De overheid veegt het voorstel niet meteen van tafel. “Het is ter sprake gekomen, maar er zaten ook nadelen aan”, zegt een voorlichter van VWS. “Het zal nog tot het voorjaar duren voor er een besluit valt.”

Het voorstel staat in een rapport over de onderbouwing van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen. Op de Olympische spelen glijdt wel eens een roeiboot vol studenten door het water, maar over het algemeen blijken studenten weinig te bewegen. Meer dan een derde van de studenten haalt het minimum aan beweging niet. En dan praten we over een half uurtje “matig intensief bewegen” per dag. Fietsen, wandelen, stofzuigen, het telt allemaal mee. Drie keer per week twintig minuten “zwaar intensieve activiteit” is ook afdoende.

“Kom op zeg”, reageert Evelien van Roemburg, voorzitter van studentenbond ISO. “Druk studenten gewoon af en toe met de neus op de feiten en blijf verder van de OV-kaart af.” Overigens begrijpt ze haar achterban wel. “Ik pak ook liever de tram dan de fiets, zeker als het regent.”

HOP

Alle kennis die een student vergaart, lijkt economisch nut te moeten hebben. Maar studenten houden ook van slap ouwehoeren. Met een flinke dosis nutteloze kennis schop je het verder in het leven, meent de koffiegigant. Veel mensen hebben moeite met het aanknopen van een gesprek. Maar met nutteloze kennis heb je altijd een praatje paraat.

Het keuzevak Leuteren is individueel of als groep online te volgen op www.koffieleut.nl. Daaronder het college 'Dit kan niet waar zijn', waarin de student alles leert over dingen die ongelofelijk maar waar zijn. Of het college 'Passé maar wel oké' waar onderwerpen uit de oude doos aan bod komen die nog steeds leuk zijn om over te praten.
De colleges worden gegeven door professor N.T. Loos (acteur Theo Schouwerwou). Ter afsluiting is er het Groot Examen Leuteren, waarvoor iedereen slaagt en een echt diploma krijgt.

De beste Leuteraar verdient naast eeuwige roem ook 5000 euro om een jaar lang onbeperkt te kunnen Leuteren. ‘Koffieleut’ DE verdedigt dit initiatief met zijn bemoeienis voor ‘gezelligheid, aandacht voor elkaar en verbondenheid’.

AH

Uit die twee rapporten blijkt dat sinds 1996 maar 1 procent van de Utrechtse opleidingen in onderwijsvisitaties een onvoldoende heeft gescoord. Alleen Wageningen doet het in dat opzicht beter. Daar staat echter tegenover dat ook maar 1 procent van de Utrechtse opleidingen in die jaren excellent is bevonden. Samen met Wageningen, Groningen en Amsterdam presteert Utrecht op dit punt het slechtst van alle Nederlandse universiteiten.

Een optelsom van die twee lijstjes levert Utrecht een achtste plaats op. Maastricht eindigt bovenaan met elf procent excellente beoordelingen en slechts één procent onvoldoendes. Vlak daarachter staat de Universiteit Twente met twaalf procent excellente beoordelingen en drie procent onvoldoendes. De Universiteit Leiden staat onderaan met twee procent excellente scores en vijf procent onvoldoendes. De meeste onvoldoendes kreeg de TU Delft (zes procent), maar daar staat negen procent aan excellente scores tegenover.

In Leiden is het rapport net als vorig jaar met weinig enthousiasme ontvangen. Tijdens een emotionele discussieavond bij studentenvereniging Minerva kreeg staatssecretaris Rutte het zwaar te verduren. De instelling stelde vorig jaar al dat visitatierapporten bij verschijning verouderd zijn en dus weinig zeggen over de actuele onderwijskwaliteit. Dit jaar werd dat argument herhaald, waarbij vooral de lijstjes die in de media verschijnen, het moesten ontgelden.

