In de radio- en televisiespotjes van Proefdiervrij worden voorbijgangers aangesproken door een man die vraagt of hij een goedje op hun huisdier mag aanbrengen 'om te kijken of het brandt'. Berry Spruijt, hoogleraar ethologie en welzijn dieren, noemt de filmpjes "misleidend". "Veel informatie wordt weggelaten. Er is inmiddels zoveel regelgeving, zoveel toetsing op dit gebied, daar wordt niets over gezegd. Ook wordt er gesuggereerd dat proefdieren gebruikt worden voor cosmetica-testen. Dat mag helemaal niet meer in Nederland."

Bovendien dragen de spotjes volgens Spruijt bij aan een ongewenste polarisatie. "Wanneer je sommige websites van dierenactivisten bekijkt, dan kun je constateren dat er een heel vervelend klimaat bestaat, waarin wetenschappers op zijn best voor rotte vis worden uitgemaakt. Maar ook bedreigingen komen voor. Dit soort filmpjes dragen bij aan die vervelende verhoudingen."

Vooral de "karikaturale weergave" van de wetenschapper "als een afgestompte persoon die niet wil weten wat dieren voelen" stuit Spruijt tegen de borst. Een opiniestuk in dagblad Trouw afgelopen woensdag, waarin hij samen met zijn collega's Hendriksen (alternatieven voor dierproeven) en Ohl (Proefdierkunde) Proefdiervrij terechtwijst, laat Spruijt met gevoel voor ironie voorafgaan door een waarschuwing. 'Deze bijdrage is geschreven door gevaarlijke en gekke mensen (onderzoekers).'

De vereniging Proefdiervrij noemt de reactie van de hoogleraren absurd. "Wij geloven niet dat er iemand is die daadwerkelijk denkt dat de man in onze spotjes een wetenschapper is", zo stelt een woordvoerder. "Het gaat ons erom mensen bewust te maken van het verschil tussen de behandeling van een huisdier en van een proefdier."

Proefdiervrij heeft aangekondigd in beroep te gaan tegen de beslissing van de Reclame Codecommissie. Uitspraken van de commissie zijn overigens niet bindend, omdat het hier gaat om ideële uitingen. Wanneer de spots vertoond blijven worden, overweegt Spruijt naar de rechter te stappen.

Vorige maand leek er nog veel verzet te zijn tegen de plannen die in een gezamenlijke werkgroep van college van bestuur (CvB) en enkele raadsleden waren opgesteld. Tijdens een tussentijdse rapportage in de U-raad moest collegevoorzitter Van Rooy in het defensief toen verschillende raadsleden zich keerden tegen het voornemen het instemmingsrecht op financiële stukken als de kadernota en het verdeelmodel om te zetten in een adviesrecht.

Volgens Van Rooy is de manier waarop in Utrecht na de invoering van de wet modernisering bestuur (MUB) de medezeggenschap was ingericht niet in lijn met de wet en afwijkend van de praktijk elders. De in 1997 ingevoerde wet moet volgens haar borg staan voor een slagvaardig bestuur. Daar hoort bij dat het instemmingsrecht van de raad wordt beperkt tot de strategische keuzes van de instelling. Hoe kon het dan dat de Utrechts U-raad al zeven jaar wel een beslissende stem had bij die financiële stukken? "Misschien is het verschil dat u nu een goedopgeleide staatsrechtjurist als collegevoorzitter hebt", retourneerde Van Rooy de vraag van een raadslid.

Deze week was de toon tijdens een raadscommissie veel gematigder. Alleen het studentraadslid Aliza Tekofsky bleef hameren op het belang van instemmingsrecht op het verdeelmodel. De verdeling van gelden aan faculteiten en diensten is volgens haar niet slechts een financiële handeling. Van Rooy bleef bij haar standpunt dat een verdeelmodel bepaald wordt door het Strategisch Plan, waarop de raad wel instemmingsrecht behoud.

De meeste raadsleden lijken nu de pragmatische weg te kiezen. De ervaringen met de nieuwe planning & control-cyclus, waarin getracht wordt de U-raad in een vroegtijdiger stadium bij beleidsbeslissingen te betrekken en de bespreking van belangrijke stukken door het jaar te spreiden, zijn positief. Ook is men blij met de mogelijkheid om twee maal per jaar zelf onderwerpen op de agenda te zetten, iets wat oud-collegevoorzitter Veldhuis nooit wilde.

Maar als belangrijkste waarborg tegen de afbraak van invloed, geldt het voornemen U-raad en CvB één keer per jaar te laten bepalen of het strategisch plan - dat in principe voor meerder jaren wordt vastgesteld - aanpassing behoeft. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan de wens van raadsleden om jaarlijks in te kunnen stemmen met de koers van de universiteit.

Wanneer de U-raad maandag instemt met de veranderingen, is de dreiging van een geschil met het CvB uit de lucht. Collegevoorzitter Van Rooy ziet voor beide partijen grote winst. "De inbreng van de raad wordt op deze wijze veel inhoudsvoller. Daar steek ik mijn hand voor in het vuur."

De agenda wordt gepubliceerd op de website van de universiteit en wordt mogelijk onderdeel van de Uitloper, de cultuurladder voor de stad Utrecht. Alle activiteiten van de koren, orkesten, theatergroepen etcetera die aan de UU verbonden zijn, staan erin gebundeld. Ook speciale activiteiten zoals de Culturele Zondagen of de lustrumviering van de UU volgend jaar, moeten in het nieuwe cultuurplan een plaats krijgen.

