Nieuws

Caren van Egten in Raad van Toezicht

Van Egten voltooide in 1987 haar studie biologie aan de UU. Later studeerde zij aan de VU af als bedrijfseconoom en registeraccountant. Zij promoveerde in 1994 op de dissertatie ‘Kwaliteit van Bestuurlijke informatie’.

Het nieuwe lid van de Raad van Toezicht bekleedt verschillende nevenfuncties. Zij is onder meer bestuurslid van de stichting Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren en lid van het audit committee van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Haar collega's in de Raad van Toezicht zijn voorzitter Rien Meijerink, oud-voorzitter VSNU, Ed Nijpels, Commisaris van de Koningin Provincie Friesland, mr. Hans van den Broek, oud-Minister van Buitenlandse Zaken, oud-lid Europese Commissie, en Feike Sybesma, lid Raad van Bestuur DSM.

XB

tam tam

Je bent een rund als je zonder condoom stunt. Dat hebben de Haagse studenten goed begrepen. Volgens een enquête in Atrium, de krant van de Haagse Hogeschool, vrijt haar student veilig. Bij vrijgezellen is het condoom erg populair. Het merendeel van studenten met partner gebruikt de anticonceptiepil. De streekproef werd gehouden onder 200 studenten

De kamernood wordt minder, toch zijn veel studenten nog steeds bereid van alles te doen voor een eigen stulpje. Vier studenten waren zo wanhopig op zoek dat ze een weekend doorbrachten in een etalage van de Bijenkorf. Voor de actie van Radio 538 moesten studenten verschillende opdrachten uitvoeren. Bekende Nederlanders, onder anderen Henk Schiffmacher en Micheal Boogerd kwamen de studenten ondersteunen. De prijs, een kamer in een stad naar keuze, werd uiteindelijk gewonnen door de 19-jarige Marijne, student commerciële economie in Rotterdam.

Zelfs kappers spelen in op de wanhoop van kamerzoekende studenten. Twee kapsalons in Groningen proberen met een gratis kamer studenten als klant te winnen. Bij een kapbeurt kun je een kamer winnen.

Dat het in studentenhuizen een gigantische troep kan zijn, weet iedereen. Dat deze rotzooi een hoop ongedierte kan aantrekken is ook algemeen bekend. Maar dat ook slangen van een beetje viezigheid houden, was nog niet ontdekt. Eén van de bewoners van een studentenhuis in Tilburg schrok zich een hoedje toen hij in het donker op iets vreemds trapte. Toen hij het licht aandeed, ontdekte hij een slang, waarop hij het verdwaalde beest een trap verkocht en de politie belde. Het dier is daarna gevangen en na een reptielenhuis gebracht, waar hij een beetje kon bijkomen van alle opschudding.

Tien meisjes uit een UVSV studentenhuis aan de Oudegracht in Utrecht doen mee aan Big Bother van het radioprogramma LLinke Soep. De corpsdames moeten elke week een taak volbrengen en twee maanden lang zo milieubewust mogelijk proberen te leven. Dieronvriendelijke make-up is uit den boze, lang douchen is er niet meer bij, goedkope T-shirts uit China zijn verboden en er mag alleen biologisch bier worden gedronken. De biologische wc is tot nu toe het toppunt. "Het is eigenlijk gewoon een vuilnisbak waarvan we de zak weg kunnen gooien als hij vol zit", aldus bewoonster Louise. Elke vrijdag tussen 20 en 21 op radio 1 wordt de week doorgenomen met de dames.

hoe kan dat nou?

Strijd om nieuwe huisjongste

Wat hebben jullie gedaan om twee nieuwe huisgenoten te krijgen, Alex van der Grift?

"Als eerstejaars bij ons komen eten, maken we er gewoon een leuke avond van. We gaan in de tuin barbecuen en een beetje kaarten. We blijven gewoon onszelf. We wonen hier maar met zijn zessen en hebben een hechte band. Op deze manier willen we dat laten zien. Dat waarderen de eerstejaars. Het soort jongens dat wij zoeken, komt daardoor vanzelf op ons af."

