Wees voorzichtig met de harde populierboleet

U heeft zich nogal geërgerd, professor Schuiling?

"Ik zag de populierboleet bij Olympos zes jaar geleden voor het eerst. Ik heb de universiteit erop geattendeerd dat het om een bedreigde soort ging die op de rode lijst staat. ik vroeg hen daar niet meer te maaien. Tot nu toe gebeurde dat ook niet, maar op 4 augustus zag ik dat men er toch met de maaier overheen was gegaan en dat alle 55 paddestoelen waren vernietigd. Toen heb ik een briefje geschreven."

Een pittig briefje, want u verwijt de groenverzorgers mechanisch en gedachteloos handelen.

"Ach pittig, ik wilde duidelijk maken dat de UU wel iets zorgvuldiger met de natuur zou mogen omgaan. Overigens bleek achteraf dat de maaiers niet in opdracht van de universiteit hadden gehandeld."

En toen kwam de UIT er nog eens overheen.

"Ja, er waren net een paar nieuwe paddestoelen opgekomen, maar met de UIT is alles weer platgetrapt."

Lydia Snoeks van de UIT-commissie. Besef je wat jullie gedaan hebben?

"Goh, wat erg. Nee, wij wisten niet dat daar zulke bijzondere paddestoelen stonden. Als ze ons dat verteld hadden, hadden we er zeker rekening mee gehouden."

Is de schade nog te verhelpen, professor Schuiling?

"Gelukkig groeien paddestoelen grotendeels ondergronds, dus op zich overleeft hij het wel. Ik heb ook al weer een paar kleintjes gezien. Maar het blijft in mijn ogen zaak voor de universiteit om zo zorgvuldig mogelijk met bedreigde soorten om te gaan."

Zou een waarschuwingsbordje helpen?

"Daar heb ik over gedacht. Maar een probleem is dat de harde populierboleet in alle kookboeken wordt geprezen om zijn heerlijke smaak. Volgens de Italianen is hij 'il meglio dei porcini'. Dus zo'n bordje zou hem wel eens van de wal in de sloot kunnen helpen."

Voeding tegen astma

Geluid 'ziet' tumor

Met ultrageluid borsttumoren beter zichtbaar maken en ze op termijn misschien zelfs vernietigen. Die toekomstverwachting uiten onderzoekers uit het UMC Utrecht aan in Scan, het wetenschappelijk tijdschrift van het ziekenhuis. Omdat de exacte vorm van borsttumoren in een MRI-scanner moeilijk zijn vast te stellen, moeten chirurgen bij een operatie nu nog relatief veel gezond weefsel wegsnijden. Desondanks moet een op de vier tot vijf vrouwen opnieuw geopereerd worden omdat er kankercellen zijn achtergebleven. De onderzoekers gaan nu proberen om een aantal punten rondom het kwaadaardige weefsel met ultrageluid te verwarmen, waardoor de tumor beter zichtbaar wordt en dus gerichter en effectiever kan worden verwijderd. In de toekomst is het volgens hen misschien zelfs mogelijk de tumorcellen met het gerichte ultrageluid te doden door ze te verhitten. Opereren is dan niet meer nodig.

B&O de beste

De Utrechtse opleiding Bestuurs & Organisatiewetenschap is de beste opleiding van het universitaire landschap in Nederland. En dat voor een universiteit die in zijn geheel vrij matig scoort in de studentenenquête van Choice. Vorig jaar was B & O al een succesverhaal in alle kwaliteitsonderzoeken. In de Elsevier was het de enige opleiding die zowel bij studenten als bij hoogleraren als beste uit de bus kwam.

Eerstejaars doorbraak

Een vondst van twee eerstejaars studenten scheikunde heeft geleid tot een wetenschappelijke doorbraak en een artikel in 'Science'. De studenten beschrijven in het augustusnummer hoe vuiltjes de kristalvorming in een substantie remmen. Deze kennis is van groot belang voor onder meer de farmaceutische industrie. Om kristalvorming te onderzoeken maken onderzoekers gebruik van deeltjes die in vloeistoffen zweven, zogenaamde colloidale deeltjes. Toen eerstejaars Esther Groeneveld en Hans Scherff tijdens hun onderzoeksstage probeerden kleine colloidale bollen te maken, produceerden zij per ongeluk zeer grote bollen. Het ongeluk werd een geluk toen bleek dat die grote bollen bij uitstek geschikt waren om het effect van vervuiling op kristalgroei te bestuderen.

