Nieuws

tatort

Hey, hey, we're the monkeys

Drie jongens zitten in het Buys Ballotgebouw achter een computer. De middelste lijkt de primus inter pares; hij gaat over het toetsenbord en kijkt veruit het fanatiekst. Op zijn hoofd staat een fez, à la Tommy Cooper. Zijn rechterbuurman draagt een Oost-Duitse politiepet, zijn linker draagt een baret. Dit groepje helden zijn samen The Code Monkeys, titelkandidaat voor het Utrechts kampioenschap computerprogrammeren.

De jongen met de fez drinkt uit een beker met enen en nullen erop. Wat de code betekent zal de doorsnee passant nooit weten - 'Pas op! Heet!' of 'My Brother Is A Big Giant Computernerd and All He Got Me For My Birthday Was This Lousy Coffee-mug' - maar het gaat erom dat de deelnemers dat wel doen. De driekoppige teams moeten in een simpel programma codes schrijven om algoritmische vraagstellingen te beantwoorden. In stilte werken de acht teams aan hun negen onmogelijk ogende opgaven.

Vanuit een aangrenzend klaslokaal houdt de jury van A-Eskwadraat de voortgang van de deelnemende teams in de gaten. Er is chips en cola. De jury kijkt geamuseerd de ingezonden antwoorden na. Voor elke vraag die één van de teams goed heeft, krijgen ze een ballon. Om vier uur 's middags staan The Code Monkeys Strike Back bovenaan, op de voet gevolgd door de BackSpace Boys. De winnaar mag naar het NK in Leiden.

Het is zaterdag. De Uithof is verlaten. Programmeren is geen spectator sport. Voetstappen echoën door de gangen van de vierde verdieping van het BBL. De zon schijnt en in de lucht hangt de belofte dat dit één van de laatste weekenden van dit jaar zal zijn waarin je zonder jasje over straat kan. Lekker computerweertje dus.

In mijn leven is dit het moment waarop mijn vader zuchtend de kamer binnenloopt en passief agressief informeert of ik het niet zonde vind om mijn tijd achter een beeldscherm te verspillen terwijl ik buiten zou kunnen spelen. Daar staat tegenover - en dat zeg ik hem ook - dat ze in zijn babyboomtijd een aardappel met twee draadjes aluminiumfolie als antenne hadden, dus nauwelijks iets konden ontvangen en dat mijn generatie het verplicht is aan de jeugd van eerdere generaties om van onze technologische rijkdom te genieten.

Vertaalt naar het nu kunnen we dankzij de houdbaarheidsdatum van de ozonlaag nog heel veel van deze lekker warme nazomers krijgen en is deze wedstrijd nu even belangrijker. Bovendien heeft A-Eskwadraat een missie.

De afgelopen vier jaar heeft zij twee keer de Nederlands kampioen geleverd, en om Utrecht voor eens en altijd op de wereldkaart der programmeerwedstrijden te krijgen, organiseert de studievereniging volgend jaar de Europese kampioenschappen.

Ondertussen kunnen we alleen maar hopen dat The Code Monkeys in de tussenliggende tijd blijven oefenen, en niet wat around monkeyen. Fez-dragers in alle landen vertrouwen er op.

PS: Uiteindelijk is Team J met de eer gaan strijken.

de kwestie

Klinische psychologie hoopt op tweejarige master

Aanleiding voor de briefwisseling vormde de vraag van de UU en enkele andere universiteiten of de NVAO zo vriendelijke wilde zijn de twee-jarige master klinische psychologie te beoordelen. Natuurlijk wist men in Utrecht dat het ministerie geen tweejarige masters in de gammasector bekostigt, maar nu een lobby bezig was om op die regel voor klinische masters een uitzondering te bepleiten, leek het geen slecht idee om het programma alvast ter goedkeuring voor te leggen.

In plaats van blij deze eervolle opdracht te accepteren, deelde de NVAO echter mee niet te weten of een tweejarige master in de klinische psychologie wel zo gewenst was. Zowel decaan Koops van Sociale Wetenschappen als rector Gispen ontploften. De laatste liet in een gepeperde brief weten dat de NVAO haar boekje te buiten was gegaan, waarop men in Den Haag geschrokken inbond en een commissie onder leiding van oud-KNAW-voorzitter Levelt om advies vroeg.