Is het bij jullie ook zo gegaan Freek Verhoeven?

"Nee, wij hebben nog steeds geen nieuwe huisgenoten. Wij zijn met eerstejaars gaan eten en drinken maar tot nog toe steeds afgewezen. Populaire jongens krijgen meerdere aanbiedingen en kiezen voor het huis dat hen de leukste dingen heeft aangeboden. Sinds drie jaar gaan huizen daarom steeds verder om mensen binnen te halen. Al tijdens de UIT-dagen gaan ze inlikken om gasten te strikken. Er zijn er bij die gaan paintballen, de sauna gaan bezoeken of met z'n allen zelfs een ballonvlucht gaan maken. De eerstejaars wisselen hun ervaringen uit en laten huizen afvallen die niet dit soort activiteiten ondernemen."

Zijn jullie afgewezen Maarten de Lange?

"Nee ,wij hebben twee leuke nieuwe jongens. Wij begonnen rustig met bowlen en laserqueesten. Met de jongens die we echt graag in huis wilden, zijn we gaan parachutespringen. Ik vind het eigenlijk wel logisch dat je dat soort dingen doet als je de leukste eerstejaars wilt krijgen."

Hoe heb jij je keuze gemaakt Wouter Gregorowitsch?

"Het was lastig kiezen uit de verschillende aanbiedingen. Ik heb puur naar de jongens, mijn toekomende huisgenoten gekeken. We hebben twee keer gelunched en een keer gebowled. Met hun klikte het beter dan met de jongens uit andere huizen, en daar heb ik dus mijn keuze op gebaseerd."

Freek en Maarten durfden niet met hun echte naam in het Ublad.

De opmars van het draadloos internet

Binnen een of twee weken moeten studenten draadloos kunnen internetten in de bibliotheek en op de loopbrug naar het Van Unnikgebouw in De Uithof. Het netwerk ligt er, aan de laatste onvolkomenheden wordt gewerkt. De studenten zijn nog onwetend over deze draadloze mogelijkheden. Wie op een woensdagochtend door de bieb slentert, komt weinig laptoppende studenten tegen. Op de vijfde verdieping zitten farmaciestudent Djurre Visser en rechtenstudente Paula ter Beek elk achter een notebook. Visser probeert juist verbinding te maken met internet, niet draadloos maar met een ouderwets kabeltje. "In bibliotheken lijkt me het wel praktisch om zo het internet op te kunnen. Maar dat hoeft van mij niet in alle onderwijsgebouwen te kunnen. Ik neem mijn laptop niet mee naar college."

Het universitaire beleid op het gebied van draadloos internet is erop gericht de mogelijkheden gestaag uit te breiden. Voorrang wordt gegeven aan plekken waar veel studenten en medewerkers met laptop samen komen. Dat zijn vaak onderwijsgebouwen. Een aantal opleidingen maakt immers al gebruik van de laptop in het onderwijs. Bestuurs- en Organisatiewetenschap was op dit vlak binnen de universiteit de grote pionier. Studenten zijn daar verplicht een laptop aan te schaffen. Als opleiding moet je dan wel de faciliteiten bieden om zonder draden te kunnen werken. Bijkomend voordeel is dat het systeem tot op de terrassen van het Ledig Erf reikt.

Jeroen Schipper, hoofd automatisering van het CIM dat voor de binnenstadfaculteiten de computervoorzieningen regelt, dreunt uit zijn hoofd een heel rijtje gebouwen op die inmiddels geheel of gedeeltelijk dekking hebben: Kromme Nieuwegracht 80, de Juridische bibliotheek, Achter st. Pieter 200. Volgens hem vraagt vooral de rechtenfaculteit op dit moment om meer hotspots. "Daar proberen ze studenten actief notebooks te laten gebruiken."

