Olympos Festival

Meer basisbeurs

De basisbeurs wordt komend jaar met 150 euro verhoogd. Hiermee wil het kabinet de extra kosten compenseren die de nieuwe zorgwet vanaf 1 januari met zich meebrengt. De studentenbonden zijn enthousiast, want de nieuwe ziektekostenverzekering zou 235.000 studenten zonder aanvullende beurs 230 euro per jaar kosten. De aanvulling op de basisbeurs komt boven op de 33 miljoen euro die al gereed stond voor de ziektekostencompensatie van de armste studenten met een aanvullende beurs. Of dat bedrag door de stijging van de basisbeurs anders wordt verdeeld, is nog niet bekend. In totaal kost de opwaardering van de basisbeurs het rijk meer dan veertig miljoen euro per jaar._

Allochtonen

De achterstand van allochtonen in het hoger onderwijs is hardnekkig. Turken en Marokkanen gaan het steeds beter doen, maar ze komen nog niet in de buurt van studenten met een Nederlandse achtergrond. Ook de Surinamers en Antillianen halen ze nog niet in. Dat blijkt uit het Jaarrapport Integratie 2005 van het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Sociaal en Cultureel Planbureau. "Het is maar de vraag of ze hun achterstand ooit helemaal inlopen", zegt onderzoeker Jaco Dagevos van het SCP. Het bestrijden van voortijdig schoolverlaten zou volgens hem de hoogste prioriteit moeten krijgen.

Leids old boys network

Leiden is met zes alumni hofleverancier van het huidige kabinet. Oud-Utrechters zijn daarin niet te vinden. De UU is wel ruim vertegenwoordigd in de Eerste Kamer (acht alumni) en de Tweede Kamer (twaalf alumni). Dat blijkt uit onderzoek van het Tilburgse universiteitsblad Univers. Volgens Univers hebben 112 leden van de Tweede Kamer, 67 leden van de Eerste Kamer en 21 leden van het kabinet een wetenschappelijke opleiding gevolgd. Het blad onderzocht ook de samenstelling van de achttien belangrijkste adviescolleges voor regering en parlement. Van de 85 leden die werkzaam zijn in de academische wereld komen er niet minder dan 19 uit Tilburg. Utrecht is subtopper met negen vertegenwoordigers.

Studentenfilm over Filmdagen

Masterstudent Ynske Banga deed de montage van 'Er wordt aan begonnen', een korte film over het ontstaan van de Nederlandse Filmdagen is op 1 en 3 oktober te zien op het 25ste Nederlands Film Festival.

Waar gaat de film over?De film gaat over het ontstaan van de filmdagen in 1981; over de sfeer in die tijd, de chaos tijdens vergaderingen, maar tegelijk ook de mogelijkheden. Het verhaal wordt voornamelijk verteld door middel van interviews met de drie initiatiefnemers van wat toen de Nederlandse Filmdagen heette. Dat zijn Jos Stelling van Springhaver, Henk Camping van filmhuis 't Hoogt en filmjournalist en producent Sherman de Jesus. De titel van de film is een citaat van Stelling. We hebben de film gemaakt voor een masterstage, dus het was ook de bedoeling dat we er een wetenschappelijk tintje aan zouden geven. Dat zit 'm een beetje in de zogeheten oral history: door mensen met verschillende visies over hetzelfde onderwerp te laten vertellen, kom je dichter bij de waarheid, want één waarheid is er niet."

Hoe kwamen jullie aan het onderwerp? "De interviews waren in 2000 al door zes andere studenten geschoten. Er was 6,5 uur materiaal. Onze opdracht was om daar een filmpje van zo'n twintig minuten te maken. We hebben er nog wel wat bij gefilmd, zoals shots van kranten en de 'walk of fame' in Utrecht, maar we hebben de focus op de drie mannen gehouden."

Prettig samengewerkt? "In de twee en een halve maand die we erover gedaan hebben, hadden we nauwelijks strubbelingen. Misschien kwam dat ook omdat we het materiaal grotendeels al hadden, er was geen regisseur die alles bepaalde. Als ik een stuk had gemonteerd, reflecteerden twee anderen daar weer op. Zo deden we dat bij iedereen en Fons Grasveld, onze docent, gaf weer suggesties en tips. Maar hij liet ons ook genoeg vrij, het is wel ons product."