Die commissie buigt zich op dit moment over de zaak. Volgens de universiteiten ligt een tweejarige master voor de hand omdat de studenten er worden opgeleid voor beroepen, waarin ze vallen onder de zogeheten wet BIG, die specifieke eisen stelt aan beoefenaren van medische beroepen. Of de commissie-Levelt er ook zo over denkt, zal half november blijken.

Omdat de Utrechtse aanvraag na een eventueel positief oordeel van de NVAO eerst ook nog door het ministerie wordt onderwerpen aan een zogeheten doelmatigheidstoets, is onzeker of de tweejarige master al in 2007 van start kan gaan, zoals de faculteit hoopt.

EH

tam tam

Er komt een vlindervriendelijke tuin in De Uithof in de nabijheid van het complex studenten-containerwoningen. De groencommissie van het studentencomplex heeft dat samen met de Botanische Tuinen bedacht. Het project neemt als eerste in Nederland de Noord-Amerikaanse tallgrass-prairies als voorbeeld. Wellicht komen zeldzame vlindersoorten zoals het heideblauwtje en de kommavlinder in deze 'Prairie in de polder' een veilig onderkomen zoeken. De groencommissie kwam op het idee nadat ze vorig jaar is benaderd door Stichting de Vlinderbaan, die werkt aan een vlindervriendelijke route tussen Utrecht en Amersfoort.

Aanstaande zaterdag is in Tivoli het Nederlandstalig kampioenschap Poetry Slam. Elf genomineerden strijden om de landstitel. Een vakjury én het publiek bepalen samen wie de beste podiumdichter van Nederland wordt. De winnaar ontvangt 500 euro en vertegenwoordigt Nederland tijdens het World Slampionship in 2007. De organisatie ligt dit jaar voor het eerst bij de Utrechtse stichting Het Poëziecircus, waarmee het fenomeen poetry slam uit de underground wordt gehaald. In de jury zitten onder meer Rob Schouten (Vrij Nederland) en Maria Barnas (De Groene Amsterdammer) en de Vlaamse dichter-performer Vitalski, roemrucht als nachtburgemeester van Antwerpen. Simon Vinkenoog, aartsvader van de Nederlandse podiumpoëzie, opent de avond. Dichter Alexis de Roode, in juni nog genomineerd voor de C. Buddingh'-prijs, en Victorine Plante van voormalig cabaretduo Bolder en Plante, presenteren. De voor een TMF-award genomineerde band a balladeer is één van de muzikale entr'actes. De avond aan de Oudegracht begint om 20.00 uur; entrée: 7 euro.

Op de binnenplaats van het 19e eeuwse paleis van Lodewijk Napoleon (waarin de voormalige UB was gevestigd) zijn sporen gevonden van een houten huis uit de 11e eeuw. Het grootste deel van het huis bevindt zich echter onder de voormalige balzaal van het paleis zodat reconstructie van de complete plattegrond niet mogelijk is. Uit de 14de eeuw is een kelder van een huis tevoorschijn gekomen, evenals een tuinmuur. Dergelijk onderzoek door de gemeentelijke archeologische dienst is verplicht als in de grond gebouwd gaat worden, wat hier het geval is: er komt een fietsenkelder voor letteren. Vertraging voor letteren levert het onderzoek nauwelijks op; er was al vijf weken voor archeologisch onderzoek uitgetrokken; vanwege de vele vondsten zijn dat er acht geworden. De gemeente is niet verbaasd over vondsten op deze lokatie. De Wittevrouwenstraat maakte deel uit van de 12e eeuwse handelsweg naar het oosten, de hoofdweg naar Arnhem. Hier lagen, zo blijkt uit historisch onderzoek, kleinschalige handels- en bedrijfspanden in combinatie met woonhuizen.

