De psyche van de student gaat niet achteruit

Volgens het AD is de hulpvraag van studenten de afgelopen jaren flink gestegen. Op sommige instellingen zou de toename zelfs twintig procent zijn. Per instelling bezoeken zo'n tweehonderd à zevenhonderd

studenten wel eens de studentenpsycholoog.

Ook in Utrecht is er sprake van een toename. In dit academisch jaar hebben zich tot nu toe 691 studenten aangemeld, tegen 650 studenten het hele academisch jaar daarvoor. "Er is inderdaad sprake van een toename", zegt hoofd studentenpsycholoog Jeanette van Rees van de Universiteit Utrecht, "maar deze is niet schrikbarend hoog. Redenen voor deze toename zijn bijvoorbeeld dat er meer studenten komen studeren en dat steeds meer internationale studenten ons weten te vinden. En vergeet niet de nieuwe maatregelen zoals het bindend studieadvies, waardoor studenten eerder in de knel kunnen komen."

Ton Boekhorst, voorzitter van de landelijke werkgroep studentenpsychologen, heeft nog een andere verklaring: "Studentenpsychologen begeleiden bijvoorbeeld groepen studenten die door faalangst en uitstelgedrag moeite hebben met afstuderen of bang zijn voor het leven na de bul. Zulke groepen waren er eerst niet, dus kon niemand er gebruik van maken."

Het RTL Nieuws is bezig met een uitgebreid landelijk onderzoek naar studentenpsychologen, waar ook de UU aan meewerkt. Van Rees: "Daarom had ik niet verwacht dat het AD ook zo groot zou uitpakken over dit onderwerp. Waarschijnlijk is de aandacht voor de psyche van studenten vergroot door het drama op Virginia Tech University". Van Rees werd maandag platgebeld door verschillende media naar aanleiding van de berichtgeving in het AD. "Het ligt veel genuanceerder dan wat er in het artikel staat. We merken niet dat de psychische gezondheid van studenten achteruit gaat. Deze mening wordt overigens gedragen door de hele landelijke werkgroep studentenpsychologen."

Cappuccini, latté's en een pièce de résistance

Maandagmiddag worden de Nederlandse Barista Kampioenschappen gehouden in de Central Studio's. Het is een who's who van koffieverkopend Nederland, een netwerkgelegenheid; de helden zijn de mensen met hun handen in de koffie. De UU heeft ook een aspirant-held geleverd: Patrick Groenewold van café Gutenberg in de UB.

Als Patrick zijn laatste voorbereidingen treft, interviewt de presentator de vorige barista. De smoking van de presentator is minstens een maat te groot en zijn bos krullen is van een formaat dat het je aan de vroege jaren 90 doet denken. Terwijl de barista antwoord geeft, gaapt de presentator opvallend. Alle koffie in Nederland kan hem niet wakker houden.

Dan Patrick.

Een camerateam installeert zich voor hem, fotografen cirkelen om zijn installatie heen. De beelden van de camera's worden op een immens scherm geprojecteerd. Elk zweetdruppeltje op het voorhoofd wordt geregistreerd.

Net als de anderen krijgt Patrick een kwartier om twee verse cappuccino's te maken, een specialty drink en drie latté arte. Vooral dat laatste is een kunstvorm; bij de latté arte schenkt de barista de melk op zo'n manier in de cappuccino dat er een vormpje ontstaat in het schuim. Het is redelijk gruwelijk om naar te kijken. De dikte van de melk moet perfect zijn anders zie je het patroon nauwelijks, en dan nog kan elke minieme verkeerde beweging alles verpesten.

Nadat Patrick zijn verse cappuccino's - cappuccini - heeft gemaakt gaat hij aan de latté arte. Er verschijnt een kalme glimlach op Patricks gezicht. Berusting maakt zich meester van de barista, terwijl de zaal met gepast ongeloof kijkt naar de alchemie die zich afspeelt in het koffiekopje. Bijna achteloos maakt Patrick wat bewegingen met zijn pols terwijl hij de melk in het kopje schenkt. Opeens verschijnt er een lauwerenkrans in het schuim.

