Terwijl de inflatie dit jaar naar verwachting 1,7 procent zal bedragen, staat de overheid voor 2006 een maximale huurverhoging van 2,5 % toe. Ook de komende jaren zal de toegestane huurverhoging de inflatie waarschijnlijk overtreffen. In overleg met de bewoners heeft het bestuur van SSH Utrecht vorige week echter besloten om in haar huurbeleid tot 2008 de inflatie te volgen.

Alleen in 2006 kent de huurverhoging een eenmalige extra opslag van 0,5 %. Deze opslag wordt gebruikt om een deel van de ‘betaalbaarheidsheffing’ te financieren. De betaalbaarheidsheffing is opgelegd door de rijksoverheid aan alle woningcorporaties om de kosten van de huurtoeslag te kunnen betalen. SSH Utrecht ziet zich genoodzaakt een deel van de heffing op deze manier te financieren om haar doelen te kunnen blijven realiseren. Het ABOU is in principe tegen een afwenteling van deze heffing, maar hecht veel waarde aan de totstandkoming van een meerjarenakkoord.

Aangezien de inflatie in 2006 1,7 % is, zal de huurverhoging in 2006 dus maximaal 2,2 % bedragen. Op dit moment is nog niet zeker of de betaalbaarheidsheffing doorgaat. Met de ABOU is overeengekomen dat de opslag van 0,5 % vervalt als deze heffing niet doorgaat.

EH/NvH

De subsidie is afkomstig uit het zogeheten Sprint programma van het Platform. In totaal is in het kader van dat programma tot 2008 een bedrag van twintig miljoen euro beschikbaar voor Nederlandse universiteiten met bèta en/of technische opleidingen. De Utrechtse faculteit Bètawetenschappen gaat het toegekende bedrag de komende drie jaar besteden aan zes concrete projecten, die onder meer moeten zorgen voor een betere aansluiting van het voortgezet onderwijs op de universiteit.

Zo zal door wetenschappers en vwo-docenten cursusmateriaal worden ontwikkeld voor het Junior College Utrecht. Dat materiaal zal op termijn ook landelijk ter beschikking worden gesteld aan docenten uit het vwo. Daarnaast zullen studentmentoren worden ingezet om middelbare scholieren te assisteren bij practica en het maken van profielwerkstukken.

Andere projecten betreffen het verzorgen van masterclasses voor scholieren, het ontwikkelen van activiteiten voor een breed publiek en in het kader daarvan het aanbieden van cursussen wetenschapscommunicatie aan bachelor- en masterstudenten, de organisatie van summerschools voor potentiële masterstudenten, en de versterking en uitbreiding van de Utrecht School of Applied Sciences.

EH

“De manier waarop staatssecretaris Rutte met ons rapport is omgesprongen slaat nergens op. We hebben een goed bureau naar de situatie laten kijken en een serieus rapport laten maken. Bovendien komt hij de eerder gemaakte afspraak om leerrechten van een jaar in te voeren in plaats van halve jaren niet na”, aldus d’Hondt.

Ook de Tweede Kamer moet het ontgelden, en met name PvdA’er Jacques Tichelaar. Die veegde de vloer aan met het Berenschot-rapport, dat volgens hem te veel is gebaseerd op aannames en suggesties. “Hij hoeft niet meer bij ons aan te komen. Tichelaar had nauwelijks oog voor onze argumenten. Zo mag de PvdA niet met de universiteiten omgaan.”

Omdat d’Hondt zelf een vooraanstaand lid van de PvdA is, gaat hij zich ook als sociaal-democraat roeren. “Ik heb voor de komende week afspraken gemaakt met een aantal partijgenoten. Hier is het laatste woord nog niet over gesproken.”

Bij de HBO-raad is men minder kwaad. Maar voorzitter Doekle Terpstra heeft zich wel verbaasd over de opstelling van de PvdA. “De manier waarop Tichelaar Berenschot afserveerde, is onbehoorlijk. Wij hebben onze beste controllers naar de cijfers laten kijken en die zeggen dat het een sterk verhaal is. Je kunt het als politicus niet maken om dan voor je eigen doeleinden zo met dat werk om te gaan.”