Maar Rutte hield staande dat media in een democratisch land het volste recht hebben om ranglijstjes te maken. En op de studentenoordelen in de Keuzegids Hoger Onderwijs na bestaan er nu eenmaal geen actuelere cijfers over de onderwijskwaliteit dan de visitatierapporten. Of wilde Leiden soms ieder jaar een visitatiecommissie op bezoek? Hij pleitte daarom niet voor minder maar voor meer en betere openbare gegevens die een bewuste studiekeuze vergemakkelijken.

HOP/EH

Met een tijd van 1.18, 35 bleef Van Deutekom onder meer Renate Groenewold voor. Winnares werd Annette Gerritsen met 1.17,60. Voor universiade-kampioene Van Deutekom was het de tweede voortreffelijke prestatie deze week. Eerder werd zij vierde op de 1500 meter.

Beide prestaties geven recht op deelname aan wereldbekerwedstrijden. Van Deutekom vertrekt morgen naar Calgary waar volgend weekeinde de eerste wereldbekerwedstrijden plaatsvinden.

XB

Binnen één dag kan de bezoeker zich vrijblijvend en gratis oriënteren op alles wat met ondernemerschap te maken heeft. Er zijn stands van de belastingdienst, banken, accountants, advocaten, notarissen en UWV, en er worden presentaties en spreekuren gehouden. De Kamer van Koophandel verwacht zo’n 2500 bezoekers.

De regio Utrecht kent relatief veel starters, vooral door de aanwezigheid van een universiteit, hogescholen en andere opleidingsinstituten. Maar ook de centrale ligging en de sterke positie van de dienstensector spelen een rol. Utrecht kent bovendien relatief veel allochtone starters, met name Marokkanen.

Na een aantal mindere jaren stijgt het aantal starters nu weer: tot en met het derde kwartaal gaat het om 4000 starters, waarmee het totaal van 2005 naar verwachting uitkomt boven de 5000. Dat is ruim 500 meer dan vorig jaar.

AH

Zaterdag 5 november van 10.00 tot 16.00 uur in stadion Galgewaard. Aanmelden via www.kvk.nl/startersdagutrecht.

Naaktkalender voor het goede doel. Studenten van de RUG en Hanzehogeschool in Groningen poseerden naakt op onder meer de Vismarkt, de trappen van het Academiegebouw en in de trein. De opbrengst van de kalender gaat naar het Saidia Scholarship, die getalenteerde studenten uit ontwikkelingslanden de mogelijkheid geeft een semester in Groningen te studeren. De verkoop van de kalender begint op 8 november.

Twee studenten van de Technische Universiteit Delft zijn naar Burundi afgereisd om een brug te bouwen van bierkratjes. Ter ere van het vijftigjarig bestaan van de Afrikaanse bierfabriek en een nieuw flesjesontwerp mochten de studenten hun bijzondere brug bouwen. De president kwam het resultaat bewonderen. De brouwerij is voor een groot deel eigendom van Heineken en is goed voor veertig procent van de belastinginkomsten van het arme land. Reden voor een feestje dus.

Wie wil er vier dagen in een glazen huis op de Neude wonen? Vanaf donderdag 17 november start Het Glazen Sims 2 huis ter promotie van het spel De Sims 2e. Vier studenten die het lef hebben om onder toezicht van duizenden toeschouwers vier dagen lang de strijd met elkaar aan te gaan, kunnen gratis deelnemen en zich opgeven via simsglazenhuis@externalaffairs.nl

Toch liever een gewoon huis? Zestien bewoners van een brandgevaarlijk studentenhuis aan de Sint Pieterstraat in Maastricht weten het zo net nog niet. De eigenaar van het pand, Jos Som (burgemeester van Kerkrade en lid van het dagelijks bestuur van de regionale brandweer), heeft twee keer geen gehoor gegeven aan de oproep van de gemeente om de gevaarlijke situatie op te lossen. De bewoners hebben al een advocaat in de arm genomen, maar de verwachting is dat na de verbouwingen van afgelopen week een dwangsomprocedure en rechter niet van pas hoeven te komen.