De specialty drink is zijn pièce de résistance. Volgens de wedstrijdvoorschriften dient dit een koffiecreatie van eigen hand te zijn, 'die in een commerciële situatie te realiseren valt'. In de camera, alsof hij rechtsreeks tegen Carlo & Irene praat, legt Patrick uit dat hij ernaar gestreefd heeft iets te bedenken dat als dorstlesser in de zomer kan worden geïntroduceerd. Als tegenhanger van de ice tea, 'want ice tea is zó 2006'.

Applaus. Dat willen de koffiebobo's horen.

NB: Patrick eindigde op de zeer respectabele tweede plek.

Geraniums zijn hip. Ten minste, dat beweren een aantal Wageningse studenten die proberen met de verkoop van geraniums geld op te halen voor een school voor kansarme kinderen in Bangladesh. De planten zijn volgens de studenten niet alleen geschikt voor bejaarden, ook studenten kunnen achter de geraniums zitten. "Geraniums zijn coole planten, we hebben ze in alle soorten en maten", aldus Fouad Lakhal die meewerkt aan het project. Hij moet samen met veertien medestudenten duizend geraniums kweken. Leerdoel van het project is het managen van een eigen bedrijf en de studenten moeten proberen winst te maken met de kweek en verkoop.

Een steile, smalle trap en slechts één niet eens officieel erkende nooduitgang. Het is slecht gesteld met de veiligheid van de gebouwen van de Universiteit van Amsterdam. Vier jaar geleden al werd bekend dat veel afdelingen niet brandveilig zijn maar sindsdien is er niet veel veranderd. Er is weliswaar op een aantal plekken bedrijfshulpverlening ingesteld, maar de BHV'ers zijn ontevreden over de gebrekkige communicatie en hebben hun activiteiten gestaakt. Alleen in echte noodgevallen komen ze nog in actie.

Creatief met bierkratten. Vier Delftste studenten civiele techniek hebben bierkratjes gebruikt om een bijna negen meter hoge vuurtoren te bouwen. De vuurtoren bestaat uit 1330 bierkratjes in de kleuren groen en goud en kan echt licht geven. De studenten zijn voor hun project naar Schiermonnikoog afgereisd waar ze de toren gebouwd hebben op het terras van café It Aude Beuthûs dat vijfentwintig jaar bestaat. Zo'n bierkrattentoren bouwen is best moeilijk en daarom reisde Leo Wagemans, hoogleraar Algemene Constructieleer, met de studenten mee. Hij denkt dat de toren niet zo lang zal blijven staan. Aan de stevigheid ervan zal dat niet liggen maar de brouwer heeft de bierkratjes weer nodig, meent Wagemans.

Raapstelen, rucola of wortelpeterselie. Vanaf maandag 7 mei kan je weer een groentetas ophalen. De studenten die de tas vol biologische groentes verkopen, hebben eindelijk een vaste plek gevonden in het Wentgebouw. Aanvankelijk stonden de studenten met hun kraampje in het Ruppertgebouw. Na het hijskraanongeval hebben zij op een aantal plekken gestaan, maar de afgelopen weken waren ze geheel plekloos. Nu de groentetas eindelijk een vaste standplaats heeft weten te bemachtigen, hoopt student Joram van den Boezem dat het aantal mensen dat een groentetas koopt, weer zal stijgen: "Voor de hijskraan op het Ruppertgebouw viel, hadden we zo'n vijftig klanten per week, nu zijn dat er zo'n twintig tot veertig."

Journalistieke onafhankelijkheid

1

2

Armand Heijnen laat weten dat hij een meermaals geserveerde mooie droge Chablis prefereert boven het kopje thee dat hoofdredacteuren van het Ublad in het verleden kregen ingeschonken als ze bij het college van bestuur op audiëntie mochten. Het resultaat van deze omslag in de drankcultuur is duidelijk. Armand is beneveld geraakt, en ingepakt.

