Hoe je je hebt te gedragen in een democratie, weet niet iedereen. Kinderen moeten van hun ouders en op school leren wat democratisch gedrag inhoudt. Dat is te belangrijk om over te laten aan de vrijheid van onderwijs, vindt De Winter.

Acceptatie van het anders zijn van anderen, het tolereren van anderen, het inzicht geven in de achtergronden van andere gedragingen en tenslotte het aangeven van de maatschappelijke kaders waarbinnen die tolerantie kan gedijen, aldus de vier onderdelen van een democratieopvoeding zoals De Winter die wenselijk acht.

Die idealen staan echter vaak haaks op de zogeheten Code van de Straat, waarin respect alleen te verkrijgen is via geweld. De code van de straat ontstaat daar waar de invloed van de rechtsstaat ophoudt, denkt De Winter.

Hij pleit dan ook voor een 'pedagogisch offensief', waarin politie, buurtwerkers, scholen en ouders samenwerken om kinderen het gevoel te geven dat er met democratie ook daadwerkelijk iets te winnen valt.

De Winter was onlangs in opdracht van UNICEF in Darfur voor een onderzoek naar de opvang van getraumatiseerde kinderen, die door de milities meermaals binnen een mum van tijd omgetoverd worden tot kindsoldaten. Als dictaturen situaties kunnen scheppen die ervoor zorgen dat zelfs kinderen kunnen veranderen in meedogenloze wezens, dan moeten democratieen er omgekeerd in kunnen slagen een pedagogische infrastructuur te ontwikkelen die verdraagzaamheid, solidariteit en democratische gezindheid cultiveert, aldus de Langeveld-hoogleraar.

AH

Dat blijkt uit cijfers van de Informatie Beheer Groep, die een ruwe indicatie geven van de uiteindelijke verdeling van eerstejaars over de verschillende instellingen.

De helft van de landelijke stijging valt te verklaren door de numerus fixus op psychologie. Voor die populaire studie moeten studenten zich eerder inschrijven om kans te maken op de universiteit van hun keuze. Twente heeft een psychologieopleiding, Eindhoven niet en bij relatief kleine instellingen maakt dat veel uit.

Een soortgelijk geval doet zich voor bij criminologie, dat ook een numerus fixus heeft. Daar schiet het aantal vooraanmeldingen omhoog van 186 naar 472. Maar omdat criminologie een veel kleinere studie is heeft dit voor het landelijke beeld minder gevolgen.

Gezien het effect van de studentenstop bij psychologie zijn de verliezen van de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam (allebei vier procent minder) des te opmerkelijker. Maastricht en de beide Amsterdamse universiteiten doen het juist erg goed, met een stijging van meer dan tien procent. Utrecht heeft vijf procent meer vooraanmeldingen (in absolute aantallen 5634 eerstejaars, tegenover 5374 vorig jaar).

HOP

De belangstelling voor de eerste ronde in 2004 was overweldigend: 134 onderzoekers probeerden de subsidie in de wacht te slepen, het voorstel van elf interdisciplinaire duo’s werd uiteindelijk gehonoreerd. Het High Potential-programma heeft tot doel jong talent binnen de universiteit te scouten en te ontwikkelen.

In december kunnen de onderzoeksdirecteuren nieuwe kandidaten voor 2006 voordragen. Het voorbereiden van die voordrachten zou nu moeten beginnen. Die gekandideerden worden vervolgens uitgenodigd om begin 2006 een voorstel in te dienen.

In deze tweede ronde zullen maximaal tien projecten gehonoreerd worden en is maximaal 1.000.000 euro per koppel of trio voor vijf jaar beschikbaar. Vrouwelijke onderzoekers worden uitdrukkelijk uitgenodigd om mee te dingen.