De bewoners van de spaceboxen van La Capanna in De Uithof waren afgelopen maand ook niet erg blij. Op het bewonersforum klaagden studenten over een rattenplaag. De SSH heeft inmiddels gifkastjes geplaatst, en de gaten waardoor het ongedierte naar binnen kwam gedicht. Burgemeester Brouwer-Korf heeft vorige week in elk geval geen rattenklachten ontvangen. Zij was op bezoek in De Uithof om te kijken hoe het daar met de veiligheid gesteld is. Twee Uithofbewoners mochten haar hierover inlichten tijdens haar bezoek aan La Capanna en Olympos. Het gebrek aan nachtelijk openbaar vervoer was de belangrijkste klacht. Daarnaast werd aandacht gevraagd voor de verkeersveiligheid op de Cambridgelaan en op de busbaan over de Padualaan/Heidelberglaan.Voor de rest waren studenten erg tevreden over hun woning in De Uithof.

Uit de twee voorgaande edities van 2000 en 2002 weten de beleidsverantwoordelijken dat de universitaire medewerkers behoorlijk tevreden zijn met hun werk en dat ze ook met plezier naar hun werk gaan. Ze zijn trots op wat ze doen, waarderen de sfeer en de sociale contacten binnen de directe werkkring en zijn zeer te spreken over de secundaire arbeidsvoorwaarden. Collegelid Wim Kardux zei in 2002: "Ik wil wel bekennen dat ik bij de vorige monitor al aangenaam verrast was over het beeld 'fluitend naar je werk gaan', dat beeld is nu gereproduceerd, een tikkeltje gunstiger zelfs nog."

Maar Kardux was er toen al als de kippen bij om te benadrukken dat er niet achterover geleund kon worden. Op een aantal punten gaven medewerkers immers aan dat de universiteit als werkgever nog wel een stapje harder mag lopen. Vooral het gebrek aan ontwikkelings- en carrièremogelijkheden steekt steeds weer de kop op. Daarnaast, en tot op zeker hoogte daarmee samenhangend, is er bij velen een gebrek aan vertrouwen in de managementkwaliteiten van de direct leidinggevenden.

Dat mensen aandacht van hun superieuren willen voor zowel hun werk als hun persoon, wordt binnen de universitaire cultuur wel eens vergeten, zo mocht geconcludeerd worden. Decanen en directeuren kregen daarom de opdracht te werken aan de kwaliteit van de relatie tussen de leiding en de medewerker op de werkplek. En het zou daarbij niet overbodig zijn ook de eigen rol eens onder de loep te nemen. Bijna eenderde van de medewerkers gaf in de monitor immers aan een grote mate van wantrouwen te hebben in de leiding van de faculteit of de dienst.

Sociale wetenschappen kwam in de vorige twee enquêtes op bovengenoemd punt relatief slecht uit de bus, ook was het oordeel over het decentrale bestuur nog niet voldoende. Volgens Marlies Bosch, hoofd personeel, organisatie en financiën van de faculteit is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de interne communicatie en het verduidelijken van de wijze waarop beslissingen tot stand komen. Dit ook met het oog op de reorganisatie die moest worden doorgevoerd. "Er was een noodzaak de facultaire structuren te verhelderen. Wie is waarvoor verantwoordelijk, dat is belangrijk om te weten als medewerker."

Dat dergelijke inspanningen kunnen lonen weet Bosch. In 2000 waren de medewerkers van sociale wetenschappen ontevreden over de loopbaanplanning, twee jaar later scoorde de faculteit wel een voldoende. "Deels kwam dat misschien door een toename van tweede- en derde geldstroomprojecten, maar daarnaast hebben we de invoering van Resultaat & Ontwikkelingsgesprekken zeer serieus genomen. Dat heeft al wat geholpen bleek in 2002. Maar we gaan nog meer doen aan de training van hoogleraren en bijvoorbeeld het geven van tips aan medewerkers om meer zelf de agenda van de gesprekken te kunnen bepalen."