Beneveld - want anders zou het hem nog wel helder voor de geest staan dat hij eind januari flink heeft zitten schrappen in het interview dat Erik Hardeman met collega Ruijgrok en mij gehad heeft, een interview dat door Ruijgrok en mij geaccordeerd was en waarin het over de voor een universiteit zo ernstige kwestie van censuur op een onderzoeksrapport ging. 'Mij is niet gevraagd òf er inderdaad persbreidel heeft plaatsgehad', schrijft hij in het Ublad van 19 april, om vervolgens in het midden te laten wat hij dan wèl heeft uitgehaald - och, hij zou het echt niet weten, het mocht geen naam hebben.

En dan het feit dat Armand is ingepakt - hijzelf levert het bewijs van zijn afhankelijkheid van het college van bestuur: Na de insinuatie dat mensen er op uit zouden zijn 'het bestuur van de universiteit koste wat kost een hak te zetten' schrijft hij over 'collegiale verhoudingen' met dat bestuur, die ertoe leiden dat hij niet achter 'scoops' aangaat maar onderwerpen brengt 'die er in de universitaire wereld toe doen.' Het woord loyaliteit, waarin deze taakopvatting wordt samengevat, maakt duidelijk dat de verhouding met het bestuur ook echt als collegiaal ervaren wordt, en niet slechts in naam, zoals de aanhalingstekens suggeren.

Maar zo denkt de lakei. Zolang hij doet wat hem gezegd wordt mag hij immers de gelijke van de vorst zijn. Dus wat er in de universitaire wereld toe doet - Armand laat het zich gezeggen: Prettig nieuws, blitse meiden, Chablis, zelfgenoegzaamheid in grote kleurenfoto's. En omdat loyaliteit het devies is 'bereiken hem geen signalen' dat het college van bestuur van plan is aan het redactiestatuut te morrelen. Je schrikt ervan dat zoiets gewoon wordt opgeschreven. Zo, zo, kan dat tegenwoordig allemaal maar ...

In dit 'onafhankelijke' blad verschijnt daarom geen regel die het universiteitsbestuur niet zint. Dit verklaart meteen hoe het komt dat de kwestie-Debije al ruim een jaar de kwestie-Gispen is en dat daarover niets naar buiten komt. Iedereen die zich in het leven van Debije heeft verdiept - en welke fysiscus heeft dat niet gedaan? - zag al snel in dat er geen enkele reden was ons gerenommeerde Debije-instituut van zijn naam te beroven, maar de rector die ervoor verantwoordelijk is heeft zijn fout niet willen herstellen.

Kees Andriesse, emeritus hoogleraar natuurtkunde

3

Ook emeritus-hoogleraar natuurkunde Th. Ruijgrok heeft gereageerd op de opinie van hoofdredacteur Heijnen. Om een eigen antwoord te kunnen geven op de door Heijnen geopperde vraag "of er inderdaad persbreidel heeft plaatsgehad, en of het waar is dat de redactie naar het pijpen van het college van bestuur heeft moeten dansen...", stelde hij voor om de correspondentie te publiceren die hijzelf met Ubladverslaggever Erik Hardeman gevoerd heeft. Op dat verzoek is de redactie niet ingegaan, omdat het ongebruikelijk is correspondenties integraal te publiceren. Om niettemin het standpunt van Ruijgrok in deze kwestie over het voetlicht te brengen, verzoekt hij de redactie te melden dat hij de brief van zijn collega Andriesse, hierboven gepubliceerd, volledig onderschrijft. De redactie wil bij deze aan dit verzoek tegemoet komen.