AH

Voor meer informatie, zie: www.uu.nl/uupublish/homeuu/onderzoek/subsidiesenfonds/308main.html

Rutte zegt zich niet alleen te willen baseren op het overleg met universiteiten- en hogescholenkoepels, werkgeversorganisaties en studentenbonden. Daarom roept hij individuele studenten, docenten, medewerkers, hoogleraren, directeuren en bestuurders op ook hun mening te geven.

Bijvoorbeeld over zijn plan om het onderwijs niet meer in opleidingen, maar in brede domeinen als talen, economie en zorg te organiseren. Verder wil hij graag discussie over medezeggenschap en over de vraag of het wel verstandig is om mbo’ers, ongeacht hun profiel, tot elke willekeurige hbo-opleiding toe te laten. Bij voldoende animo kan het aantal discussieonderwerpen worden uitgebreid.

De discussies per stelling lopen zo’n vijf weken. Na afloop zal de staatssecretaris aangeven welke standpunten hij wel en niet kan overnemen.

Voorzitter Madelein Hofmijster van studentenbond ISO juicht het initiatief van Rutte toe. Het zou vooral aardig zijn als meer docenten hun mening kenbaar maakten, want die mengen zich niet zo vaak in de discussie, vindt zij.

HOP

Het adres om mee te discussieren is: www.onderwijsdebat.nl/whw/

In het kader van het 74e lustrum van de Universiteit Utrecht verfilmen de geowetenschappers met een professionele crew het verhaal van Wim Eggink. Als voorzitter van de Vereniging van Utrechtse Geografie Studenten (V.U.G.S.) vervulde Eggink een sleutelrol in het studentenverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onlangs werd Wim Eggink door de lezers van het Ublad verkozen tot grootste UU'er aller tijden.

“Vandaag was een van de spectaculairste draaidagen, met grote nazi-vlaggen, veel kostuums en een camerakraan”, vertelt Lode Messemaker, producent en acteur. “Daarom hebben we de regionale en landelijke pers uitgenodigd. RTV Utrecht was er, de Telegraaf, het AD, de Volkskrant en het Utrechts Nieuwsblad. Ze hebben vooral veel foto’s gemaakt”, vertelt Lode trots.

In het Ublad van aanstaande donderdag (23 juni) is een uitgebreide reportage met veel foto’s over de film te vinden.

WdL

Stapert, die al sinds 2001 algemeen bestuurslid is van Amnesty, werd dit weekeinde benoemd. Hij volgt Lilian Goncalves. Zij stelt zich beschikbaar voor een plek in het internationale bestuur van de mensenrechtenorganisatie.

De jurist Stapert was twaalf jaar werkzaam in de VS. Hij zette daar een eigen advocatenkantoor op en verleende juridische bijstand aan mensen die ter dood waren veroordeeld. Na zijn terugkeer in 2001 kreeg hij een ere-doctoraat van de Universiteit Utrecht.

XB

Dankzij het contract, waarover in mei al mondelinge overeenstemming was bereikt, krijgt iedere bezoeker van de universiteitsbibliotheken fulltext toegang tot het wetenschappelijk archief van Elsevier. Dit omvat meer dan zeven miljoen publicaties die verschenen in ruim tweeduizend titels. Ook de wetenschappelijke tijdschriften uit de 19e eeuw – het medische blad The Lancet bijvoorbeeld werd voor het eerst uitgegeven in 1828 – zijn digitaal beschikbaar.

In tegenstelling tot het SURF-initiatief ‘Keur der Wetenschap’, waarbij wetenschappelijke publicaties voor iedereen gratis te downloaden zijn, is inzage in de Elsevier-databank buiten de UB’s niet gratis. Een door Elsevier gepubliceerd artikel inzien kost ongeveer 24 euro.

De bibliotheken beëindigen hun abonnementen op de gedrukte Elsevier-uitgaven. Over de bedragen die met het digitale contract zijn gemoeid, doet Elsevier geen concrete uitspraken. Wel zijn er afspraken gemaakt die prijsstijgingen voor de bibliotheken moeten beperken. Behalve de dertien UB’s hebben ook de Koninklijke Bibliotheek en de KNAW de overeenkomst getekend.