Forum

Braaf!

analyse

Verdeelmodel bewaart rust aan het front

Met het deze week verschenen voorstel om in Utrecht studiepuntfinanciering in te voeren lost het college van bestuur een oude belofte in. Al bijna twee jaar wordt in het Bestuursgebouw nagedacht over een eenvoudiger en doorzichtiger systeem om het uit Den Haag ontvangen geld voor onderwijs over de faculteiten te verdelen, maar dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan. Elke verandering in de bestaande systematiek maakt wel ergens slachtoffers en roept in deze krappe tijden verzet op. Vandaar dat lang is gewikt en gewogen.

Uiteindelijk is nu een aanpak gevonden die zonder al te veel schade te veroorzaken toch aan het doel van de operatie beantwoordt. Vanaf volgend jaar levert elk door studenten in een bachelorcursus behaald studiepunt de betreffende opleiding rechtstreeks geld op. Daarmee gaan de huidige, vaak zeer ingewikkelde verrekeningen van bijvakonderwijs tot het verleden behoren. Door ook voor elk behaald bachelor- en masterdiploma een bedrag uit te keren, hoopt het college de faculteiten bovendien te motiveren om het studierendement niet te veel uit het oog te verliezen.

Resultaat is een verdeelsystematiek, die in de woorden van het college zowel transparant en controleerbaar is als globaal en eenvoudig toepasbaar. Op één belangrijke vraag geeft ook dit nieuwe model echter geen antwoord. Dat is de door de Universiteitsraad al meermalen gestelde vraag naar een deugdelijke argumentatie voor het hanteren van twee verschillende onderwijstarieven. Net als in het huidige model krijgen de bèta opleidingen in de nieuwe systematiek per behaald studiepunt namelijk meer geld uitgekeerd dan hun alfa-gamma collega's met als enige motivatie dat dat ook landelijk het geval is.

Sterker nog, om beter aan te sluiten bij de landelijke systematiek neemt het verschil in Utrecht verder toe. Maar omdat daardoor het wankele evenwicht tussen de Utrechtse faculteiten wel erg sterk ondermijnd dreigde te worden, heeft het college tegelijkertijd besloten om het vaste bedrag dat de bèta's jaarlijks voor hun onderzoek krijgen navenant te verlagen en dat geld aan de alfa-gamma's te geven.

Die laatste keuze maakt duidelijk hoezeer het college worstelt met zijn voornemen om de schade zo beperkt mogelijk te houden, want het lijkt op het eerste gezicht wat curieus om te streven naar evenwicht in een onderwijsmodel door zonder inhoudelijke argumentatie te morrelen aan de verhoudingen binnen de onderzoeksfinanciering. Dat ook op dat gebied, waar de historisch gegroeide verhoudingen al lange tijd tamelijk scheef liggen, een meer beleidsrijke heroverweging niet uit kan blijven, wordt door vrijwel niemand ontkend. Het nu gepresenteerde verdeelmodel maakt echter duidelijk dat het college van bestuur in deze financieel precaire tijden voor alles kiest voor rust aan het front.

Actueeltjes

Portfolio theologen

Spreken in de VN

De Utrechtse student Wilco Otte heeft de Algemene Vergadering van de VN toegesproken. De student sociale geografie en planologie riep in zijn speech de VN-lidstaten ondermeer op jongeren over de gehele wereld minimaal tot hun veertiende levensjaar onderwijs te laten volgen; 218 miljoen kinderen in de wereld hebben deze mogelijkheid nog niet. Otte werd vorig jaar gekozen tot VN-jongerenvertegenwoordiger. Inmiddels is de strijd om zijn opvolging alweer losgebarsten. De Utrechtse studentes rechten Amy Simpe, en de studente geschiedenis van de internationale betrekkingen Octavi Hermans strijden om een plek in de finale tijdens de Nacht van de Verenigde Naties op 24 oktober.

Studentes opgelicht

In de Utrechtse wijk Lombok zijn enkele kamerzoekende studentes opgelicht. Na het betalen van een borgsom hoorden zij niets meer van de verhuurder. De politie Utrecht meldde dat de studentes een afspraak voor bezichtiging gemaakt hadden en overeenstemming over de prijs haddden bereikt, waarna een degelijk ogend contract werd opgemaakt. De huursters moesten vervolgens contant een aantal maanden huur als borg betalen. Daarna hoorde zij niets meer en bleek de verhuurder onbereikbaar. De betrokkenen zijn volgens de politie elk enkele honderden euro's kwijt.