Bibliothecaris Bas Savenije werd in 2000 geconfronteerd met een hard oordeel van zijn medewerkers. De helft van de respondenten vond dat er wantrouwen tegen de leiding van de dienst Universiteitsbibliotheek bestond. Omdat Savenije de vraagstelling wat ongenuanceerd vond ("wat is wantrouwen? , wie wordt bedoeld met de leiding"), liet hij nader onderzoek doen. "Toen bleek onder meer dat medewerkers vonden dat ik mij te ver van de werkvloer bevond. Daar heb ik de afgelopen jaren bewust iets aan proberen te doen. Ik laat mijn gezicht vaker zien en ben een weekboek begonnen op het nieuwe intranet. Verder waren er ondermeer klachten over de werkoverleggen en over de communicatie tussen afdelingen. Die hebben we ook aangepakt."

Alle inspanningen wierpen in 2002 niet de gewenste vruchten af, waarschijnlijk vooral omdat Savenije toen net een reorganisatie had afgekondigd met mogelijk gedwongen ontslagen. "Nu het stof is gaan liggen van die reorganisatie en van de verhuizing naar de nieuwe bibliotheek, hoop en verwacht ik in de volgende enquête wel resultaten te zien."

Het relaas van Savenije bewijst dat onrust over reorganisaties zijn weerslag kan krijgen in de medewerkersmonitor. Daarom is de nieuwe enquête op internet, waarvoor de medewerkers begin volgende week via een e-mail een toegangscode krijgen, misschien nog interessanter dan eerdere edities. Een belangrijke vraag is immers of de resultaten anders zullen zijn, nu mensen voor het eerst bevraagd worden in een tijd waarin baanzekerheid geen vanzelfsprekendheid is en waarin de werkgever minder financiële ruimte heeft om medewerkers te plezieren.

Aan het handje van Bush

"Met de aanschaf van de dertig Tomahawks wil het kabinet de positie van trouwe NAVO-bondgenoot van de Verenigde Staten verstevigen. Den Haag maakt hiermee immers de ambitie kenbaar om Nederland tijdens door de VS geleide militaire operaties een woordje mee laten spreken tot in het hoogste geweldsspectrum. Nederland is voor het daadwerkelijk gebruik van de wapens afhankelijk van Amerikaanse technische steun. De Amerikanen bepalen toch min of meer welke doelen met de Nederlandse Tomahawks zullen worden bestookt. Daarmee binden we ons aan de aanvechtbare buitenlandse en militaire politiek van de regering Bush. Als de aankoop daadwerkelijk doorgaat zal dat Balkenende wel weer een schouderklopje opleveren."

U vindt dit dus een verkeerd signaal?

"Jazeker. Nederland wordt nu al gezien als een soort junior partner van de Verenigde Staten. Wij verwijderen ons met deze opstelling van belangrijke partners binnen de EU en ook van vooraanstaande niet-westerse landen. Door Nederland te presenteren als solide steunpilaar van het Amerikaanse beleid zou het kabinet Nederland wel eens veel schade kunnen berokkenen. En dan heb ik het nog niet eens over het verhoogde risico dat we lopen om mikpunt van terroristische acties te worden. Of over de problemen die je krijgt wanneer zo'n raket toch iets minder precisie vertoont dan je verwacht en er per ongeluk een Afghaans dorp in de as wordt gelegd."

Maar Nederland is toch altijd een trouwe bondgenoot geweest?

"Jawel, maar deze beslissing zie ik toch echt als een breuk met de terughoudendheid die Nederland de afgelopen twee eeuwen heeft betracht op militair gebied. Tot de Tweede Wereldoorlog hebben we steeds onze neutraliteit bewaard, maar ook tijdens de Koude Oorlog waren we altijd gericht op het behoud van de status quo.

"Een dergelijke niet-offensieve opstelling was van belang vanwege de gebruikelijke Nederlandse rol van ontmoetingspunt van verschillende culturele- en commerciële-invloedssferen. Natuurlijk, de meeste westerse landen hebben na de val van de Sovjet Unie de omslag gemaakt naar de opbouw van een soort expeditieleger dat ook buiten de landsgrenzen inzetbaar is. Ook Nederland wenst deel te nemen aan vredesmissies en humanitaire interventies. Maar deze Tomahawks zijn offensieve wapens. Die maken militair optreden mogelijk wat volstrekt strijdig is met de rol die Nederland altijd heeft gespeeld."

