Dat blijkt uit de jaarlijks WO-monitor van universiteitenvereniging VSNU. Ondanks de aanmerkelijk verslechterde positie op de arbeidsmarkt zijn academici nog altijd bovengemiddeld in trek. Van de totale beroepsbevolking is gemiddeld 5,3 procent werkloos.

Hoewel de vraag naar academici over de hele linie afneemt, hangt de waarde van een diploma uiteraard nauw samen met de gekozen opleiding. Van de mensen die in de gezondheidszorg aan de slag kunnen, is slechts 3,2 procent werkloos. Toch is ook hier de vraag flink teruggelopen, want in 2002 bedroeg het werkloosheidspercentage maar 1,4. Ook oud-economiestudenten en technische academici zijn relatief populair: van deze groepen heeft 3,7 procent na anderhalf jaar nog geen baan.

Andere richtingen blijken veel minder in trek. Van academici met een taal- en cultuuropleiding zit maar liefst 8,1 procent zonder werk. Ook afgestudeerden van de landbouwopleidingen (7,1 procent) en van de gedrag- en maatschappijstudies (6,3 procent) moeten lang zoeken.

Bij het vinden van een goede baan kan de startende academicus zichzelf een dienst bewijzen door voor enige tijd naar het buitenland te verkassen, of dat nu voor werk is of voor een studie: de academicus met buitenlandse ervaring krijgt doorgaans sneller een goede baan. Ook is het aantal werklozen na anderhalf jaar bij deze groep met drie procent aanmerkelijk lager.

HOP, Thijs den Otter

Het geld is afkomstig uit een fonds dat is gericht op het creëren van gelijke kansen en de bestrijding van discriminatie. Het wordt benut voor persoonlijke hulp aan gehandicapte studenten en niet voor materiële aanpassingen.

'Kijk, zo kan het wel' loopt op vier hogescholen: Windesheim, Fontys, Inholland en Saxion werken aan het project mee. Mogelijke oplossingen worden bij wijze van praktijktest onderzocht. Fontys en Windesheim nemen op proef speciale managers in dienst die actie ondernemen om studie-uitval onder gehandicapten te voorkomen. Die gaan bovendien bekijken hoe zij onder docenten meer steun aan studenten met een functiebeperking kunnen realiseren.

Saxion gaat op zoek naar alternatieve leerwegen, en Inholland gaat samen met externe deskundigen onderzoeken welke beroepsmogelijkheden gehandicapten hebben bij de opleiding die ze gekozen hebben. Het project is deze maand van start gegaan en heeft een looptijd van 2,5 jaar.

Overigens heeft ook het kabinet extra geld vrijgemaakt om problemen bij studeren met een handicap terug te dringen. Staatssecretaris Rutte liet in juli weten tot 2009 zes miljoen euro beschikbaar te hebben om belemmeringen weg te nemen. De studie-uitval onder gehandicapte studenten is tijdens het eerste jaar ruim twee maal hoger dan gemiddeld.

HOP

In een flyer die vorige week onder eerstejaars werd verspreid staat de invoering van nachtelijk busvervoer als een van de prioriteiten vermeld. Volgens D66 moet de gemeente zich een goed gastheer tonen om het talent van de toekomst vast te houden voor de stad.

Een dergelijke maatregel is bovendien nodig om de uitdijende studentenwijk bij de stad te betrekken. Over vier jaar moeten tweeduizend studenten in De Uithof woonachtig zijn. Ook met het oog op de veiligheid van de studenten is vervoer 's nachts gewenst.

Bewoners van de Cambridgelaan ijveren al jaren voor een nachtelijke verbinding. Vorig jaar werd daar nog bij wethouder Van Zanen op aangedrongen. Het gemeentelijk vervoersbedrijf stelt zich tot op heden op het standpunt dat een dergelijk initiatief niet commercieel te exploiteren is.

XB

De masterstudent science education and communication deed zijn ontdekking eind juli tijdens zijn archiefonderzoek voor een scriptie over de Leidse hoogleraar Paul Ehrenfest, een goede vriend van Einstein. In de persoonlijke bibliotheek van Ehrenfest kwam het manuscript boven water. Waarschijnlijk is het in Leiden terechtgekomen tijdens een gasthoogleraarschap van Einstein in Leiden in 1925.

De inhoud van het artikel 'Quantentheorie des einatomigen idealen Gases' uit 1924 behoort volgens kenners tot de hoogtepunten uit Einsteins werk. De fysicus voorspelt daarin een verschijnsel dat nu Bose-Einsteincondensatie heet. De voorspelling van Einstein kwam er kort samengevat op neer dat zich in bepaalde gassen bij extreem lage temperaturen een plotselinge verandering zal voordoen in het gedrag van de atomen. De normale situatie waarin atomen zich vrij door de ruimte bewegen en door onderlinge botsingen energie uitwisselen, zou in de buurt van het absolute nulpunt plaats maken voor een toestand waarin de atomen allemaal in het gelid gaan staan. In de klassieke mechanica was dit niet voor te stellen en pas tien jaar geleden kon wetenschappelijk worden vastgesteld dat Einstein het bij het rechte einde had.