HOP

Dat staat te lezen in een onderzoek dat de Landelijke Kamer van Verenigingen vandaag presenteerde over nevenactiviteiten van studenten. Het eerste probleem waarop de onderzoekers stuitten is dat het begrip nevenactiviteiten nogal verschillend gebruikt wordt. Zo blijken de grote gezelligheidsverenigingen leden sneller als ‘actief’ te bestempelen dan kleine. De constatering dat bijna de helft van de studenten in de gezelligheidsverenigingen bestuurlijke activiteiten ontplooit, is daardoor
vertekend.

De opstellers van het rapport stellen vast dat toekomstige werkgevers vrij snel in de gaten hebben wanneer afgestudeerden hun nevenactiviteiten opblazen. Bedrijven wensen een concrete omschrijving van inhoud en duur van bestuurs- of commissiewerk. Bovendien zijn ze erg benieuwd naar de concrete resultaten ervan. “Het percentage studenten dat actief is binnen een vereniging op een manier die hen interessant maakt voor een bedrijf, ligt niet erg hoog”, concluderen de schrijvers.

Vaker dan tien jaar geleden hebben sollicitatiecommissies te maken met jonge afgestudeerden met geringe bestuurservaring. Omdat bedrijven steeds meer selecteren op zaken als sociale vaardigheden lijkt de kloof tussen sollicitant en potentiële werkgever gegroeid. Des te opvallender is het dat het merendeel van de ondervraagde bedrijven geen moeite zegt te hebben met overheidsmaatregelen die studenten sneller laten studeren.

De LKvV heeft het onderzoek omwille van de tijd beperkt tot 47 gezelligheidsverenigingen. Daarnaast werden 92 bedrijven geraadpleegd. Om een completer beeld te krijgen van de nevenactiviteiten, is uitgebreider
onderzoek gewenst, aldus het LKvV-rapport.

HOP

In verschillende categorieën word bij de dames en de heren gestreden om de snelst skeelerende student(e) van Nederland te worden. De afstanden die op de skeelerbaan verreden worden zijn: tweehnderd meter (individueel), duizend meter (in groepen), vijf kilometer en tien kilometer.

Omdat er deze dag geen treinen rijden in verband met een staking van ProRail konden deelnemers zonder ander vervoer donderdagavond in Utrecht blijven slapen.

Het toernooi begint om 12.30. Rond vijf uur zijn de uitslagen van de wedstrijden bekend. Deze zijn dan te vinden op de website: www.nskskeeleren2005.tk

WdL

Uit een vijfjarig onderzoek onder een half miljoen West-Europeanen, onder wie 40.000 Nederlanders, blijkt dat door het eten van ruim anderhalf ons rood vlees per dag het risico op het ontstaan van darmkanker met een derde toeneemt. Het eten van vis daarentegen heeft een risicoverlagende werking. Kip en ander gevogelte zijn darmkanker-neutraal, zo blijkt uit het onderzoek.

Vanuit Nederland hebben het Rijksinstituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht meegewerkt aan het onderzoek.

Een op de twintig inwoners van West-Europa ontwikkelt in de loop van zijn of haar leven darmkanker. Kennelijk wordt vooral in Nederland veel vlees gegeten, want bij de vrouwen komt Nederland voor wat betreft het aantal nieuwe gevallen van darmkanker na Denemarken op de tweede plaats. Veertig op de honderdduizend vrouwen per jaar krijgen de ziekte, waarmee het na borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen is.

Bij mannen worden jaarlijks vijfduizend nieuwe gevallen vastgesteld, ofwel zestig per honderdduizend inwoners. Daarmee is darmkanker na long- en prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker in ons land bij mannen. Kennelijk eten mannen uit Ierland, Oostenrijk en Duitsland nog meer rood vlees, want in die drie landen ligt het aantal nieuwe gevallen per jaar nog hoger.

EH