De redactie

4

Een bijdrage aan de rubriek "" dient ten hoogste 420 woorden te omvatten, maar de hoofdredacteur van dit blad, die deze rubriek

gebruikt om zijn handelwijze inzake de Debye-kwestie te verdedigen, heeft er 682 nodig. De artikelen waartegen hij zich verweert ken ik niet en evenmin ben ik op de hoogte van finesses van de kwestie zelf, maar ook zonder dat is zijn stuk al die 682 woorden waard, want het biedt de niet ingevoerde een onverwacht inzicht in zijn taakopvatting, onafhankelijkheid en uitdrukkingsvaardigheid.

Niet wil hij zijn een oudere jongere met veel schrijfjeuk en een gezonde achterdocht jegens de universitaire macht, niet wil hij zich schuldig maken aan welles-nietes journalistiek (zoals wel censuur - geen censuur). Wel wil hij loyaliteit aan zijn werkgever en collegiale(!) verhoudingen met het bestuur, regelmatig beklonken met een droge Chablis. Ik persifleer niet: hij schrijft het echt.

Iemand die zo opzichtig de hand likt die hem voedt, is zelfs als persvoorlichter ongeschikt.

Eduard Looijenga, hoogleraar wiskunde

Afscheid van de universiteit althans, want binnen het UMC Utrecht blijft de 66-jarige Akkermans actief in onderwijs en onderzoek. "Bij de universiteit moest ik vanwege mijn leeftijd vertrekken, maar in het UMC bestaat de mogelijkheid om tot je 68ste door te werken en zelfs nog langer als de divisie daarmee instemt. Het ziekenhuis vervult wat dit betreft echt een voortrekkersrol. Ik geef jaarlijks 700 uur onderwijs, waarmee ik graag door blijf gaan en ik ga voor komend studiejaar zelfs een nieuwe cursus opzetten."

Ook met zijn onderzoek naar de bacteriën in onze darmen gaat hij door, vertelde Akkermans in zijn afscheidsrede. In totaal hebben wij tussen de 10 en 100 biljoen ofwel 1,5 à 2 kilo bacteriën in ons maag-darmstelsel, hield hij zijn verbaasde gehoor voor. Voor het overgrote deel zijn dat nuttige 'commensalen', maar er zijn ook kwaadaardige indringers en een belangrijke vraag in het Utrechtse onderzoek is of probiotica, voedingssupplementen met levende onschadelijke bacteriën zoals in yoghurt, kunnen bijdragen aan een bestrijding van door deze bacteriën veroorzaakte ziekten.

Aan het eind van zijn rede gekomen, nodigde Akkermans de aanwezigen niet zoals gebruikelijk uit voor de receptie, maar kondigde een volgende spreker aan en wel zijn vrouw Gerda Croiset, sinds kort onderwijshoogleraar bij Geneeskunde. "Het is voor zover ik weet bij de Universiteit Utrecht nog niet eerder voorgekomen dat van een hooglerarenechtpaar de een zijn afscheidsrede houdt gelijktijdig met de oratie van de ander", licht hij toe. "Dus lag het voor de hand om het dan ook op dezelfde dag te doen. Of we nog hebben nagedacht over de volgorde? Nee hoor, die was snel duidelijk. De oude man mocht eerst."

Iedereen leraar en leerling

Wat kan jullie software?

"Stel je bent goed in het schrijven van sollicitatiebrieven en je wilt dat aan anderen leren. Wij hebben software ontworpen, die helpt om de beschikbare informatie in een effectieve lesvorm op internet te presenteren. Mensen die wat dan ook willen leren, kunnen straks via Celsus een zoekopdracht geven. Bijvoorbeeld: ik wil leren jumpstylen of een ei bakken, maar ook Engels, wiskunde of een sollicitatiebrief opstellen. Dan krijg je in audio, video, slides of tekst in een paar stappen uitgelegd hoe dat moet. En als je het beter kunt, heb je de mogelijkheid zelf een filmpje met een les in te sturen, dus iedereen is leraar en leerling."

Maar dat soort systemen bestaat toch al lang?