In een bericht aan het NRC Handelsblad dat vandaag met de onthulling kwam beschrijft Boeyink de vondst van 22 juli. ‘Ik heb gelijk gegoogled en het was raak: de zestien kantjes waren beslist van Albert Einstein!’ Meer over de ontdekking en de scriptie van Boeyink is terug te lezen op zijn homepage: www.phys.uu.nl/~boeyink

XB

In het Topinstituut Pharma, zoals het waarschijnlijk gaat heten, moeten universiteiten en de industrie de handen ineenslaan. Dat moet ertoe leiden dat de in ons land aanwezige farmaceutische kennis beter en sneller wordt benut.

Het nieuwe instituut moet volgens Hoogervorst een vergelijkbare rol gaan spelen als de National Institutes of Health in de Verenigde Staten. De hoop is dat door een bundeling van krachten de braindrain van Nederlandse toponderzoekers naar de VS kan worden ingedamd.

In april meldde het Ublad dat de industrie toen al had toegezegd om 90 miljoen euro bij te dragen. De universiteiten moeten nog beslissen over hun bijdrage. Nog onduidelijk is waar het nieuwe topinstituut zal worden gevestigd. Naast Utrecht zijn ook Leiden en Groningen in de race.

EH

De vorming van kristallen uit atomen of moleculen is medebepalend voor de eigenschappen van een substantie. Onder meer in de farmaceutische industrie en bij producenten van halfgeleiders bestaat dan ook behoefte aan meer kennis over de manier waarop kristalvorming in zijn werk gaat. Met name over de schadelijke invloed van kleine verontreinigingen is nog weinig bekend.

Om kristalgroei te onderzoeken maken onderzoekers gebruik van deeltjes die in vloeistoffen zweven. Deze zogeheten colloidale deeltjes vertonen hetzelfde gedrag als atomen en moleculen, maar zijn met de nieuwste microscopische technieken goed zichtbaar te maken, omdat zij ongeveer duizend keer zo groot zijn.

Toen de eerstejaars studenten Esther Groeneveld en Hans Scherff tijdens hun onderzoeksstage probeerden kleine colloidale bollen te maken, produceerden zij in plaats daarvan per ongeluk zeer grote bollen. Het ongeluk werd een geluk toen bleek dat die grote bollen bij uitstek geschikt waren om het effect van vervuiling op kristalgroei te bestuderen.

In het artikel beschrijven de studenten en de stafleden die hen begeleidden, de kristalvorming in een systeem van kleine bollen, waaraan als vuiltjes een aantal grote bollen werd toegevoegd. Zij ontdekten dat de kristalgroei in de buurt van de grote bollen werd geremd. Hoe sterker het oppervlak van de grote bol gekromd was, des te problematischer werd de kristalvorming. Waar die wel optrad, bleek de kans op breuken in het kristal als gevolg van de vervuiling sterk te zijn toegenomen.

De Stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM), die het onderzoek mede financiert, noemt een wetenschappelijke publicatie met eerstejaars studenten als co-auteurs in een topblad als Science uniek. Opmerkelijk is trouwens dat in hetzelfde nummer van Science nog een Utrechtse publicatie is opgenomen. Dat artikel van de hand van biologe Gerdien de Jong gaat over de manier waarop de levensgeschiedenis van soorten kan worden verklaard.

EH

Met alleen nog het grote eindfeest in Tivoli voor de boeg, toont ICU-lid Paul Schuijt zich donderdagmiddag uitermate tevreden over het verloop van de UIT. "Vooral het weer heeft onwijs veel geholpen." Schuijt noemt de botenparade en het zwem- en bbq-festijn bij zwembad Krommerijn, waar meer dan 3100 mensen bijeen waren, als succesnummers.

Donderdagmiddag werd tijdens een bijeenkomst op het Lepelenburg bekend gemaakt dat de eerstejaars ruim 3100 euro bijelkaar hebben gebracht voor de Bart-foundation, de stichting die de zus van de overleden tv-ster Bart de Graaff oprichtte voor jongeren met een ernstige ziekte. Het geld werd verzameld door de verkoop van loten en het verzamelen van bierglazen.

Op wat kleine strubbelingen zoals een failliete sponsor en een ziek ICU-lid na zijn de vier UIT-dagen ook organisatorisch zonder problemen verlopen. De ongekend hoge opkomst van 3200 studenten leverde volgens Schuijt geen vervelende situaties op, al konden sommigen de openingsbijeenkomst in Vredenburg hierdoor niet bijwonen. Persoonlijke ongelukken deden zich buiten een gebroken pink en een ontwrichte schouder niet voor.

Donderdagmiddag sloeg de schrik de ICU nog even om het hart toen de wagen die het grote filmscherm op het Lepelenburg moest neerzetten kwam vast te zitten. Een in de haast geregelde shovel bood op het nippertje soelaas.

Schuijt kan de indruk dat er veel meer vrouwelijke- dan mannelijke eerstejaars rondliepen niet met cijfers bevestigen. Studentes zijn elk jaar oververtegenwoordigd bij de universitaire introductie, maar de ongelijke verhoudingen vielen dit jaar wel erg op. Een analyse van de inschrijvingsgegevens moet nog volgen in de komende weken.