Hoe krijgt een stel studenten een filmpje vertoond op het filmfestival? "Van het begin af aan is Herman de Wit, programmeur van het filmfestival, er als 'informele opdrachtgever' bij betrokken geweest. Hij is komen kijken en heeft commentaar geleverd. Hij heeft steeds gezegd dat het misschien op het festival gedraaid zou kunnen worden, maar hij hield natuurlijk een slag om de arm voor als het echt niks zou worden! Ik vind het een ontzettende eer dat de film er draait, je verwacht niet dat je daar met je stagefilm terecht komt."

Waarom moeten we komen kijken? "Mensen die het begin van de filmdagen hebben meegemaakt, zullen de sfeer herkennen. Voor jongere mensen is het aardig om te zien hoe het er toen aan toe ging. Zelf vind ik het leuk om te horen hoe de herinneringen van drie mensen over hetzelfde onderwerp toch verschillend kunnen zijn."

Berengeur

Filosofie

Wie filosoof wil, worden, heeft meer aan een open en onderzoekende geest dan aan intelligentie. Dat stelt Thecla Rondhuis in het proefschrift 'Philosophical talent', waaarop zij op 30 september promoveert. Rondhuis, die in 1994 het boek 'Filosoferen met kinderen' publiceerde en lange tijd columniste was van Filosofie Magazine, voerde voor haar onderzoek 95 filosofische gesprekken met 281 jongeren. Zij concludeert dat er sprake is van meetbare filosofische kwaliteit die per mens verschilt en in beginsel stabiel is. Al op jonge leeftijd kan volgens Rondhuis worden vastgesteld of kinderen op basis van hun gevoeligheid voor dubbelzinnigheden en onzekerheden filosofisch talent hebben. Die kennis zou gebruikt kunnen worden in selectieprocedures voor bepaalde functies.

Het Big Botherhuis is niet het enige UVSV-optrekje dat de laatste tijd in de media staat. Ook Huize K2 timmert aan de weg. Deze uffen hebben de studentenkamerbattle van de Nieuwe Revu gewonnen. Ze mochten voor 2500 euro spullen van koopjessite Marktplaats.nl kopen om hun huis te pimpen. De gemeenschappelijke woonkamer van K2 werd gerestyled tot een koninklijke ruimte. Nu mogen ze van het weekblad een housewarming geven ter waarde van 1000 euro.

Het geluid van een scheet heeft geen invloed op de geur van de scheet. Dat zegt de Groningse hoogleraar gastro- enterologie J.H. Kleibeuker. In de UK van vorige week vertelde hij dat scheten grotendeels uit ingeslikte lucht bestaan. Daarnaast produceren bacteriën in de dikke darm bij het afbreken van voedsel gassen als koolstofdioxide en methaan. Omdat lucht, CO2 en methaan reukloze gassen zijn wordt een stinkende scheet dus veroorzaakt door andere gassen. Volgens Kleibeuker gaat het onder andere om boterzuur en zwavelverbindingen die ontstaan bij eiwitafbraak.

Het bedrijf StudentenServices heeft deze maand de eerste StudentenBoxen uitgebracht. Deze gratis box zit vol met proefflaconnetjes, gadgets, aanbiedingen en kortingsbonnen. Er is een speciale editie voor jongens en meisjes en je kan hem bestellen via studentenbox.nl. Het bedrijf komt dan de box afleveren op de universiteit waarna je hem op vertoon van je studentenkaart kan afhalen.

Uit het vorige week verschenen OESO-rapport over de staat van het onderwijs in dertig OESO-landen blijkt dat Nederland als studieland aan populariteit heeft gewonnen. Tussen 2002 en 2003 steeg het aandeel buitenlandse studenten van 3,7 naar 3,9 procent. Daarmee stijgt Nederland met vier plaatsen naar de 19de positie op de OESO-ranglijst. In absolute aantallen is de rol van Nederland echter klein. De Verenigde Staten herbergt de meeste buitenlandse studenten: 28 procent.

In Rotterdam is een student undercover geweest tijdens de ontgroeningen van studentengezelligheidsvereniging SSR-R. Toen de filosofiestudent er na een aantal dagen al tussenuit werd gepikt wegens afwijkend gedrag, bleek dat de student undercover zat met als doel een krantenartikel te schrijven. AD/Rotterdamsdagblad wilde het stuk niet kopen: te twijfelachtig en niet overtuigend genoeg. Volgens SSR-R berust het artikel niet op waarheid, toch zijn de studenten flink geschrokken en gaan in het vervolg nog aandachtiger toekomstige leden screenen.