"Ja oké, bijvoorbeeld op You-tube, maar technisch en didactisch is dat allemaal niet geweldig. Ons systeem is zo gebouwd dat je er zonder veel moeite stap voor stap je lesmateriaal in kwijt kunt. Het unieke is dat er een kunstmatig intelligentie element in zit dat slim de juiste les aan de juiste leerling koppelt. Wij hopen dat Celsus een revolutie in het onderwijs teweeg gaat brengen, zoals Google heeft gedaan voor de informatievoorziening, Ebay voor de handel, en You-tube voor de film en video industrie. Wij geven iedereen de mogelijkheid om dat onderwijs te volgen of te maken waar hij of zij zelf interesse in heeft."

Hoe zijn jullie in deze wedstrijd terecht gekomen?

"Bij een lezing van studievereniging Sticky hoorden we ervan. We hadden dit idee al langer en zijn het toen gaan uitwerken voor de wedstrijd, maar ook als afstudeerproject. Vorige week hebben we het tijdens de halve finale in Barneveld gepresenteerd aan een jury van experts uit de praktijk. We hebben zonder veel moeite de finale bereikt die op 6 juni is. Er doen zes teams mee en de winnaar gaat naar de wereldfinale in Zuid-Korea begin augustus. De hoofdprijs is 25.000 dollar, dus je begrijpt dat we er helemaal voor gaan. Of we kans hebben om naar Korea te gaan? Gezien de tegenstand in de halve finale schat ik onze kansen redelijk positief in."

En daarna natuurlijk flink geld verdienen met Celsus.

"Nou nee, dat is niet ons idee. Wij zijn redelijk idealistisch ingesteld en ons doel is om onderwijs zo breed mogelijk beschikbaar te maken. Vandaar ook dat we ons systeem genoemd hebben naar een ruim tweeduizend jaar oude bibliotheek in Turkije, die door de eeuwen heen symbool heeft gestaan voor de verspreiding van kennis. Op dit moment zijn we nog niet zover, maar als ons systeem straks on line komt, kan iedereen er content in plaatsen. En iedereen die dat wil, kan die lessen gratis volgen."

Meer nachtbussen

D66 wil een uitbreiding van de nachtbussen naar de wijken Lunetten en Overvecht. Ook willen de democraten dat de nachtbus naar De Uithof vaker gaat rijden. De partij heeft het college van B & W gevraagd hierover te overleggen met de busvervoerders. Volgens D66 is de behoefte aan uitbreiding van de nachtbussen onder studenten groot. Zo is de nachtbus naar De Uithof op donderdag een groot succes. USF Studentenbelangen steunt het voorstel van D66.

Campus TV gaat vrijuit

Jongerenhuisvester SSH Utrecht gaat geen juridische stappen nemen tegen Campus TV. Vervolging van de site of de verslaggever heeft geen kans van slagen, omdat het filmpje waarin een verslaggever een stoel van een flat in De Uithof gooit, niet belastend genoeg is. De film kan gemanipuleerd zijn. De SSH heeft ook geen getuigen kunnen vinden die de verslaggever de stoel over de reling heeft zien gooien. Het internetfilmpje van Campus TV werd gemaakt nadat de SSH bekend maakte tegen dit soort acties van bewoners strenge maatregelen te treffen.

Pedofiel mag studeren

Pedofiel Norbert de Jonge, student en secretaris van de Partij voor Naastenliefde, Vrijheid en Diversiteit mag aan een openbare universiteit orthopedagogiek gaan studeren. Dat heeft de rechter bepaald. De Jonge was volgens de rechter wel terecht verwijderd van de opleiding Orthopedagogiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen vanwege de katholieke grondslag van de universiteit die botst met de vrije seksuele moraal van De Jonge. De student heeft zich nu aangemeld in Leiden. (HOP)

Reizende masters

Nederlandse universitaire studenten zijn mobieler dan gedacht, meldt universiteitenvereniging VSNU. Eén op de negen wo-bachelors kiest een masteropleiding aan een andere Nederlandse universiteit, het gaat hier vooral om studenten die tussen hun bachelor en master even pauzeren. Deze groep 'uitvallers' werd in het wo-wo-mobiliteitsonderzoek van de onderwijsinspectie niet meegenomen. Begin dit jaar meldde de inspectie dat deze slecht op gang kwam. (HOP)

Pedagogiekstudenten willen hulp bij het kiezen van vakken

Hoe besteed jij je profileringsruimte derdejaars Pedagogiek Madelon?