Wel is bekend dat er ruim twee keer zoveel universitaire- als hbo-studenten waren, 1900 UU-studenten ten opzichte van 850 HvU-studenten. Zo'n vierhonderd studenten gaan aan andere Utrechtse instellingen studeren.

Het Ublad maakte tijdens de Uithofdag woensdag foto's van eerstejaars. Een van die foto's zal op 1 september de cover sieren van het eerste nummer. De foto's zijn donderdagavond full screen te zien tijdens het feest in Tivoli en nu ook al te bewonderen via deze site.

XB

In het proefschrift psychological sentiments and economic behaviour dat hij voltooide in Tilburg en in Toulouse legt Van de Ven verbanden tussen de economie en de psychologie. Economen gaan vaak uit van de calculerende burger die rationeel zijn keuzes maakt. Dit blijkt vaak niet een afdoende verklaring voor al het menselijk gedrag.

Waarom laten mensen fooien achter? Waarom verzamelen ze informatie over een product dat ze al gekocht hebben? Van de Ven verwerkte resultaten van psychologisch onderzoek en experimentele economie in economische modellen. Hierdoor kan mogelijk in de toekomst een een betere verklaring worden gegeven voor gedrag dat afwijkt van standaard economische modellen.

De Christiaan Huygensprijs, een bedrag van 10.000 euro, wordt jaarlijks toegekend aan een onderzoeker die met zijn of haar dissertatie een vernieuwende bijdrage levert aan het onderzoek in actuariaat en econometrie, natuurkunde, ruimtewetenschappen, of economische wetenschappen. De laatste discipline was dit jaar aan de beurt. Van de Ven zal de prijs op 27 oktober ontvangen uit handen van minister Van der Hoeven.

XB

Hamburger was vorig jaar de sensatie in de Nederlandse roeisport. In de skiff werd hij deze zomer wereldkampioen onder de 23 jaar. Korsse is een van de grote talenten van de Utrechtse rugbyclub die zich dit jaar wist te handhaven op het hoogste niveau.

De Utrechtse sportraad had de universitaire sportverenigingen dit voorjaar opgeroepen om sporters voor te dragen. Dit konden zowel toppers op sportief vlak als toppers op bestuurlijk vlak zijn. Een jury heeft nu de nominaties bekend gemaakt. Begin september zal een site worden geopend waarop studenten hun stem kunnen uitbrengen.

Bij de vrouwen gaat de strijd tussen roeister Reina Sikkema van Orca, een van de grote Nederlandse roeitalenten, Noelle Sneep van volleybalvereniging Protos en Annemarieke Bruinsma van schaatsvereniging Softijs. De laatste twee maakten zich vooral op organisatorisch vlak verdienstelijk. Voor het sportteam van het jaar komen de lichte vier van Orca, dames 1 van voetbalvereniging Odysseus en het eerste team van USRS in aanmerking.

De winnaars zullen op 27 oktober tijdens de lustrumviering van Olympos in het zonnetje worden gezet. Zij ontvangen dan ondermeer een warme knuffel van NOC*NSF voorzitter Erica Terpstra.

XB

Met die peptalk opende Rutte het debat tussen politieke jongerenorganisaties dat de Utrechtse JoVD voor de nieuwe studenten organiseerde. Mede dankzij het feit dat de belangstelling voor het debat tussen de voorzitters van de gezelligheidsverenigingen elders in het gebouw zo groot was dat de deuren daar moesten worden gesloten, was de Aula behoorlijk vol gelopen.

De aankomende studenten werden terplekke geconfronteerd een bekend academisch verschijnsel. Bestuurlijk actieve studenten manifesteren zich, andere studenten kijken toe. Debatvoorzitter Ilona Eichhorn, oud u-raadslid, deed er alles aan om alle studenten bij het debat te betrekken. “Op het moment dat je je verveelt, loop naar de microfoon!” Een mentor ging in op het verzoek van Eichhorn en wilde het debat wel even ontregelen. “Meneer Rutte, wat ons groepje zich afvroeg, wat is eigenlijk uw lievelingsfilm?”

Voor het overige kwamen de bekende gespreksonderwerpen langs in de tamelijk levendige bijeenkomst. De vertegenwoordigers van de politieke jongerenorganisaties verwijtten de staatssecretaris dat zijn leerrechtenstelsel het voor studenten nu juist onmogelijk maakt bestuursfuncties te vervullen of vrijwilligerswerk te doen. Verder vonden staatssecretaris en studenten elkaar in de vaststelling dat het universitaire onderwijs wel wat beter kan.

Enkele mentorgroepjes konden na enige tijd niet de verleiding weerstaan om de stad op te zoeken. Eichhorns “loop verdomme niet weg!” ten spijt. Karlijn Swart, aankomend studente pedagogische wetenschappen, vond het debat voor nieuwe studenten bij vlagen lastig te volgen. “Ik weet nu nog niet wat het betekent om te studeren. Dan lijkt dit af en toe wel erg veel leeg gepraat met moeilijke woorden.”

XB