Formatie met argusogen gevolgd

"Dan zie ik die zes mannen aan die onderhandelingstafel en denk, het blijft toch een mannenwereld. Maar misschien is het ook wel goed, die mannen onder elkaar, qua sfeer. Vrouwen onder elkaar zou ook aardig zijn geweest, maar daar zijn we in dit land nog niet aan toe. Ik maak me zorgen of vrouwenpunten inhoudelijk wel op de agenda komen. Waar ik van schrik, is de eerste vrouw op de lijst van Christenunie die stelt dat de overheid niet zo veel kan doen aan ongelijke beloning. Vrouwen krijgen stelselmatig nog steeds te weinig betaald, omdat ze vrouw zijn. Dat is een heel hardnekkig verschijnsel en Nederland loopt ontzettend achter met de bestrijding ervan. Minister De Geus van Sociale Zaken begon een actieplan daartegen, maar dat zakt als een pudding in elkaar als er door het nieuwe kabinet ook niet op wordt ingezet."

U maakte de baas-in-eigen-buik strijd mee, toen vrouwen eind jaren zestig vochten voor het recht op abortus. Deelt u de angst van de vrouwenbeweging dat onder invloed van de Christenunie aan de abortuswet wordt gemorreld?

"Ik ben niet zo bang dat een nieuw kabinet verworvenheden rond abortus en het homohuwelijk terugdraait. De maatschappelijke steun voor deze zaken is zo groot, dat krijg je politiek niet rond. De Christenunie is democratisch genoeg om dit soort democratisch genomen besluiten niet terug te gaan draaien. Let wel, als dit wel gebeurt,

dan ga zelfs ik de barricades op. Terwijl ik niet eens zo'n actievoerder ben. Mij is nog geleerd dat je er met rustig praten wel komt, maar er zijn situaties dat je moet laten zien dat je boos bent. Aan de andere kant ben ik positief over de inbreng van de Christenunie als redelijk open partij die mensen probeert te betrekken bij de maatschappij. Gebaseerd op het bindende element van religie. Dat is in deze tijd een mooi tegenwicht voor de visie op religie enkel als bron van kwaad. De islamofobie en tweedeling in de samenleving groeien. De politiek draagt daaraan bij door angst te zaaien en met een vreselijk repressieve strafrechtelijke aanpak. Daar moet iets aan veranderen."

Een mooie taak voor de nieuwe Minister van Jusititie. Ooit gevraagd voor een ministerschap?

"Ik ben geen politiek dier, zeg ik altijd, want ik kan niet schaken. Ik denk niet in zetten. Eind jaren tachtig heeft de PvdA me wel eens gevraagd op de lijst van mogelijke kandidaten, maar sindsdien ben ik verder van de politiek komen te staan. Het ministerschap is ook een heel zware baan waar ik niet op zit te wachten. De reden om het wel te doen is dat je je niet mag onttrekken aan je verantwoordelijkheid als je vindt dat het anders moet."

Binnenkort komen de onderhandelingsresultaten uit de bus. Wat zou voor u een reden zijn om uw PvdA-lidmaatschap op te zeggen?

"Als het sociaal beleid niet uit de verf komt. De PvdA heeft zich tijdens de verkiezingen zo geprofileerd met 'de sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen', ik zou het heel erg vinden als dat niet tot uiting komt. Ik vind al dat de partij te snel in de discussie over de AOW heeft geroepen dat ze het zo niet had bedoeld. Terwijl er zeker draagvlak is voor een bijdrage aan de kosten van de vergrijzing door ouderen die het zich kunnen permitteren. We hebben het nooit gehad over het uitknijpen van de oudere met enkel zijn kleine AOW'tje; daar moet je vanaf blijven. De PvdA moet de positie versterken van de laagste inkomensgroepen. En het generaal pardon moet er komen. Over dat laatste maak ik me niet zo'n zorgen, dat komt wel goed."