"Ik volg vakken bij Algemene Sociale Wetenschappen en heb een vak Spaans gedaan. Er zijn genoeg keuzemogelijkheden voor ons. Je moet er wel zelf achteraan gaan, maar eigenlijk heb ik daar weinig moeite mee gehad. Het percentage van 80 procent van onze studenten dat zegt dat onze opleiding ons meer zou moeten stimuleren, verbaast me dus wel."

En jij, derdejaars Pedagogiek Nienke?

"Als je ergens anders vakken wilt volgen, moet je dat ook zelf uitzoeken, en ik denk niet dat dat zo ingewikkeld is. Volgens mij zijn veel pedagogiekstudenten ook niet heel erg op zoek naar vakken die buiten het vakgebied van pedagogiek vallen. Zelf volg ik ook alleen maar vakken binnen deze studie; ik ben simpelweg te druk met dit vakgebied."

Mirjam Bok, beleidsmedewerker van het Instituut Pedagogiek en Onderwijskunde, ben jij geschrokken van het hoge percentage?

"Het heeft me wel verbaasd. Zeker omdat Pedagogiek echt een uitschieter is op dit gebied. Onze opleidingscommissie heeft onlangs een intern onderzoek gedaan wat ook ging ook over de keuzemogelijkheden binnen de profileringsruimte. Hierin kwam juist naar voren dat 80 procent van de ondervraagde studenten in hun profileringsruimte het liefst vakken volgen die betrekking hebben op het gebied van pedagogiek. Ik wist dus niet dat zoveel studenten ook buiten onze opleiding wilden kijken."

Waarom blijven deze studenten zo dicht bij hun eigen gebied, denkt u?

"De studenten ervaren bepaalde belemmeringen. Ten eerste overlappen roosters elkaar vaak waardoor het onmogelijk is om dat extra vak te volgen. Verder is de praktische informatie wel beschikbaar, maar hebben de studenten moeite om die te vinden. Dit OER-rapport is een duidelijk signaal aan onze opleiding om deze informatie dus toegankelijker te maken. Blijkbaar willen de studenten wél, maar weten ze niet hoe."

Bovenin het Van Unnikgebouw laten Marion Jansen-Jacobs en Hans ter Steege nog eens zien waar het allemaal om gaat. Lopend langs de rijen met archiefkasten houden ze her en der halt om één van de meer dan 800.000 gedroogde exemplaren van de verzamelde plantensoorten te tonen. "Hier kan altijd het originele materiaal worden teruggevonden aan de hand waarvan de eerste soortbeschrijvingen en publicaties tot stand zijn gekomen", zegt Jansen-Jacobs die sinds kort met vervroegd pensioen is, maar op vrijwillige basis nog de taak van curator vervuld. "Dit is cultureel en wetenschappelijk erfgoed."

De twee willen niet tornen aan het besluit het herbarium af te stoten. In het biologische onderzoeksprofiel is immers, ondanks uitstekende onderzoeksbeoordelingen, geen plek meer voor het systematisch onderzoek en dus ook niet voor het herbarium. Per januari 2008 is het convenant met het Nationaal Herbarium waarin werd samengewerkt met Leiden en Wageningen opgezegd. "Die discussie is na de goedkeuring in de toenmalige faculteitsraad een gepasseerd station", weet Ter Steege, die inmiddels deel uitmaakt van de leerstoelgroep plantenecologie en biodiversiteit, maar als waarnemend hoofd nog zorgdraagt voor de collectie.