Nachtbussen Uithof

Studenten moeten 's nachts veilig vanuit de binnenstad naar De Uithof kunnen reizen. Daarom pleit de Utrechtse fractie van D66 voor nachtbussen van en naar De Uithof. In een flyer die vorige week onder eerstejaars werd verspreid, staat de invoering ervan als één van de prioriteiten vermeld. Volgens D66 moet de gemeente zich een goed gastheer tonen om het talent van de toekomst vast te houden voor de stad. Een dergelijke maatregel is bovendien nodig om de uitdijende studentenwijk bij de stad te betrekken. Over vier jaar wonen er zo'n 2000 studenten in De Uithof. Ook met het oog op de veiligheid van de studenten is vervoer 's nachts gewenst. Bewoners van de Cambridgelaan ijveren al jaren voor een nachtbus(je). Het gemeentelijk vervoersbedrijf zegt dat zo'n nachtlijn niet rendabel genoeg is

Historica Els Kloek en geograaf Rob van der Vaart zijn de twee Utrechters in de achtkoppige commissie. Deze bestaat verder uit historicus Herman Beliën (Universiteit van Amsterdam), cultuurcritica Marjolijn Drenth von Februar, historicus Frans Groot (Hogeschool Rotterdam) en hoofd museale zaken Susan Legêne van het Tropenmuseum. Directievoorzitter Paul van Meenen van scholengemeenschap Spinoza (regio Den Haag) wordt vice-voorzitter van de club, letterkundige Hubert Slings (Universiteit Leiden) is secretaris.

De commissie-Van Oostrom krijgt een jaar de tijd om het nieuwe richtsnoer voor de Nederlandse cultuurhistorie op te stellen. De Onderwijsraad stelde minister Van der Hoeven eind vorig jaar voor om een canon te formuleren. De bewindsvrouw nam het advies over en wil een ‘Nieuw Verhaal Nederland’. Toch gaat de commissie de grenzen over: de vaderlandse geschiedenis moet namelijk in een Europese context staan.

Nederland heeft nu nog geen vastomlijnde canon. Critici hebben onder meer bezwaar tegen het onaantastbare, elitaire karakter ervan en vragen zich af wat de inhoudelijke criteria moeten zijn. Anderen menen dat een canon vanzelf ontstaat als docenten geschiedenis en Nederlands hun leerlingen voldoende enthousiasmeren en de lerarenopleidingen weer meer op inhoudelijke kennis toetsen.

HOP/XB

De totale uitval bij rechten zou dit jaar weleens kunnen uitkomen op bijna veertig procent. Van de 715 eerstejaars slaagden 179 er niet in om te voldoen aan de eis van 30 ects-punten. Daarnaast is bij honderd studenten het advies aangehouden. Daarvan stopten 82 studenten al in februari, 18 studenten konden bijzondere omstandigheden aanvoeren. Deze honderd studenten kunnen dit academisch jaar opnieuw met rechten in Utrecht beginnen, maar de verwachting is dat velen voor een andere opleiding zullen kiezen.

Rechten kreeg vorig jaar van het college van bestuur toestemming om net als psychologie een bindend studieadvies in te voeren. Bij psychologie is de uitval opmerkelijk kleiner. Daar kregen 66 studenten een negatief advies. De opleiding beschikt echter niet over cijfers van studenten die eerder vorige jaar al met hun studie stopte. Rechten en psychologie zullen op korte termijn aan het college rapporteren over hun ervaringen.

Dit jaar beginnen ook de opleidingen economie, farmacie en wijsbegeerte met het bindend studieadvies. De bedoeling en verwachting is dat alle Utrechtse opleidingen binnen een aantal jaar gebruik gaan maken van het systeem.

XB

Meer hierover in het Ublad van donderdag 1 september

Uit onderzoek van het Leidse bureau Choice blijkt dat studenten in Amsterdam en Utrecht het minst tevreden zijn. In de hoofdstad betalen ze gemiddeld bijna vierhonderd euro voor zestien vierkante meter. Utrecht volgt met een kamerprijs van 344 euro. Wie voor weinig geld in een universiteitsstad wil wonen, moet in Wageningen zijn. Daar kost een kamer gemiddeld 238 euro per maand.

Uit het onderzoek blijkt toch ook dat de kamernood onder studenten de komende vijf jaar terugloopt. In de Volkskrant reageert voorzitter van de LSVb Jonathan Mijs hier enthousiast op: 'Studentenhuisvesting is eindelijk een hot topic geworden'. Volgens hem wordt er nu echter nog teveel gebruik gemaakt van tijdelijke oplossingen, zoals zeecontainers.