Schipper erkent dat alle toekomstvoorspellingen wijzen op een uitbreiding van gebruik van laptops en een grotere behoefte aan hotspots, toch verwacht hij niet dat op korte termijn binnen de hele universiteit draadloos gewerkt kan worden. "Natuurlijk zul je nieuwe gebouwen van een dergelijk systeem voorzien. Maar in de gebouwen van bijvoorbeeld Letteren heeft dat op dit moment nog weinig zin. Daar werken nog heel veel studenten gewoon op onze vaste werkplekken. Ook van de gebouwen waar veel medewerkers werken kun je je afvragen of wireless lan-systemen nodig zijn, laptops worden veelal ingeprikt op het vaste netwerk."

In het centrumgebied van De Uithof zal naast de bibliotheek op korte termijn ook het Educatorium en het Ruppertgebouw complete dekking krijgen. Een overzicht van andere Uithofgebouwen en -faculteiten waar wireless lan aanwezig is, ontbreekt. Bekend is dat studenten in de 'treinzitjes' in de hal van het Minnaertgebouw terechtkunnen.

René Ritzen, security officer van de universiteit en verantwoordelijk voor het universitaire netwerk, spreekt van "een gefaseerde uitbreiding". Ook is volgens hem draadloos internet niet zaligmakend. "Het draadloze netwerk is nog steeds een aanvulling op het vaste. Bij het draadloos-werken deel je de snelheid van het net met anderen. Op een 'accesspoint' kunnen zo'n 15 tot 20 mensen werken, maar als eentje een filmpje zit te kijken, merkt de rest dat."

Volgens Ritzen is het bovendien van het grootste belang dat de beveiliging op orde is. Het nieuwe universitaire beleid schrijft voor dat wireless lan alleen nog maar beveiligd mag worden aangeboden. De bibliotheek en de loopbrug zijn één van de eerste locaties waar gewerkt zal worden met een systeem waarbij studenten met hun solis id moeten inloggen. Ritzen: "Er was een wildgroei van verbindingen, iedereen doet maar wat, onbeveiligd of juist te beveiligd." Andere, oudere, systemen zullen aan de nieuwe eis worden aangepast. Schipper van het CIM gaat ook aan de slag. "Niet omdat die omgevingen nu onveilig zouden zijn, maar een goede controle op degenen die het netwerk gebruiken, is nu niet mogelijk en daar zijn risico's aan verbonden."

Een andere noviteit is dat studenten binnenkort op een zeer eenvoudige manier gebruik kunnen maken van de draadloze internetfaciliteiten van verschillende universiteiten. Handig wanneer een student elders college volgt. Farmaciestudent Djurre Visser vindt het allemaal best. "Uitbreiding van draadloos is prima, maar met een kabeltje gaat het ook goed. Ik hoef heus niet op het toilet te internetten."

in beeld

analyse

Creëer duidelijkheid over wat onderwijs kost

Al tijden wordt in het Bestuursgebouw gewerkt aan een nieuwe methode om opleidingen te betalen voor het onderwijs dat ze geven. Vrijwel iedereen is het erover eens dat betaling per door studenten behaald studiepunt een efficiënte methode is. De grote vraag is hoeveel een studiepunt in verschillende opleidingen moet kosten. Is onderwijs in practica duurder dan onderwijs in werkgroepen en moet daarmee dus bij de tariefstelling rekening worden gehouden? Of hebben alle Utrechtse studenten recht op evenveel begeleiding en alle opleidingen dus op hetzelfde tarief?

Vooralsnog volgt het Utrechtse college van bestuur de eerste redenering. Bèta-medische opleidingen krijgen een tarief dat vijftien procent ligt boven het alfa-gammatarief en dat moet ook in het nieuwe verdeelmodel zo blijven. Maar waar die verhouding op gebaseerd is, weet niemand. Vandaar dat wordt aangedrongen op een berekening van wat verschillende soorten onderwijs per student nu werkelijk kosten.