Minister Kamp vindt dat er valse 'jaren tachtig-sentimenten' schuilen achter het politieke verzet tegen het kabinetsbesluit?

"Ik zou het onzin vinden wanneer het maatschappelijke verzet tegen de plaatsing van kruiswapens op Nederlands grondgebied van destijds wordt geprojecteerd op deze discussie. We hadden toen te maken met een heel ander tijdsgewricht, waarin kruisraketten een tegenwicht moesten bieden tegen de Russische dreiging. Toen ging het ook om nucleaire taken, nu niet.

"Van publieke ophef rondom de aanschaf van kruisraketten is nu trouwens vrijwel geen sprake. Het blijft erg stil. Het debat wordt in Nederland kennelijk gedomineerd door binnenlandse kwesties, zoals immigratie, veiligheid en terrorisme-bestrijding. Toch is helemaal nog niet zeker dat er een kamermeerderheid is te vinden voor dit kabinetsbeleid. Alles zal, zoals wel vaker, afhangen van de positie van het CDA. Dat was kort geleden nog tegen de aanschaf van dit soort wapens, maar misschien heeft daar inmiddels interne disciplinering plaatsgevonden. De premier houdt immers niet zo van meningsverschillen."

Universiteiten slaan alarm bij Balkenende

Morgen bespreekt het kabinet de conceptwet. Volgens d'Hondt ontbreekt het daarin aan een stevig, inhoudelijk fundament. Ruttes voorstel zou niets meer dan een actualisering van de huidige WHW zijn, die de structuur van de wet niet ten goede komt. De staatssecretaris laat zijn oren te veel hangen naar individuele wensen van partijen, wat leidt tot "onduidelijke compromissen en ad hoc overwegingen bij de invulling van een aantal onderdelen van de wet."

Een echt nieuwe wet zou volgens d'Hondt een wet op de kennisinfrastructuur in Nederland moeten zijn, waarin instellingen als universiteiten, hogescholen, NWO, Koninklijke Akademie van Wetenschappen en accreditatieorganisatie NVAO in hun onderlinge samenhang worden benoemd. In de conceptwet wordt de huidige fragmentatie van de onderzoeksinfrastructuur volgens hem juist bevestigd.

Ook de deregulering komt niet van de grond. Weliswaar trekt de overheid zich terug, maar op instellingsniveau moet volgens de nieuwe wet wel gedetailleerder verantwoording worden afgelegd. Volgens d'Hondt komen er op een aantal punten juist meer regels bij. Zo wordt de rechtspositie van studenten bij wet geregeld en krijgen medezeggenschapsraden onderzoeksrecht. "En dat terwijl instellingen weinig wettelijke instrumenten tot hun beschikking krijgen om de kwaliteit en het rendement te verhogen."

Doordat Rutte 'zijn' wet snel door de Tweede Kamer wil loodsen, zijn bepaalde zaken niet goed afgekaart. "Ten aanzien van belangrijke ontwikkelingen is vooralsnog geen besluit genomen, te weten het open bestel, selectie, collegegelddifferentiatie en levenlang leren." De universiteiten zien een "robuuste wetgeving" alleen tot stand komen als er voldoende tijd is voor een zorgvuldiger, interactief traject.

HOP

Professor Corné....

....en de arabidopsis

Eén van de opdrachten was: tellen hoe vaak in de oratie het woord 'arabidopsis' zou vallen. Een gouden vondst, want op slag zaten de kinderen, en waarschijnlijk ook een groot aantal volwassenen, op het puntje van hun stoel om geen 'arabidopsis' te missen. "Dat klopt", bevestigt Pieterse lachend. "Tijdens de receptie kreeg ik om de haverklap te horen: volgens mij heb je het zo en zoveel keer gezegd, meestal het foute aantal" Ook de kinderen, die van te voren papier en potlood uitgereikt hadden gekregen, zaten ijverig te turven en verveelden zich geen moment. Aan het diner reikte juryvoorzitter en diergeneeskundehoogleraar Bernhard van Oost de prijzen aan de winnaars uit. De totaalscore? 31 keer arabidopsis.