Want volgens Terpstra zijn de conclusies van Berenschot niet mis. “De PvdA heeft altijd gezegd dat het nieuwe systeem niet ten koste mag gaan van het primaire proces. Als er dan een rapport komt waarin wordt becijferd dat leerrechten het hoger onderwijs jaarlijks 45 miljoen euro gaat kosten en dat er dus duizend arbeidsplaatsen in het hoger onderwijs verdwijnen, mag je er best wat serieuzer op ingaan.”

Op het ministerie van OCW wordt het werk van HBO-raad en VSNU wel degelijk serieus genomen, verzekert Ruttes woordvoerder Friso Fennema. “Alleen hebben de staatssecretaris en ook de PvdA aangegeven dat het rapport van Berenschot gebaseerd is op de verkeerde aannames. Maar het gaat bij deze wet om meer zaken. Toen de VSNU aantoonde dat vwo-studenten via een inschrijving bij een hogeschool een jaar extra leerrechten zouden winnen, zijn we daar meteen mee aan het werk gegaan. En wat de leerrechten van een jaar betreft: die stonden aanvankelijk in de plannen, maar de Tweede Kamer wilde halve jaren. We zijn dus overruled.”

HOP

De VVD verwijst naar een artikel in het vakblad Brand en Brandweer dat vraagtekens zet bij de brandveiligheid in prefab-eenheden. Ondermeer een brand in asielzoekerscentrum in Rheden in juni vorig jaar zou tot ongerustheid moeten leiden, zo wordt in het artikel gesteld. De fractie van de VVD heeft inmiddels schriftelijke vragen gesteld over de zaak.

In een reactie stelt SSH Utrecht dat de tijdelijke woningen in nauwe samenspraak met de brandweer geplaatst zijn. Alle benodigde vergunningen zijn verleend en er vond een speciale oplevering door de brandweer plaats. Bovendien zijn alle woningen standaard van rookmelders voorzien.

Saillant detail is dat de VVD-fractie in actie kwam naar aanleiding van een brief van een omwonende over de onveilige situatie. De plaatsing van de studentenwoningen zorgde de afgelopen jaren voor vele protesten in de buurt.

XB

Zie ook: www.vvd-utrecht.nl en www.sshu.nl
Site buurtbewoners: www.opaalweg.nl

De 21-jarige economiestudente Khoma is bestuurslid van ESIB, de Europese vereniging van studentenbonden. Ze kwam dit najaar in het nieuws toen ze door haar universiteit geschorst werd nadat ze zonder toestemming naar Frankrijk was gereisd voor een ESIB-vergadering.

Koen Geven, lid van ESIB en voormalig LSVb-bestuurder, meldt dat Khoma dinsdagnacht is gearresteerd. "Ze had gedemonstreerd op het Oktoberplein in Minsk en liep samen met twee vrienden terug naar huis. Ze werden gevolgd door de politie, opgepakt en meteen veroordeeld tot tien dagen cel." Of de politie het speciaal op Khoma had voorzien, is niet duidelijk. "Ze arresteren iedereen die op weg is naar het Oktoberplein of er vandaan komt. Zo proberen ze het aantal demonstranten zo klein mogelijk te houden", aldus Geven.

De ESIB (www.esib.org) roept de Europese regeringen op te protesteren tegen de gang van zaken en sancties af te kondigen tegen overheidsdienaren die de mensenrechten schenden.

HOP

Miss Universe in de stal

Wat is een veebeoordelaar? "Eigenlijk iemand die met een kritische blik kijkt naar de kwaliteit van een koe. De belangrijkste onderdelen waar de koeien op worden beoordeelt zijn bouw, type, uier en been. De koeien worden meer beoordeeld op uiterlijk dan op productie, eigenlijk een Miss Universe in de stal dus."

Hoe ziet zo'n wedstrijd eruit? "De koeien worden in verschillende rondes beoordeeld. Tijdens de eerste ronde moest je bijvoorbeeld de koeien op een rijtje zetten op volgorde van kwaliteit. Elke ronde vallen de deelnemers met de minste punten af. Je hebt gewonnen als jouw score in de laatste ronde het dichtst bij die van de deskundige jury komt. De prijs bestond uit een beker en eeuwige roem."