Borren deed onderzoek in het vrijwel onbewoonde en onontgonnen gebied tussen de Oeral en de rivier de Jenisej. Dit gebied van ongeveer een miljoen vierkante kilometer (pakweg Duitsland, Frankrijk en de Benelux) bestaat voornamelijk uit dikke pakketten hoogveen, die in vele duizenden jaren zijn ontstaan en die nog steeds aangroeien. Tot dusver was echter onbekend welke invloed dit enorme hoogveengebied heeft op het broeikaseffect.

Aan de ene kant worden in de veenlagen grote hoeveelheden kooldioxide, CO2, vastgelegd, die door de groei van planten en mossen uit de lucht wordt opgenomen. Maar daar staat tegenover dat uit het veen onder invloed van bacteriën het veel schadelijker broeikasgas methaan (CH4) vrijkomt. Omdat het broeikaseffect van methaan 31 maal zo sterk is als dat van CO2, werd aangenomen dat veengebieden wel eens een bijdrage aan de opwarming van de atmosfeer zouden kunnen leveren. Uit modelberekeningen van Borren blijkt nu echter het tegendeel.

In het kader van zijn promotieonderzoek ontwikkelde de promovendus een model, waarin op basis van de continue veranderingen in veengebieden de hoeveelheden broeikasgas in de atmosfeer kunnen worden berekend. Op basis van dit model constateert Borren dat het veengebied het best ongemoeid kan worden gelaten. Gegeven de geleidelijke opwarming van de aarde, zal er aanvankelijk weliswaar sprake zijn van een grotere uitstoot van methaan in de nu nog grotendeels bevroren noordelijke toendra. Het broeikaseffect zal dan ook tijdelijk toenemen. De aanzienlijk grotere opname van CO2 zal dit effect vanaf 2200 echter ruimschoots compenseren verwacht Borren, die waarschuwt voor plannen om de veengebieden droog te leggen en te ontginnen. Als dat gebeurt, zullen namelijk enorme hoeveelheden kooldioxide vrijkomen.

"Religie is weer hot, maar dan anders", zegt dr. Willemien Otten, hoogleraar kerkgeschiedenis en vakdecaan Godgeleerdheid, morgen in het Ublad. Zelfs in seculiere studenten- en studieverenigingen schijnen geloofsvragen 'in' te zijn. Bijvoorbeeld naar aanleiding van discussies zoals onlangs die over intelligent design.

Afgelopen najaar vierde het Broeder Overleg Christelijke Studenten, de koepel ‘Bocs’, zijn tienjarig bestaan. Die vertegenwoordigt in Utrecht inmiddels zo’n duizend studenten, verdeeld over zes verenigingen. Jaarlijks melden zich een kleine driehonderd nieuwe leden aan bij een van deze zes verenigingen.

De ‘evangelicals’, zoals deze tak van geloven is aan te duiden, laten zich weinig gelegen liggen aan de aloude kerkelijke scheidslijnen of de 'traditie', maar gaan uit van een persoonlijke geloofsbeleving en een directe relatie met God, bemiddeld via de bijbel. Ze hebben volgens Otten een zekere weerstand tegen de wetenschap. "De 'evangelicals' zien het belang van wetenschap minder in. Hun uitgangspunt is dat als je het geloof maar hebt, je ook de waarheid hebt.”

De redactie ondernam afgelopen half jaar een uitgebreide poging om in beeld te brengen waarmee deze studenten zich bezighouden en wat hen bezielt. Morgen, donderdag 18 januari, doet het Ublad verslag van deze zoektocht.

Zoals een van de studenten het zegt: "Het terrorisme van fundamentalistische moslims confronteert het christendom nog eens met zijn eigen fundamentalistisch verleden, met de inquisitie, de aflaatpraktijken en de gewelddadige missionering. Nu het christendom aan macht inboet omdat het in de multiculturele samenleving tot een minderheid gaat behoren, biedt dit misschien juist meer vrijheid om tot de kern van het christelijk geloof door te dringen."

AH

De Graaff was sinds 2000 verbonden aan de afdeling geschiedenis van de internationale betrekkingen van de UU. Sinds vorig jaar bekleedt hij in Utrecht bovendien de bijzondere leerstoel van de humanistische stichting Socrates.