Geen wasmachines meer over het balkon

De studentenhuizen aan de Ina Boudier-Bakkerlaan liggen er op dinsdagmiddag rustig en verlaten bij. Geen muziek, geen gepraat. Alleen aan de hoeveelheid fietsen kan je zien dat er studenten wonen. Maar het kan er ook heel anders aan toe gaan, zo hebben bewoners van het woonwagenkamp tegenover IBB gemerkt. Een burenruzie over rond vliegende taarten en honkbalknuppels.

"Het zijn de rotte appels van de IBB. Als een andere studentenflat een feest geeft, hebben we er nooit last van. Maar bij deze etage gooien ze bierflesjes, taarten en van alles naar beneden. Ik heb zelfs een keer een wasmachine over het balkon zien gaan", zegt een bewoner van het woonwagenkamp. Het studentenhuis 21-4 dat pal tegenover het kamp staat, heeft in mei een feestverbod gekregen van de SSH. Als ze nu toch nog overlast bezorgen, moeten alle bewoners uit het huis vertrekken.

In de woonkamer van 21-4 hangen slingers en staan de balkondeuren wagenwijd open. Voor de rest is het vrij stilletjes in het huis. Cecile Horstra woont in het zogenaamde 'probleemhuis'. "We hebben een heel gezellig huis, met een goede sfeer. Er worden hier ook graag feestjes gegeven." Volgens haar zijn er al jaren problemen met de overburen. "Als wij een raam open hebben en muziek aan, kunnen zij dat heel goed horen. Dus tijdens feesten spijkerden we dekbedden tegen de ramen, voor het geluid." Ze geeft toe dat het een keer heel erg uit de hand is gelopen en de ME hun huis tijdens een feest ging ontruimen. "Er werden allerlei dingen van het balkon gegooid. We weten nog steeds niet wie het gedaan heeft."

Knuppel

Op het woonwagenterrein komt een pitbull aangerend. Hij wordt teruggeroepen door zijn baasje Peter Tel. Die heeft zelf nooit problemen gehad met de overburen. "We horen wel eens harde muziek, maar so what? Het zijn studenten, dat hoort er nou eenmaal bij. Het zit niet in onze cultuur om de politie te bellen." Toch denken een paar kampbewoners daar anders over. "Dit gedoe duurt nu al vijf jaar. Ze hebben al eerder waarschuwingen gehad van de SSH en wij hebben ze een brief gestuurd. Daar hebben we geen reactie op gehad."

Cecile bevestigd dat haar huis een brief heeft gehad van de buren. "Maar dat was een soort dreigbrief. Ze zijn hier ook aan de deur geweest met een knuppel en ze hebben een huisgenootje op straat bedreigd." Ze vindt dus dat er van beide kanten wel wat kan veranderen. "Wij zijn ook wel erg benadeeld met deze plek. Er wonen families tegenover ons, met kinderen. De gemiddelde student zou niet moeilijk doen over wat overlast."

Uitzetting

"Er zijn onacceptabele dingen gebeurt daar op de vierde", zegt Karin Smeets van de SSH. Zo zijn er volgens haar buurtbewoners uitgescholen en geprovoceerd. Ook andere etages hebben een verbod gekregen, maar die zijn tijdelijk. "Als zij zich goed gedragen en duidelijke afspraken maken met de omwonenden, hebben wij geen reden om het verbod te blijven handhaven." Alleen de vierde etage zit aan het verbod vast en hangt een uitzetting boven het hoofd, als zij voor meer problemen zorgen. Alle nieuwe bewoners op die verdieping moeten een contract ondertekenen waarin staat dat ze geen feesten zullen geven.