Bij de beoordeling blijkt de prijs van een goede woning belangrijk, maar studenten moeten wel eerst een dak boven hun hoofd zien te vinden. En vooral in Amsterdam en Utrecht is dat lastig. Kamers zijn er nauwelijks beschikbaar en de kwaliteit laat veel te wensen over. Het oordeel dat uit de Nationale Studentenquête naar voren komt is dan ook snoeihard: Amsterdam krijgt een 4,1 en Utrecht komt niet verder dan een 4,4. Slimmerds die denken buiten de gemeentegrenzen hun slag te kunnen slaan, komen bedrogen uit: ook in Haarlem, Diemen en Amersfoort is de kamermarkt dichtgeslibd.

De vraag of het ooit nog beter wordt, is deze week deels beantwoord door studentenvakbond LSVb. De organisatie analyseerde de kamermarkt in de grote studentensteden en stelde vast dat Amsterdam in elk geval zijn best doet. Woningcorporaties hebben dit jaar meer dan tweeduizend (tijdelijke) kamers in de hoofdstad gerealiseerd, en de komende jaren moeten er nog 8500 eenheden bijkomen. Grootse plannen, al is daarmee het lek nog niet boven. Ook de komende jaren blijft voor minder dan de helft van de Amsterdamse studenten een kamer beschikbaar.

De LSVb wijst overigens niet Amsterdam maar Utrecht aan als stad met de slechtste kamermarkt. Dat heeft te maken met het beperkte aantal projecten dat daar loopt. Weliswaar heeft de plaatselijke studentenhuisvester SSHU bouwplannen voor tweeduizend veelal tijdelijke kamers, maar het is twijfelachtig of dit gaat lukken.

Inmiddels raakt ook de koopkamer meer in trek. In Utrecht werden in een jaar tijd vijfenzeventig studentenkamers aangekocht voor prijzen tussen de vijftig- en honderdduizend euro. Daarvoor is overigens wel financiële garantstelling van de ouders nodig. In Enschede is dat overbodig. Daar kan een student met behulp van een plaatselijke bank op eigen houtje een appartement kopen voor zeventigduizend euro. Hij moet wel beloven dat hij zijn woning uiterlijk twee jaar na afstuderen weer verkoopt.

Maar Hotel Mama blijft verreweg het goedkoopst. Vooral onder hbo-studenten blijft deze optie populair. Thuiswonenden zijn er nog altijd in de meerderheid.

HOP

Vorig jaar was B & O al een succesverhaal in alle kwaliteitsonderzoeken. In de Elsevier was het de enige opleiding die door zowel bij studenten als bij hoogleraren als beste uit de bus kwam. Uit de enquete die het centrum hoger onderwijs informatie dit jaar afnam bij B & O-studenten blijkt dat studenten nog steeds erg tevreden zijn. De totaalscore, vastgesteld op basis van tien indicatoren, was 7.53. Dat is welgeteld 0.03 lager dan bij hetzelfde onderzoek twee jaar terug.

Niet verrassend scoorde vooral het criterium ‘gebouw’ erg hoog, een 8.1, bij de ondervraagde studenten. De opleiding beschikt aan een eigen onderkomen op de Bijlhouwersstraat nabij het Ledig Erf. Verder lijkt B & O garen te spinnen bij de numerus fixus die wordt gehanteerd. B & O is wat de onderzochte Utrechtse opleidingen betreft een uitschieter. Alleen Scheikunde, Informatica en wiskunde bleven ook ruim boven de 7.0 gemiddeld. Met een gemiddeld eindcijfer van 6.84 eindigde de UU in de lijst van instellingen in de onderste regionen.

De studentenoordelen verschijnen dit najaar in de Keuzegids. Eind dit jaar of begin volgend jaar moeten ze ook deel gaan uitmaken van een website die op initiatief van de staatssecretaris in de lucht wordt gebracht. Aankomende studenten zouden zich met behulp van de website een beter beeld moeten kunnen vormen van de kwaliteit van opleidingen.