Eerder maakte de historicus deel uit van het NIOD-team dat het Srebrenica-drama onderzocht. In 1998 baarde hij opzien met het boek Villa Maarheze over de inlichtingendienst buitenland. Met co-auteur Cees Wiebes werd hij in dat jaar door de Groene Amsterdammer omschreven als ‘de huisbiografen van het Nederlandse inlichtingenwezen’.

Zijn nieuwe leerstoel is een initiatief van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en de Leidse universiteit. De Graaff wordt medewerker van de faculteit Sociale Wetenschappen, maar zal vooral werkzaam zijn op de Haagse campus van de Leidse universiteit.

XB

Bijbanen in de horeca zijn erg gewild. Ruim één op de vijf werkende scholieren en studenten heeft een baantje in een café, restaurant of bij een cateringbedrijf. Leuke collega’s, flexibele werktijden en de fooienpot maken dit werk aantrekkelijk, ook al geven studenten aan toch vooral het salaris belangrijk te vinden.

Meiden verdienen doorgaans minder per uur dan jongens. Het gemiddelde uurloon voor meiden is 7 euro tegenover 8,50 euro bij jongens. Een van de verklaringen hiervoor is dat bijna de helft van de meiden in slecht betaalde bijbanen werken, zoals in de bediening en kledingverkoop. Eén op de tien meisjes is actief in de zorg,bijvoorbeeld de thuiszorg bij ouderen. Jongens hebben vaker een bijbaan in de beter betaalde sectoren techniek en IT.

Het opleidingsniveau heeft ook invloed op het salaris. Scholieren en MBO-studenten verdienen ongeveer 6 euro, terwijl studenten uit het hoger onderwijs gemiddeld zo’n 8 euro halen. De best verdienende baantjes (zo’n 10 euro) zijn studentassistent, programmeur en systeembeheerder. Studenten komen in de regel aan hun bijbaantje via vacaturesites of via vrienden of familie. Zowel jongens als meiden zijn op zoek naar een baantje van gemiddeld 10 uur per week.

AH

Hij reageerde op kamervragen van de SP naar aanleiding van een actie bij de tweedegraads lerarenopleidingen van de Hogeschool Utrecht. Daar had studentenpartij Eureka eind november zeshonderd handtekeningen verzameld tegen het 'nieuwe leren' en het geringe aantal contacturen per week.

Bruins vindt het prima dat studenten zich druk maken om de kwaliteit van hun opleiding, maar stelt dat er 'slechts' vijfhonderd handtekeningen zijn opgehaald. Bovendien: "De student die de actie heeft gecoördineerd zit ook in de opleidingscommissie, en die heeft zich van de actie gedistantieerd."

Op de vraag of zes contacturen niet erg weinig is voor leraren in opleiding, wil de demissionaire staatssecretaris geen antwoord geven. Hij verwijst naar accreditatieorganisatie NVAO die de opleidingen op basiskwaliteit toetst. Dat dit bij de desbetreffende opleiding nog niet is gebeurd, maakt niet uit: "De laatste beoordeling onder het visitatiestelsel gaf een positief beeld te zien", sust Bruins.

Wel vindt hij dat het hoger onderwijs meer moet ambiëren dan basiskwaliteit alleen. "Daarbij spelen contacturen een rol, maar ook andere zaken zoals de kwaliteit van docenten, de differentiatie in onderwijsvormen en de begeleiding van studenten."

Overigens liet de Hogeschool Utrecht in november al weten dat Eureka de problemen te eenzijdig bij het nieuwe leren legt: de lerarenopleidingen zouden structureel te weinig geld hebben om iets te doen aan het geringe aantal contacturen.

(HOP)

Een van de twee woordvoerders van de wetenschappers is Bas Defize, staflid van het Hubrechtlaboratorium. Hij neemt uit Utrecht een kleine vijftien Utrechters, in meerderheid biologen en medici, mee. In totaal bestaat elk vak uit vijftig personen.