De twee zetten wel vraagtekens bij de haast die nu wordt gemaakt met een verhuizing naar Leiden die waarschijnlijk begin volgend jaar zal plaatsvinden. Het veel grotere Leidse herbarium wil de Utrechtse materialen overnemen, op voorwaarde dat het ministerie van OCW instemt met de oprichting van een nieuw Nederlands Centrum voor Biodiversiteitsonderzoek in Leiden. Binnen dat NCB moeten de Nederlandse herbaria met museum Naturalis en het Amsterdamse Zoölogisch Museum samengaan. Een besluit daarover wordt pas eind dit jaar verwacht, maar de meeste betrokkenen verwachten groen licht te krijgen.

Jansen-Jacobs en Ter Steege vinden een dubbele verhuizing (eerst naar het herbarium in Leiden en later naar een nieuw NCB-gebouw) geen goed plan. Ter Steege: "Het gaat hier om teer en kwetsbaar materiaal. Daarmee moet je risico's uitsluiten. En als je ziet hoe de werklui bij de laatste asbestsanering hier in het Van Unnik tewerk gingen, houd je je hart vast." Daarnaast zal in afwachting van een tweede verhuizing niet veel moeite worden gedaan het Utrechtse materiaal toegankelijk te maken voor onderzoekers, zo denken de twee. En dat is slecht nieuws voor de 15 gastmedewerkers, die naast twee vaste logistieke medewerkers, nog aan het herbarium zijn verbonden.

Departementsvoorzitter van Biologie prof.dr. Rens Voesenek legt de achtergrond van de beslissing nog eens uit. "Dit departement heeft keuzes gemaakt. En dan moet je daar ook naar handelen." Bovendien zit er ook een financieel aspect aan de snelle verhuizing. Biologie betaalt de huur van het herbarium en zegt Voesenek "het kan nog wel even duren voordat de eerste paal van het NCB de grond ingaat". Voesenek denkt verder dat de wetenschappelijke toegankelijkheid in Leiden juist veel beter gewaarborgd wordt. "Daar zijn de mensen en de middelen om dat te doen, hier niet meer. Bij onze keuzes laten we het wetenschappelijk belang van de collecties, die we als biologen zeer onderschrijven, dus zwaar meetellen." Angst voor een problematische verhuizing heeft de departementsvoorzitter geenszins. "Daar heb je gespecialiseerde bedrijven voor, die precies weten hoe ze dat moeten doen."

Jansen-Jacobs en Ter Steege vinden vooral het argument van de vierkante meters discutabel. Jansen-Jacobs: "De 21ste verdieping staat hier al een tijdje leeg en de 18de verdieping, waar de collecties van het herbarium staan, zou eerst flink verbouwd moeten worden om die geschikt te maken voor andere zaken. Waarom kunnen we niet een paar jaar wachten? Dan bespaar je ook die vier ton verhuiskosten uit, want dat zit dan in de NCB-begroting."

Maar met dat verhaal moeten ze niet bij Voesenek zijn, maar bij het college van bestuur. Collegelid Amman stelt per e-mail de leegstand in het Van Unnik in dit verband 'niet relevant' te vinden. Volgens hem 'ligt er vanuit het vakgebied een duidelijk verzoek het herbarium naar Leiden te laten verhuizen'. En daarover worden nu gesprekken gevoerd. Vragen en zorgen omtrent de wijze van verhuizing zijn volgens hem 'nu nog niet aan de orde'. En wat als dat NCB er niet komt? Amman: 'Dan gaan we kijken naar andere mogelijkheden'.