Nobiles gaat op zoek naar de student met de meeste kans op een succesvolle carrière. Hbo- en wo-studenten en pas afgestudeerden kunnen op www.qmasters.nl een IQ en EQ test doen. Eind december worden de beste studenten geselecteerd en uitgenodigd voor de finale van Nobiles Q-Masters. De winnaar wint de titel Nobiles Q-Master 2006 en een ticket Around-the-World.

Het bestuursgebouw is het enige universitaire pand met zonnepanelen op het dak. Afgelopen week waren ze toe aan een onderhoudsbeurt. Het leverde een mooi plaatje op.

Van de respondenten is het meerendeel uitwonend; 110 studenten die de vragenlijst invulden, wonen bij hun ouders. Vooral meisjes hebben de enquete ingevuld.

Zij wonen thuis omdat ze dat fijn en goedkoop vinden. Ze hoeven doorgaans geen kostgeld te betalen, maar werken wel mee in het huishouden, hoewel overwegend op vrijwillige basis. Het vriendje mag op de kamer blijven slapen en na het uitgaan is er geen avondklok.

De gemiddelde reistijd van een uitwonende student is een uur per dag. Meestal vindt de reis per openbaar vervoer plaats, gedurende zo’n vier dagen per week.

De gemiddelde uitwonende student woont buiten het centrum, maar wel in Utrecht, in een gemengd huis met meer dan vier bewoners. De wachttijd voor die kamer bedroeg slechts een half jaar. De huur voor de gemiddelde kamer van 17.5 vierkante meter bedraagt ruim 260 euro. Samen eten in een studentenhuis is zeer gangbaar; samen activiteiten ontplooien komt af en toe ook voor.

AH

Voor de volledige uitslag met aanvullende interviews: zie het Ublad van 29 september

Dat blijkt uit onderzoek van het Tilburgse universiteitsblad Univers, waarin de lijntjes tussen Den Haag en de universiteiten worden bekeken aan de hand van alumni en oud-medewerkers. Behalve naar het kabinet, de Eerste en de Tweede Kamer is ook gekeken naar het aantal mensen met een universitair verleden dat in belangrijke adviesraden zetelt.

De banden tussen de universiteiten en de Nederlandse politiek zijn sterk. Maar liefst 112 leden van de Tweede Kamer, 67 leden van de Eerste Kamer en 21 leden van het kabinet hebben een wetenschappelijke opleiding gevolgd. De Universiteit Leiden spant de kroon: zes leden uit het kabinet volgden daar een opleiding, net als 22 Tweede-Kamerleden en dertien senatoren.

Andere instellingen die veel actieve politici in hun alumnibestand hebben, zijn de Universiteit van Amsterdam (drie kabinetsleden, 21 kamerleden, elf senatoren) en de Rijksuniversiteit Groningen (één kabinetslid, veertien kamerleden, vijftien senatoren).

Utrecht is een subtopper. In het huidige kabinet zit geen enkele alumnus van de UU. Van de Tweede Kamerleden hebben er twaalf in Utrecht gestudeerd. Daarvan is Femke Halsema, oud-studente criminologie, wellicht het bekendste. In de Eerste Kamer zitten acht oud-Utrechters.

De jonge universiteiten hebben veel minder alumni in Den Haag al is het opvallend dat Tilburg van alle universiteiten de meeste oud-werknemers in het kabinet heeft: drie, te weten de ministers Veerman, Donner en Brinkhorst.

Univers onderzocht ook de samenstelling van de achttien belangrijkste adviescolleges voor regering, parlement en ministeries. Opvallend is dat van de 184 leden slechts 87 als (oud)-hoogleraar, bestuurslid of lid van de Raad van Toezicht verbonden zijn aan een universiteit.

Tilburg heeft maar liefst 19 vertegenwoordigers in deze voorname organen. Utrecht neemt na de UvA en de Erasmusuniversiteit de vierde plek in op deze ranglijst met negen vertegenwoordigers. Bekende namen hier zijn de hoogleraren Adriaansens en De Winter, beiden lid van de Raad Maatschappelijke Ontwikkeling.

HOP/ XB

In een brief aan de Tweede Kamer komt de staatssecretaris definitief terug op zijn idee om opleidingen straks te laten keuren in domeinen: tevoren vastgestelde clusters van verwante opleidingen. Discussies met het onderwijsveld, adviezen van experts en scepsis vanuit de Tweede Kamer hebben hem deze zomer op andere gedachten gebracht. Immers, hoe zouden deze domeinen er uit moeten zien en zouden ze - ook internationaal - wel voldoende herkenbaar zijn?