Die roep om duidelijkheid klinkt vooral in de alfa-gamma hoek, waar van zo'n rekensom winst verwacht wordt. Maar extra onderwijsgeld in die hoek betekent in het universitaire systeem automatisch minder geld voor de Bètafaculteit. En dat is wel het laatste dat het college van bestuur op dit moment wil. Maar in plaats van dat gewoon te zeggen, verzet Kardux zich tegen de gevraagde berekening met het argument dat het berekenen van de prijs van onderwijs niet goed mogelijk is. Maar als dat echt zo is, dan is het de vraag of er überhaupt nog een zinnig verdeelmodel valt te maken, en zijn ook de huidige tarieven een slag in de lucht.

Er lijken maar twee uitwegen uit de geschetste impasse. Of er komt een nieuw verdeelsysteem met de nieuwe, beter beredeneerde tarieven waarom de U-raad deze week heeft gevraagd. Of het college kiest voor een paar jaar uitstel tot de financiële rust aan de UU is weergekeerd, hoe jammer dat misschien ook mag zijn. Het invoeren van een nieuw verdeelmodel waarin de onderwijstarieven voor langere tijd worden vastgelegd en die tarieven vervolgens zonder verdere motivering bij het oude laten, zoals het college wil, is volgens vrijwel alle betrokkenen het slechtst denkbare compromis. <ParaStyle:auteur>EH

het torentje

Bijmengen met biobrandstof is oké

"De oliemaatschappijen worden door het kabinet verplicht een percentage biobrandstof toe te voegen aan benzine en diesel. Omdat biobrandstof nog duurder is dan de fossiele brandstoffen wordt de accijnsheffing verlaagd. Andere landen doen dit al jaren. Nederland heeft lang geaarzeld, maar wordt door de Europese Unie gedwongen deze maatregel te nemen. Brussel hoopt dat boeren die door Europa gedwongen worden hun land braak te laten liggen vanwege de voedseloverschotten, nu gewassen gaan verbouwen die als basis dienen voor biobrandstof. Dat levert de noodlijdende agrarische sector extra inkomsten op."

Waarom is Nederland zo laat?

"In veel andere landen is een grote agrarische lobby. In Nederland hebben vooral de wetenschappers en de milieubeweging de discussie gedomineerd. Zij hebben er steeds op gewezen dat de bestaande biobrandstoffen op basis van koolzaad en suikerbieten nauwelijks milieuvoordeel opleveren. Er is bijvoorbeeld veel kunstmest bij nodig. Academici en milieuactivisten pleiten daarom om te wachten en de tweede generatie biobrandstoffen verder te ontwikkelen."

Waar gaat het dan om?

"In feite gaat het om een benzine- en een dieselvervanger. Als alternatief voor benzine wordt vooral gekeken naar een procédé dat enzymatische vergisting heet. Het komt er op neer dat een boom wordt omgezet in alcohol. Diesel moet worden vervangen door brandstof te winnen uit biomassa. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van het al decennia bekende Fishertropsch-principe waarmee eerder brandstof uit kolen werd gewonnen. Het zijn ingewikkelde technische ontwikkelingen, maar ze moeten in de toekomst meer milieuvoordeel opleveren."

Het pleidooi van de milieubeweging hierop te wachten lijkt logisch.

"Ja, maar toch vinden wij dat staatssecretaris Van Geel een goed besluit heeft genomen door nu al met die eerste generatie brandstoffen te beginnen. De milieubeweging vreest dat we nu niet meer van die eerste generatie brandstoffen afkomen. Wij denken juist dat je de maatschappij vertrouwd maakt met alternatieve brandstoffen en daarmee een markt creëert. Oliemaatschappijen krijgen zo, naar onze verwachting, een financiële en psychologische prikkel om nog meer te investeren in die tweede generatie."

Waar baseren jullie dat op?