Esthetische chirurgie

"Het is altijd beladen als er ernstige zaken gebeuren naar aanleiding van een cosmetische ingreep. Al gauw wordt alleen gekeken naar de kant van de plastische chirurgie voor de fout, terwijl er zo veel meer aspecten zitten aan zo'n operatie. Er kan iets mis zijn gegaan met de anesthesie, het probleem kan liggen in de gelegenheid waar de operatie plaatsvond of aan de conditie van de patiënt. Mensen moeten zich realiseren dat plastische chirurgie een operatie is, met alle mogelijke consequenties van dien. Dat zo'n operatie gevolgen met zich mee kan brengen in de vorm van infecties, bloedingen en andere zaken. Het is niet hetzelfde als even een broodje halen bij de bakker. Daar wordt tegenwoordig soms te licht over gedacht."

Vele makeover programma's op tv suggereren echter dat het wel de gewoonste zaak van de wereld is.

"Dat soort programma's geven een verkeerde indruk van ons vak. Ten eerste doen we veel meer dan esthetische ingrepen. Het grootste deel van onze tijd zijn wij bezig met correcties van aangeboren afwijkingen, reconstructieve chirurgie bij kankerpatiënten en handchirurgie. Verder kun je zo'n televisieprogramma zo maken dat het allemaal heel simpel lijkt, maar je ziet niet wat een patiënt daadwerkelijk doormaakt. Soms denk ik, als je zo iemand van tevoren naar een goede visagist had gestuurd, was het resultaat net zo goed geweest. Als iemand bij mij komt voor een esthetische ingreep en hij of zij loopt er volkomen onverzorgd bij, dan ben ik minder gemotiveerd om zo'n patiënt te behandelen. Ga eerst maar eens zelf beter je best doen er goed uit te zien, zeg ik dan. Mensen met BDD, Body Dismorphic Disorderzien wij ook op ons spreekuur. Dat zijn patiënten die een totaal onrealistisch beeld hebben van hun eigen lichaam. Dat is een psychisch probleem en deze mensen zijn nauwelijks tevreden te stellen, willen na elke ingreep meer. Als specialist kan ik vaak niet achter zo'n behandeling staan, je moet mensen tegen zichzelf beschermen."

Is in commerciële klinieken de neiging groter in zulke gevallen toch te opereren?

"In de privé-sector is het inderdaad oppassen dat de commercie niet overheerst. Ik heb meer dan eens meegemaakt dat iemand die ik heb weggestuurd ergens anders wel is geholpen. Als er iets is misgegaan, komen ze wel hier terug met bijvoorbeeld misvormingen door verkeerd ingespoten fillers. Zo moeten wij de problemen oplossen van ingrepen die elders hebben plaatsgevonden. Maar echte calamiteiten, zoals laatst in Utrecht, gebeuren er niet zo vaak. De inspectie houdt de privé-klinieken ook in de gaten."

Wat kunnen patiënten zelf doen als ze op zoek gaan naar een kliniek om zich te laten liften?

"Je goed laten voorlichten. Waar laat je je behandelen, welke diploma's heeft de chirurg, hoeveel ervaring. De laatste jaren zie je steeds meer andere medici dan plastisch chirurgen zich op ons gebied begeven. Je moet je afvragen of dat een verantwoordelijke gang van zaken is. Plastisch chirurgen krijgen na hun studie medicijnen twee jaar een vooropleiding algemene heelkunde, waarna ze vier jaar worden opgeleid in de plastische chirurgie. Die langdurige opleiding is niet voor niets. Je leert niet alleen het vak, maar je leert ook reageren op acute situaties bij de patiënt, reanimeren, omgaan met verdovingsvloeistoffen. Ben je wel aan het juiste adres bij iemand die niet zo'n chirurgische opleiding heeft gehad? Talrijke problemen ontstaan tegenwoordig overigens door ondeskundig inspuiten van fillers in het gelaat. Veelvuldig zijn dit onoplosbare producten die een reactie kunnen geven op de lange termijn. Van een product dat pas drie jaar op de markt is, weten we niet wat het na twintig jaar doet in je lichaam. We hebben dat ooit gezien na vloeibare siliconen injecties, die op de lange termijn veel schade bleken aan te richten. Ik zou met dat soort producten heel voorzichtig zijn."