XB

Uit een enquête, die onderzoeksbureau TNS-NIPO in opdracht van softwarewinkel Surfspot.nl uitvoerde onder achthonderd studenten, blijkt dat 91 procent van de ondervraagden officiële computerprogramma's van Microsoft en anderen te duur vindt. Twintig procent van de mannelijke en tien procent van de vrouwelijk studenten downloadt regelmatig illegaal software. Eén op de drie bèta- en techniek studenten zegt anders niet te kunnen studeren. Volgens Surfspot komt dat mede omdat de specialistische pakketten die zij nodig hebben vaak nog duurder zijn.

Opvallend genoeg zegt 89 procent de software op een eerlijke manier te willen bemachtigen tegen een lagere prijs. Kennelijk is onvoldoende bekend dat Surfspot - een initiatief van onderwijs-ict-stichting SURF -veel pakketten voor een fractie van de normale consumentenprijs verkoopt. Microsoft Office kost bijvoorbeeld niet 500 euro maar 18,75, en voor Norton Antivirus betalen studenten in plaats van 55 euro slechts twintig euro. De organisatie kan zulke scherpe prijzen rekenen omdat universiteiten en hogescholen de licenties voor hun studenten hebben afgekocht.

Alleen: studenten moeten dat wel weten. De afgelopen vijf jaar heeft slechts een kwart van de studenten de digitale winkel bezocht. Een woordvoerder van SURF: In het verleden mochten we niet adverteren. Tegenwoordig maken we reclame en voeren we druk overleg met instellingen en studentenorganisaties voor wat meer bekendheid. Maar tegelijk horen wij studenten ook zeggen dat zelfs onze prijzen te hoog zijn. En dus nemen ze ondanks scherpere controles op piraterij toch het risico gepakt te worden.

Inmiddels hebben bijna alle studenten een PC: slechts tien procent heeft geen eigen computer. Van de PC-bezitters is tweeënnegentig procent via een ADSL-verbinding aangesloten op het internet.


HOP

In totaal leenden 49.063 mensen die in januari 2005 als ex-student werden geregistreerd 468,9 miljoen euro. De 'groep 2004' was met 49.378 personen groter, maar leende in totaal aanzienlijk minder: 392 miljoen euro.

Beurzenverstrekker IB-Groep heeft geen sluitende verklaring voor de plotselinge grote stijging. Omdat er in die groep mensen zitten die na verloop van tijd hun studie weer hervatten, zijn de cijfers constant in beweging en is het erg moeilijk om de oorzaak van schulden goed te analyseren, aldus een woordvoerder. Hij vermoedt dat het effect van de in 1996 ingevoerde prestatiebeurs steeds beter meetbaar wordt. Daarnaast is het volgens hem zo dat studenten langer studeren en dus ook meer schulden maken.

Inmiddels hebben 924 duizend Nederlanders een langlopende schuld bij de IB-Groep. Zij staan samen voor 7,1 miljard euro in het krijt. De totale gemiddelde studieschuld van alle lichtingen afgestudeerden bedraagt momenteel ongeveer 7700 euro.

HOP

Dat zei decaan Van Koten van de Betafaculteit maandag 29 augustus in antwoord op vragen van faculteitsraadsleden. Voor de Utrechtse opleiding farmacie hebben zich tot nu toe een kleine driehonderd studenten aangemeld, terwijl zelfs 380 aanstaande studenten belangstelling hebben getoond. De maximale onderwijscapaciteit ligt in Utrecht rond de 260. De departementsleiding bezint zich daarom al enige tijd op de vraag hoe de grote toestroom - waarschijnlijk mede veroorzaakt door de studentenstop bij Biomedische Wetenschappen - het hoofd te bieden.

Tot verbijstering van veel docenten verscheen onlangs in de elektronische nieuwsbrief van Farmacie zelfs de mededeling dat aanstaande studenten zou worden gewezen op de mogelijkheid om het vak in Groningen te gaan studeren. Van Koten maakte maandag in de raadsvergadering echter duidelijk dat daar geen sprake van kan zijn. Hij zei juist blij te zijn met de toegenomen belangstelling voor de Utrechtse bètaopleidingen.

Over de opvang van het grote aantal farmacie eerstejaars maakte Van Koten zich geen zorgen. Er zijn naar zijn mening voldoende docent/onderzoekers uit andere Utrechtse betadepartementen die eerstejaarsvakken bij Farmacie kunnen verzorgen. Hij erkende dat dat kan betekenen dat de betreffende medewerkers in die periode minder tijd zullen hebben voor onderzoek. Dat is niet leuk, maar gegeven de precaire financiële situatie van de faculteit zal men hieraan moeten wennen, vindt de betadecaan.

EH