Waarom heb je meegedaan? "Ik ben opgegroeid op een veeboerderij, dus als klein mannetje stond ik al tussen de koeien. Vroeger ben ik met m'n vader veel mee geweest naar veekeuringen en op die manier ben ik besmet geraakt met het virus. Er worden veel wedstrijden veebeoordelen georganiseerd, het is een populaire hobby onder veeliefhebbers."

Waar bestond je voorbereiding uit? "Mijn studievereniging Veefokkers besteedt veel aandacht aan veebeoordelen en organiseert excursies naar boerenbedrijven. Op die manier heb ik dus extra ervaring opgedaan en ben ik nog enthousiaster geraakt. Veefokkers organiseert jaarlijks ook een eigen wedstrijd veebeoordelen en de vijf beste studenten gaan altijd door de nationale wedstrijd, waaronder ik dus.

De studievereniging was wel trots zeker? "Ja, ze vonden het heel leuk voor me want binnen de veewereld is dit een vrij serieuze prijs. Ik wacht eigenlijk nog op de huldiging van Veefokkers. Mijn ouders vonden het ook gigantisch mooi. Zij wonen in De Wijk, tussen Meppel en Hoogeveen, en de hele buurt was op de hoogte van mijn prijs."

Hoe zie je je toekomst?Ik wil het werk van een veearts met dat van een boer combineren. Voor boeren ziet de toekomst er niet zo rooskleurig uit, maar een combinatie zou voor mij perfect zijn. Ik hoef niet per se een deskundige te worden op het gebied van veebeoordelen, ik zie het meer als een hobby. Eigenlijk is elke boer een veebeoordelaar.

Lievelingsdier?

"Een koe natuurlijk! Ik heb er zelf geen, maar dat komt nog wel".

Allochtone scholieren

Prenatale stress

Zeugen die tijdens hun zwangerschap onder stress staan, krijgen biggen met een lager geboortegewicht. Deze biggen blijven na enkele weken zogen ook lichter dan biggen van moeders die geen of minder stress hebben ervaren. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Godelieve Kranendonk. Zij onderzocht de relatie tussen de concentratie van het stresshormoon cortisol bij zwangere zeugen met het gewicht en de groei van de biggen. Zij ontdekte ook biggen van zeugen die voordringen bij de voederbak harder groeien en beter reageren op gedragstesten dan de biggen van passievere zeugen.

Leerrechten: nu stemmen, straks invoeren

CDA, PvdA en VVD willen van geen uitstel weten. Ze zijn in beginsel positief over het nieuwe bekostigingsstelsel op basis van leerrechten en willen daar vanmiddag gewoon over debatteren. Wel eisen ze van Rutte een reactie op het rapport Berenschot.

In een eerste schriftelijke reactie stelde Rutte deze week dat het adviesbureau er flink naast zit, al is het maar omdat de IB-Groep het grootste deel van de leerrechtenadministratie voor zijn rekening gaat nemen. Als hij het parlement op dit punt harde garanties geeft, zal het nieuwe bekostigingsstelsel brede steun krijgen en schaart ook de HBO-raad zich weer achter Rutte, want de raad is voor de nieuwe plannen zolang ze niet hoeven op te draaien voor de extra kosten.

De studentenbonden en universiteiten zijn minder makkelijk te lijmen. Ze hebben inhoudelijk veel op het wetsvoorstel aan te merken en vinden het een slordige haastklus. De behandeling ervan moet daarom worden uitgesteld tot 2009, zodat er tijd genoeg is voor een goede discussie en een doordachte invoering. Sinds Ruttes kandidaatstelling voor het VVD-leiderschap dringen ze hier nog sterker op aan, omdat het voor de hand ligt dat Rutte na de zomer zijn onderwijspost opgeeft. De rest van de nieuwe hoger-onderwijswet komt dan voor rekening van een ander. Dat gaat ongetwijfeld extra tijd kosten, waardoor de leerrechten misschien al wel kunnen worden ingevoerd, maar andere belangrijke delen van de nieuwe wet niet.

Studentenbond ISO schreef een brief aan de onderwijscommissie van de Tweede Kamer, met het voorstel het debat over leerrechten in samenhang met de rest van de wet te voeren. Maar een kamermeerderheid wil dit niet. Vooral de VVD vindt dat er geen reden is om te twijfelen aan invoering in 2007.