"Aan de ene kant vind ik het terecht dat we een verbod hebben gekregen, maar ik vind ook dat we eens in de zoveel tijd een feestje moeten kunnen geven. Gewoon in goed overleg met de buren en dan geen muziekboxen meer buiten", zegt Cecile. Ze denkt niet dat de SSH de huurders er zomaar uit kan zetten. "Niet iedereen in dit huis is verantwoordelijk voor zo'n feest. Ik ben er zelf ook niet altijd bij geweest, dus het zou raar zijn als ik er dan toch uitgezet zou worden."

Smeets zegt dat in het huurcontract van de SSH staat dat de huurder zich goed hoort te gedragen. "Als we vinden dat zij dat niet doen, dan doen wij er alles aan om hun uit het huis te krijgen. Maar het laatste oordeel ligt natuurlijk bij de rechter."

de mening

Weg met de racebaan

Het loopt zo langzamerhand de spuigaten uit met De Uithof, vindt docent wijsbegeerte Menno Lievers. Zijn geduld is op. Wat hem betreft is het tijd voor actie.

Al enige maanden is de Heidelberglaan een zandbak. Hekken sluiten de gebouwen af van de buitenwereld. En de bussen rijden af en aan. Wie denkt dat dit erg is, weet nog niet wat er komt. Dwars over de campus wordt een racebaan voor verlengde bussen aangelegd.

De Universiteit Utrecht associeert zichzelf graag met de grote universiteiten op aarde. Daar is nu alle reden toe. Stel je voor dat er dwars over de campus van Harvard, tussen Emerson Hall en de Widener bibliotheek, een busbaan ligt. Of dat bij het verlaten van Trinity College, Cambridge, een gevaarte van 25 meter op je afstormt. Dat is ondenkbaar, maar in de Uithof gebeurt het. Het is alsof een dolk van de hartstreek diep over de navel naar het schaambeen wordt getrokken. Met zo'n wond bloed je leeg. Op zo'n campus wil je niet wezen. En dat is precies wat die busbaan symboliseert: weg, zo snel mogelijk weg.

Normaal gesproken is het hart van een campus een voetgangerszone. De Heidelberglaan hoort een promenade te zijn, zoals de Philosophenweg in Heidelberg, waar je in de schaduw van platanen met collega's en studenten in alle rust kunt praten over wetenschap. Voor het Van Unnikgebouw klatert een fontein, op de rand zitten verliefde stelletjes. Aan stenen tafels schaken studenten, zoals op Harvard Square; bij zon parasollen, af en toe een concert.

De rauwe werkelijkheid is anders. Wie wordt er nu verliefd in De Uithof? Je kunt elkaar niet eens verstaan door het gegrom van die doodseskaders. Het bezoek aan de bibliotheek is een hachelijke onderneming, want je moet vliegensvlug oversteken: iedere minuut een bus. De gehaaste student, die even niet oplet, komt nooit meer op college, net zoals die dame op de fiets een jaar geleden nooit op haar congres is verschenen. En straks moeten we de horde van die verhoogde middenberm ook nog nemen. De commissie zegt dat die de verkeersveiligheid vergroot, omdat inhalen zo onmogelijk is. Leuk bericht voor de man die na een hartaanval in de ambulance ligt die tussen twee bussen staat ingeklemd. Er zijn geen zebrapaden, want als je daarop aangereden wordt, sta je in je recht. Wie nu oversteekt is vogelvrij. Welke ouder wil zijn kind laten studeren aan een universiteit waar het grote kans loopt op de campus te worden doodgereden?

Dit moet anders. Het is tijd voor actie. Daarom roep ik iedereen op om op dinsdag 11 oktober aanstaande om kwart voor één met een ouderwetse sit-in op de busbaan te betogen tegen de realisering van dit levensgevaarlijke plan.

even kort

Studente Anne Marije Schat zoekt naar een relatie tussen het roken van cannabis en psychotische klachten

Wiet en psychose

Zesdejaars Geneeskundestudent Anne-Marije Schat (26) loopt haar wetenschapsstage bij de afdeling Psychiatrie van het UMC. Hier doet ze onderzoek naar het effect van cannabisgebruik onder jongeren.