Volgens Defize heeft de zoektocht naar gegadigden vooral aios’ en post-docs opgeleverd. “Veel mensen die benaderd werden, hadden wat koudwatervrees. Jongere collega’s blijken er minder problemen mee te hebben om hun IQ op televisie te laten testen.”

Defize ziet in dat de deelnemende wetenschappers alleen bij winst geen modderfiguur slaan. “Iedereen hier in het lab gaat woensdag kijken. Ik hoop dat ik me donderdag nog kan vertonen.”

XB

De nationale IQ-test is woensdag vanaf 20.30u te zien op Nederland 1

De jury – LSVb-voorzitter Irene van den Broek en SP-kamerlid/ROOD-voorzitter Renske Leijten – kozen Chang uit 150 nominaties, die grotendeels via een enquête werden verzameld. Uit het rapport blijkt dat de Utrechtse huisbaas weinig oog heeft voor brandveiligheid. Om speciale brandveiligheidseisen voor huizen met meer dan vijf bewoners te omzeilen, zette ze studenten op straat.

Chang presenteert zich volgens LSVb en ROOD bovendien veel beter dan ze is. Studenten die bij haar huren, zijn gelokt met advertenties voor een kamer van elf vierkante meter voor 350 euro, terwijl het feitelijk ging om een ruimte van slechts zeven vierkante meter. Daarnaast zou de huisbaas over haar service liegen. Reparaties laten volgens het rapport jaren op zich wachten.

De jury probeert de prijs vandaag nog aan Chang uit te reiken via een overrompelingsactie. “We hebben een Groningse student op haar afgestuurd die met spoed op zoek is naar een kamer. Die heeft een afspraak bij een van haar panden”, zegt LSVb-voorzitter Irene van den Broek. “In plaats van die student treft ze ons. We hopen dat ze zelf aanwezig is om de beker in ontvangst te nemen.”

ROOD bekroont de grootste “profiteur van de woningnood” al jaren met de titel ‘huisjesmelker van het jaar’. Sinds vorig jaar doet ook de LSVb mee. Toen ging de titel naar de Amsterdamse huisbaas F. Meijer van Bakaro BV. Die noemde de actie toen “ludiek”.

De klachten komen niet alleen uit Amsterdam en Utrecht. Ook in andere steden en dorpen zijn huisbazen te vinden die het niet te nauw nemen met de regels. Zo is in Eindhoven een pand met drie etages niet voorzien van brandveiligheidsmaatregelen en is er in Groningen een pand gesloopt vanwege achterstallig onderhoud.

Volgens Van den Broek is met de 150 inzendingen niet het hele verhaal verteld. “We hebben met meer studenten contact gehad, onder meer in Groningen en Tilburg. Die wilden niet met onze enquête meedoen omdat ze bang waren voor represailles van hun huisbaas.” (HOP)

Opleidingen die studenten afleveren en niet beseffen dat buitenlandervaring noodzakelijk is, moeten daar volgens Maas voor bestraft worden. ‘We kunnen ons niet meer verschuilen achter dijken van zelfgenoegzaamheid’, aldus de voorzitter van de raad van toezicht van de Nuffic. Het verontrust Maas dat er binnen het hoger onderwijs weinig aandacht is voor internationalisering.

De Nuffic is de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Jaarlijks komen ongeveer 40 duizend studenten naar Nederland om te studeren. Slechts 17 duizend Nederlandse studenten maken de omgekeerde route. Wat Maas betreft mag dit aantal de komende fors omhoog.

TL

De Nuffic zet zich sinds 1952 in voor de internationalisering van het hoger onderwijs. Reden voor een cadeautje, vindt staatssecretaris Bruins. Een woordvoerder benadrukt dat het een eenmalige actie is die het belang van internationaal georiënteerd hoger onderwijs onderstreept. Eerder maakte de VVD-staatssecretaris de weg vrij voor wereldwijd meeneembare studiefinanciering.

Er wordt nog uitgezocht wie voor het geld in aanmerking komen. De beurs wordt uitgesmeerd over vier jaar.

HOP