"Uit analyses van innovatietrajecten waar bij ons promovendus Roald Suurs aan werkt, blijkt dat het vaak niet verstandig is in te zetten op de perfecte technologie. Je moet ook aandacht hebben voor het proces. Bij productontwikkeling zie je vaak een opeenvolging van generaties. Het begin lijkt soms in niets op wat het uiteindelijk wordt. De eerste mobieltjes zijn 'koelkasten', maar waren wel de basis van verdere ontwikkelingen.

"De beste vergelijking die je met betrekking tot de discussie over biobrandstoffen wellicht kunt maken, is die met de invoering van windenergie. In Denemarken werd begonnen met kleine windturbines op het boerenbedrijf. Die boeren gaven feedback op de werking van de molens, waardoor er met regelmaat kleine verbeteringen werden aangebracht. Learning by doing, blijkt erg belangrijk. De Denen zijn nu wereldleider op het gebied van windenergie. In Nederland werd met behulp van Fokker en allerlei vliegtuigbouwtechnologie ingezet op supergrote windmolens. Daar bleken vervolgens allerlei haken en ogen aan te zitten."

Het kabinet heeft dus het juiste besluit genomen?

"Ja. En zeker wanneer de staatssecretaris ook de zekerheid geeft dat de accijnsverlagingen voor een langere periode zullen gelden. Daarnaast zou het goed zijn wanneer hij de markt incentives geeft om over te stappen naar die tweede generatie brandstoffen. Hij zou een termijn kunnen stellen waarbinnen die overgang gerealiseerd zou moeten zijn. Ook zou hij de accijnsreductie afhankelijk kunnen maken van het type biobrandstof dat wordt gebruikt. En hopelijk kunnen wij de milieubeweging dan over een aantal jaar tonen dat dit de beste strategie is geweest."

even kort

De schop in de grond

Complexbeheerder Ruut van Rossen deed dinsdagmiddag de busbaanplannen voor De Uithof uit de doeken. De werkzaamheden starten in oktober en moeten in 2007 klaar zijn. Hij ziet de nieuwe busbaan met vertrouwen tegemoet.

Wat zijn de plannen? "We gaan van een rommelige gefragmenteerde inrichting naar een ontwerp waarin beter rekening is gehouden metveiligheid en doorstroming. De busbaan wordt onder meer smaller, er komen minder haltes en op de Heidelberglaan komt een tweerichtingenfietspad aan de kant van de bibliotheek. Het blijft een verblijfsgebied, waar de bus te gast is. Het is in feite niets nieuws, dit ontwerp had al een voorloper in 1998. Er is inmiddels veel gebeurd, veel plannen zijn gewijzigd en van de gemeente uit zitten er nu veel andere mensen in het project. Eigenlijk ben ik de enige continue factor."

Ben je tevreden? "Ik heb hoge verwachtingen van dit plan. Ik twijfel wel over de houdbaarheid van één van de elementen: de kruising van de Universiteitsweg met de Heidelberglaan. Het is de aanvoerroute van auto's naar De Uithof en de oversteekplaats van de bus naar het ziekenhuis. In eerdere plannen zou dit kruispunt ongelijkvloers worden, maar dat was te duur. Nu is er een compromis gekomen; verkeerstechnisch zijn er concessies gedaan en ook op het vlak van de inrichting van de openbare ruimte. Het is het beste compromis, maar dus niet de ideale oplossing."

En, veel kritiek?"Natuurlijk komen sommige haltes, doordat ze in dit plan gebundeld worden, wat verder van sommige locaties af te liggen. Er zullen dus mensen wat verder moeten lopen. Maar waar hebben we het over: het gaat maar om een paar honderd meter en het zijn hier over het algemeen toch jonge, gezonde mensen! Ik sta open voor kritiek, maar dan wil ik wel gegronde argumenten horen. Meer kritiek verwacht ik vooral tijdens de bouw nog wel kritiek. Hoewel we echt proberen goede voorzorgsmaatregelen te treffen. Het Oxfordpad bijvoorbeeld, een alternatief fietspad naar De Uithof, is recent opgeknapt. Het mag van ons verwacht worden dat we aan dat soort veilige omleidingsroutes denken."