Rutte kiest daarom nu definitief voor een aanpak ‘van onderop’, waarbij de hogescholen en universiteiten gestimuleerd worden om hun opleidingen zelf te verbreden - bij voorkeur in goed overleg. De voortekenen zijn gunstig. Het WO heeft al laten weten bereid te zijn om het aantal bachelorstudies van 206 naar 113 terug te brengen en het hbo broedt op een vergelijkbare operatie. Ook het grote aantal wetenschappelijke masteropleidingen kan omlaag. Daarmee zouden de administratieve lasten van de accreditatie fors verkleind worden.

Na 2009, als accreditatieorganisatie NVAO alle afzonderlijke opleidingen ten minste éénmaal heeft gekeurd, kunnen hogescholen of universiteiten een instellingskeurmerk krijgen. Dat gebeurt alleen als ze een onberispelijke staat van dienst hebben op het gebied van hun interne kwaliteitsbewaking. In geval van twijfel kan het instellingskeurmerk voor alleen hun bacheloropleidingen verleend worden, of voor alleen hun hbo- of universitaire opleidingen.

Maar zelfs als het een instelling lukt om volledig geaccrediteerd te worden, blijven externe deskundigen hun opleidingen steekproefsgewijs beoordelen. Ook kan de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) onaangekondigd een oordeel uitbrengen.

Op kortere termijn komt staatssecretaris Rutte tegemoet aan twee lang gekoesterde wensen uit het veld. In zijn nieuwe wet, die in 2007 moet ingaan, wil hij de zogeheten macrodoelmatigheidstoets van een nieuwe opleiding vooraf laten gaan aan de accreditatie. Voordat een universiteit of hogeschool een nieuwe opleiding voor veel geld door de NVAO laat toetsen, zal het ministerie eerst beoordelen of er maatschappelijke behoefte is aan de betreffende opleiding.

Daarnaast wil Rutte de nu zeer beperkte herstelmogelijkheid verruimen van opleidingen die hun accreditatie verliezen. Op dit moment hebben afgekeurde opleidingen een jaar de tijd om hun kwaliteit alsnog op orde te krijgen. Omdat ze in de tussentijd geen nieuwe studenten mogen aannemen is de kans dat dit lukt gering. Al in 2004 liet de NVAO weten dat de ‘verbeterfunctie’ van het accreditatiestelsel onvoldoende was. Ook Rutte erkent nu dat de zware sanctie op afkeuring “kan ontmoedigen om scherpe oordelen over de kwaliteit van het onderwijs uit te spreken en contraproductief kan werken op de inspanningen van de instelling om de kwaliteit te herstellen.” Toch moet er wat hem betreft “een gezonde prikkel” van de accreditatie blijven uitgaan en mogen er geen concessies worden gedaan aan de voor het hoger onderwijs geldende kwaliteitseisen.

HOP

Met dat besluit heeft het college van bestuur een einde gemaakt aan een lange periode van onzekerheid over de huisvesting van de drie departmenten. Nieuwbouw is nodig, omdat noch het Wentgebouw noch het Kruytgebouw op termijn als laboratoriumgebouw kunnen worden gehandhaafd.

Gezien de ouderdom van de beide gebouwen zou de noodzakelijke renovatie zoveel gaan kosten, dat nieuwbouw een aantrekkelijker alternatief is. Bovendien leven de betadepartementen qua ruimtegebruik fors boven hun stand. Nieuwbouw biedt de universiteit de mogelijkheid om het aantal vierkante meters met ruim 15.000 terug te brengen.

Hoewel pas later duidelijk zal worden hoe de nieuwbouw er precies uit gaat zien, maakte het college duidelijk dat de keuze zal vallen op een aaneenschakeling van meerdere kleine gebouwen, die in twee fasen zullen worden gebouwd.

Begonnen zal worden met nieuwbouw op de hoek van de Leuvenlaan en de Universiteitsweg, recht tegenover het UMC Utrecht. Daar krijgt Farmaceutische Wetenschappen vanaf 2009 onderdak, omdat in dat jaar het Wentgebouw wordt afgestoten. Rond 2015 verliest ook het Kruytgebouw zijn huidige functie. Wat er met de twee laboratoriumkolossen gaat gebeuren, is nog onduidelijk.