Nu is dat laatste wat optimistisch: er moet nog flink wat water door de Rijn voordat de Kamer kan stemmen over het tweede deel van de wet. Eén ding lijken de tegenstanders echter over het hoofd te zien: als de Kamer instemt met het nieuwe bekostigingsstelsel hoeft dit niet te betekenen dat iedere student al daadwerkelijk in september 2007 leerrechten krijgt. De invoering kan best een jaartje op zich laten wachten, tot ook de rest van de wet door de Kamer is.

Oeverloos praten over water

"Politieke spanningen over water zijn zo oud als de mensheid. De Mesopotamiërs voerden al oorlogen om rivieren. Wereldwijde problemen met de watervoorziening zijn in die zin oud nieuws. Toch is het goed om in politieke actie te komen, omdat je het hebt over miljarden wereldburgers die verstoken zijn van schoon drinkwater. Maar of je hierin verandering kunt krijgen door dit soort fora is de vraag. Leuk hoor, dat de bezoekers van het forum in Mexico een mooie film over water te zien krijgen, maar met dat soort luxe zaken komen we niet verder. Het meest positieve dat je over een zoveelste Water Forum kunt zeggen, is dat het aandacht genereert voor de problemen. Maar tot oplossingen komt het nauwelijks. De slotverklaringen zijn politieke compromissen met voor elk wat wils, daar heb je niets aan. Dat heeft de afgelopen jaren geen enkele vooruitgang opgeleverd. Hoe zo'n slotverklaring dan wel zou moeten luiden? Simpel: dat we water gaan brengen van goede kwaliteit aan de inwoners van alle landen."

Dat klinkt wel heel eenvoudig.

"Maar dat is het niet. Waterbeheer is heel complex. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het heeft uiteindelijk met water te maken. De productie van bananen die wij hier eten, vervuilt het rivierwater in Zuid-Amerika enorm. De rijst- en katoenplantages in droge gebieden hebben een fnuikende werking op het grondwaterpeil waardoor uiteindelijk de waterputten droog komen te staan. Wij wonen in een piepklein landje dat praktisch bestaat uit één stad, vol met water. Voor ons is het moeilijk voorstelbaar hoe moeilijk het op drogere plekken op aarde is om mensen van water te voorzien. Maar het kan wel. In Californië lopen duizenden kilometers pijplijn door de woestijn om Los Angeles water te verschaffen. Daar wonen een hoop mensen die twee keer zo veel water gebruiken als wij, en minstens tien keer zo veel als de gemiddelde Afrikaan. Het kan dus wel, als je maar geld hebt. Zoiets kost weinig in vergelijking met de oorlog in Irak."

Is de privatisering van de watervoorziening een manier om aan dat geld te komen?

"Het is interessant te zien dat in de internationale discussie de commercie wordt gezien als de oplossing van de problemen met het waterbeheer. Dat is in elk geval de Amerikaanse politiek, overgenomen door onze eigen minister Van Ardenne van ontwikkelingssamenwerking. Maar grote bedrijven gaan alleen over de voordelen van het management of de aandeelhouders. Je ziet het misgaan in Midden- en Zuid-Amerika waar internationale ondernemingen proberen de watermarkt te veroveren. Water is niet iets waarop je geld moet willen verdienen."

Dat is wel een heel ouderwets standpunt in deze tijden van liberalisering.

"Misschien wel, maar je hebt het over een eerste levensbehoefte. In een land waar nauwelijks water is en hele families het moeten stellen van een halve dollar per dag moet je water gratis verstrekken. Dat staat buiten kijf. Dat dat juist nadelig zou zijn voor de armen, zoals prins Willem Alexander betoogde op het Water Forum in Mexico, daar ben ik het niet mee eens. Vanuit bedrijven geredeneerd is er dan inderdaad weinig te halen, dus die zullen niet investeren in watervoorziening. Maar dit hoort ook thuis in de publieke sector. De Wereldbank zou geld moeten steken in verbeteren van de lokale wateropvang en distributie op een duurzame manier. Dat kost in sommige gebieden meer geld dan het oplevert, daar moet je je bij neerleggen. We kunnen het nu eenmaal niet overal laten regenen."