Wat houdt het onderzoek in? "Het onderzoek richt zich op het roken van cannabis en het risico om op lange termijn (psychotische) klachten te krijgen. We willen 400 jongeren tussen 18 en 25 jaar spreken over hun cannabisgebruik en daarnaast wat bloed afnemen. Hierdoor kunnen we zoeken naar genen waarvan we weten dat ze geassocieerd zijn met het krijgen van een psychose. Uiteindelijk proberen we met al deze gegevens een genetisch risicoprofiel te maken. Het is overigens de eerste keer dat er in Nederland zo'n grootschalig onderzoek is naar de effecten van cannabisgebruik op psychotische klachten op langere termijn."

Wat is jouw rol precies?"Wat ik doe is het drugsgebruik van deze jongeren in kaart brengen. Ik kijk niet alleen naar het gebruik van marihuana en hasj, maar ook naar andere drugs. Die combinatie kan namelijk ook weer zorgen voor klachten. Ik neem onder andere de persoonlijke interviews af bij jongeren en ben bezig met de werving. Ze blijken over het algemeen bereid te zijn om mee te werken."

Is dit onderzoek hard nodig? "Er wordt behoorlijk wat cannabis gerookt onder jongeren. Vroeger werd niet zo stilgestaan bij de risico's van blowen, maar nu blijkt toch dat het bij een kleine groep mensen serieuze gezondheidstoornissen kan veroorzaken. We weten nog onvoldoende over de effecten van cannabis op de hersenen. Het is inmiddels bewezen dat het risico op denkstoornissen zoals waanbeelden- en gedachtes groter is bij jongeren die veel cannabis roken. Ook wordt cannabis wel geassocieerd met schizofrenie, wat een meer chronische vorm van psychose is. Toch blijkt deze ziekte niet vaker voor te komen sinds er meer geblowd wordt."

Hoe proberen jullie jongeren te bereiken?"We hebben een website (www.CannabisQuest.nl) waar jongeren tussen 18 en 25 jaar een vragenlijst kunnen invullen. Uiteindelijk willen we uit deze groep 400 jongeren benaderen om naar het UMC te komen voor nader onderzoek. Ook hebben we jongeren nodig die géén cannabis gebruiken om een vergelijking te kunnen maken. Vanaf deze zomer, toen we het onderzoek begonnen, hadden 1500 jongeren de vragenlijst al ingevuld. Dat komt denk ik ook omdat we af en toe een iPod verloten onder de deelnemers."

Denk je dat studenten die lijst dan wel serieus invullen?"We hebben de lijst zó aangepast dat we er controlevragen in hebben verwerkt. We detecteren het als je jezelf tegenspreekt. Buiten dat kan je de lijst maar één keer invullen. Over het algemeen nemen de jongeren het serieus."

wetenschap

Nobelprijs (1)

Nobelprijs (2)

Het Nobelcomité heeft dit jaar een grote voorkeur voor genetisch onderzoek. Nadat maandag Fire en Mello waren gelauwerd, ging woensdag ook de Nobelprijs voor scheikunde naar een dna-onderzoeker. Roger Kornberg van de Stanford University ontrafelde op moleculair niveau de werking van het zogeheten transcriptieproces. Dat zorgt ervoor dat informatie die in het dna ligt opgeslagen wordt gekopieerd naar boodschapper-rna. Alleen in die vorm leidt de informatie tot de vorming van eiwitten die taken in de cel verrichten. Opmerkelijk is dat Arthur Kornberg, de vader van de winnaar, in 1959 de Nobelprijs voor geneeskunde won voor onderzoek op vergelijkbaar terrein.

Hoge bomen

Een nieuwe domper voor de Domtoren. Nadat Utrechts trots lang geleden al de titel van hoogste gebouw van Nederland kwijt raakte, blijken er nu zelfs bomen te bestaan die met hun kruin hoger rijken. In een afgelegen stuk bos in Californië hebben onderzoekers een Redwood ontdekt van bijna 114 meter. Om vast te stellen dat er echt sprake was van een record, moest de onderzoeker in kwestie wel de boom in klimmen, meldt het Engelse dagblad Times. Maar vanaf zijn hoge positie kon hij vaststellen dat zijn recordboom precies 379.1 feet meet, bijna drie meter hoger dan de tot dan toe hoogst bekende boom in het bos.