In het huisvestingsplan kondigt het college ook aan dat de onderzoeksgroepen die met proefdieren werken op termijn moeten verhuizen naar het Gemeenschappelijk Dieren Laboratorium. Dat wordt voor dat doel opgeknapt en uitgebreid. Farmaciestudenten gaan voor hun bacheloronderwijs gebruik maken van de onderwijsvoorzieningen van Geneeskunde. De faculteit Farmacie wordt daarmee over meerdere plekken in De Uithof verdeeld.

Alle andere betastudenten krijgen hun bacheloronderwijs over een paar jaar in een nieuw onderwijscentrum in het Minnaertgebouw, het Buys Ballotlaboratorium en het gebouw van Aardwetenschappen. In het bamboegebied tussen die drie gebouwen komt een nieuwe entree met op de begane grond een verblijfsgebied voor studenten en ruimtes voor de verschillende studieverenigingen.

EH

De universiteit heeft het NOC*NSF en de gemeente Utrecht laten weten dat sportcomplex Olympos gebruikt mag worden tijdens het festival. Ook wordt onderzocht of deelnemers gehuisvest kunnen worden op het University College-terrein.

De komende tijd zal het Utrechtse voorstel nader worden uitgewerkt. In oktober besluit NOC*NSF of de kandidatuur doorgaat. Het Europees Olympisch Comité kiest eind 2006 de gaststad voor het Europees Jeugd Olympisch Festival in 2011.

Het Europees Jeugd Olympisch Festival (EJOF) is een groot evenement. Dit jaar namen in Italië 3.300 jongeren van 14 tot en met 18 jaar deel uit alle Europese landen. Het gaat om negen olympische sporten: atletiek, turnen, volleybal, tennis, zwemmen, wielrennen, judo, basketbal en handbal. Daarnaast worden er ook niet-sportieve evenementen voor de jongeren georganiseerd.

De universiteit hoopt dat door het festival Utrecht en daarmee ook de UU internationaal op een positieve wijze in het nieuws zullen komen.

XB

Dat blijkt uit het Jaarrapport Integratie 2005 van het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Sociaal en Cultureel Planbureau. “Het is maar de vraag of ze hun achterstand ooit helemaal inlopen”, zegt onderzoeker Jaco Dagevos van het SCP. Het bestrijden van voortijdig schoolverlaten zou volgens hem de hoogste prioriteit moeten krijgen.

Allochtonen die hun diploma op zak hebben, blijken ambitieuzer dan de scholieren met een Nederlandse achtergrond. Van de Marokkanen en Turken die vwo hebben gevolgd, gaat tachtig tot negentig procent naar de universiteit. Onder autochtonen is dat maar 66 procent, terwijl 18 procent van hen naar het hbo gaat. Na de havo gaat zo’n negentig procent van de Turken en Marokkanen naar de hogeschool, terwijl dat onder autochtonen maar 77 procent is.

Het grote probleem is alleen dat ze minder vaak op de havo en het vwo terechtkomen. Turkse kinderen hebben op de basisschool een flinke taalachterstand, zeggen de onderzoekers. In groep acht hebben ze gemiddeld de taalvaardigheid van een autochtoon uit groep zes. Ook met rekenen liggen ze een half jaar achter.

Volgens Zeki Arslan, onderwijsspecialist van FORUM, het landelijke instituut voor multiculturele ontwikkeling, valt op de basisschool de grootste winst te behalen. “Universiteiten willen talent in het buitenland werven, maar ze verwaarlozen de 450 duizend kansarme kinderen in eigen land. Als universiteiten of hogescholen een basisschool in een achterstandswijk zouden adopteren en de taalachterstanden zouden helpen wegwerken, dan moest je eens kijken hoe hoog hun instroom wordt.”

De hoger-onderwijsstatistieken van Turken en Marokkanen zijn spectaculair verbeterd. In het midden van de jaren negentig begon maar tien procent van hen aan een hbo-opleiding; in 2002 was dit aandeel verdubbeld naar ongeveer twintig procent. Aan de universiteit groeide de instroom van drie naar zes procent. Maar onder autochtonen is de hbo-instroom al jaren meer dan dertig procent. De universitaire instroom is zelfs drie keer zo hoog als onder Turken en Marokkanen.

Surinamers en Antillianen lijken sinds 1995 iets minder vaak aan het hbo beginnen. Zij hebben al jaren een achterstand van ongeveer tien procentpunten op autochtonen. Ook begint maar ongeveer een op de tien Surinamers en Antillianen aan een universitaire studie, terwijl dat onder autochtonen ongeveer een op de zes is.

HOP