Welke route neem je zelf?"Ik fiets. Altijd. Ik heb het geluk dat ik uit zuidelijke richting kom, wat betekent dat ik weinig met omleidingen te maken heb. Bovendien ken ik uit hoofde van mijn functie alle wegen en paden. Maar dat geldt in de toekomst niet alleen voor mij, als het goed is komt iedereen straks overal nog beter en sneller.

Voor meer info: www.ublad.uu.nl

Gelijk spel tussen temmangs en kassengen

De in de taalkunde meest gangbare en ook door veel Utrechtse onderzoekers aangehangen theorie van de universele grammatica zegt dat afgezien van een aantal onregelmatigheden talen regelmatig van structuur zijn. Zoals de manier waarop meervoud wordt gevormd. In het Engels en het Frans komt bijvoorbeeld achter het zelfstandig naamwoord eens. Het Nederlands lijkt te spotten met die theorie doordat het meervoud in sommige gevallen met en in andere gevallen met en wordt gevormd zonder dat daar duidelijke regels voor gelden.

Aanhangers van de theorie stellen echter dat als de theorie wat verder wordt vervolmaakt, ook het Nederlands er weer naadloos in zal passen. Dan zal blijken dat er wel degelijk eenvoudige regels gelden die bepalen hoe het meervoud wordt gevormd, regels die wij intuïtief gebruiken.

Vierdejaars studente Babbe van Ginkel was vorig jaar minder overtuigd. Zij vroeg zich af of de theorie van de universele grammatica wel zo algemeen geldig is als wordt gezegd en besloot de proef op de som te nemen. Zij bedacht een aantal nieuwe woorden, zoals temmang en kasseng en liet veertig proefpersonen uit de Utrechtse studentenwereld het meervoud vormen. Als de theorie klopte, dan zou minimaal tachtig procent van de proefpersonen voor dezelfde meervoudsvorm kiezen, wist Van Ginkel. Uit haar onderzoek bleek echter dat de voorkeur van de deelnemers voor kassengen en temmangen even groot was als die voor temmangs en kassengs. Op dit punt geeft de universele grammatica dus niet thuis.

Van Ginkel ziet geen reden om de vooral in Utrecht erg populaire theorie nu maar als afgedaan te beschouwen. "Het zou onzin zijn om te ontkennen dat ons taalvermogen voor een belangrijk deel aangeboren is. Ik denk alleen wel dat ik heb aangetoond dat we een andere theorie nodig hebben om de Nederlandse meervoudsvorming te verklaren. Of mijn ontdekking ook voor de dagelijkse praktijk van belang is? Misschien wel. Er wordt op dit moment druk gewerkt aan het ontwikkelen van lesmethodes om talen te leren. Als ik gelijk heb, zou het leren van het Nederlands wel eens een stuk gecompliceerder kunnen zijn dan de aanhangers van de theorie van een universele grammatica denken."

weetjes

Beloning voorkomt stress

Metende glasvezels

Glasvezels met een specifieke plastic coating vormen een nieuwe en effectieve manier om de ernst van verontreinigde bodems vast te stellen. De Utrechtse promovendus Thomas ter Laak, die op donderdag 15 september in Utrecht promoveert, beschrijft in zijn proefschrift een daartoe door hem ontwikkelde methode. Vooral de concentratie verontreinigde stoffen in het zogeheten poriewater tussen de bodemdeeltjes, is bepalend voor het risico van verdere verontreiniging van het milieu. Tot nu toe wordt die concentratie per locatie vastgesteld via schattingen op basis van de totaal in de bodem aanwezige hoeveelheid verontreiniging en de samenstelling van de bodem ter plaatse. Maar die schattingen zijn nogal onbetrouwbaar. Met behulp van de door Ter Laak ontwikkelde glasvezel kan voortaan heel specifiek worden vastgesteld hoe ernstig de bodemverontreiniging op een locatie precies is.