Het nieuwe hoofd cultuur Marieke van Merrienboer zegt in het Ublad van morgen, 23 juni, dat ze het cursusaanbod van Parnassos en De Uitwijk meer wil bundelen. Tegelijk wordt getracht de sociaal-culturele activiteiten in De Uithof te laten groeien om deze campus meer leefbaar te krijgen. Daartoe wordt tevens samenwerking gezocht met de Hogeschool Utrecht.

AH

Het hele interview met Van Merrienboer staat morgen, 23 juni, in het Ublad.

‘Utereg me stadsje’ en ‘Als ik boven op de Dom sta’... menig verenigingslid kan de teksten zo meezingen. Het clublied van FC Utrecht ‘Utereg mijn kluppie’ zal ook de voetbalminnende studenten bekend voorkomen. Afgelopen nacht overleed Herman Berkien, de vertolker van deze klassiekers, aan een harstilstand.

Herman Berkien studeerde grafisch ontwerp aan de Utrechtse kunstacademie, maar werd in de jaren zeventig een succesvol cabaretier. De ras-Utrechter werkte ondermeer samen met Tineke Schouten en scoorde enkele minder bekende hits als ‘Waar is toch mijn caravan’ en ‘Retteketet, zei tante Jet’.

Herman Berkien kampte al geruime tijd met zijn gezondheid. Hij werd 63 jaar.

XB

Volgens een woordvoerder van Tempo Team ging het de laatste vier jaar achteruit met het vakantiewerk vanwege de economische dip, maar zit het aantal beschikbare banen dit jaar weer bescheiden in de plus.

Marktleider Randstad ziet vooral het aantal administratieve vakantiebanen toenemen. Door de invoering van de nieuwe zorgwet bijvoorbeeld is er de komende maanden bij verzekeraars en gemeenten veel vraag naar tijdelijke krachten. Voor veel van die functies zoekt Randstad hoger opgeleiden.

Het kleinere uitzendbureau Studentenwerk zegt al een paar jaar in de lift te zitten. Het bureau werft op dit moment voor 280 projecten; vorig jaar om deze tijd waren dat er 220. Voor sommige projecten zijn meerdere vakantiewerkers nodig.

HOP

Hoe je je hebt te gedragen in een democratie, weet niet iedereen. Kinderen moeten van hun ouders en op school leren wat democratisch gedrag inhoudt. Dat is te belangrijk om over te laten aan de vrijheid van onderwijs, vindt De Winter.

Acceptatie van het anders zijn van anderen, het tolereren van anderen, het inzicht geven in de achtergronden van andere gedragingen en tenslotte het aangeven van de maatschappelijke kaders waarbinnen die tolerantie kan gedijen, aldus de vier onderdelen van een democratieopvoeding zoals De Winter die wenselijk acht.

Die idealen staan echter vaak haaks op de zogeheten Code van de Straat, waarin respect alleen te verkrijgen is via geweld. De code van de straat ontstaat daar waar de invloed van de rechtsstaat ophoudt, denkt De Winter.

Hij pleit dan ook voor een 'pedagogisch offensief', waarin politie, buurtwerkers, scholen en ouders samenwerken om kinderen het gevoel te geven dat er met democratie ook daadwerkelijk iets te winnen valt.

De Winter was onlangs in opdracht van UNICEF in Darfur voor een onderzoek naar de opvang van getraumatiseerde kinderen, die door de milities meermaals binnen een mum van tijd omgetoverd worden tot kindsoldaten. Als dictaturen situaties kunnen scheppen die ervoor zorgen dat zelfs kinderen kunnen veranderen in meedogenloze wezens, dan moeten democratieen er omgekeerd in kunnen slagen een pedagogische infrastructuur te ontwikkelen die verdraagzaamheid, solidariteit en democratische gezindheid cultiveert, aldus de Langeveld-hoogleraar.

AH

Dat blijkt uit cijfers van de Informatie Beheer Groep, die een ruwe indicatie geven van de uiteindelijke verdeling van eerstejaars over de verschillende instellingen.

De helft van de landelijke stijging valt te verklaren door de numerus fixus op psychologie. Voor die populaire studie moeten studenten zich eerder inschrijven om kans te maken op de universiteit van hun keuze. Twente heeft een psychologieopleiding, Eindhoven niet en bij relatief kleine instellingen maakt dat veel uit.

Een soortgelijk geval doet zich voor bij criminologie, dat ook een numerus fixus heeft. Daar schiet het aantal vooraanmeldingen omhoog van 186 naar 472. Maar omdat criminologie een veel kleinere studie is heeft dit voor het landelijke beeld minder gevolgen.

Gezien het effect van de studentenstop bij psychologie zijn de verliezen van de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam (allebei vier procent minder) des te opmerkelijker. Maastricht en de beide Amsterdamse universiteiten doen het juist erg goed, met een stijging van meer dan tien procent. Utrecht heeft vijf procent meer vooraanmeldingen (in absolute aantallen 5634 eerstejaars, tegenover 5374 vorig jaar).

HOP

De belangstelling voor de eerste ronde in 2004 was overweldigend: 134 onderzoekers probeerden de subsidie in de wacht te slepen, het voorstel van elf interdisciplinaire duo’s werd uiteindelijk gehonoreerd. Het High Potential-programma heeft tot doel jong talent binnen de universiteit te scouten en te ontwikkelen.

In december kunnen de onderzoeksdirecteuren nieuwe kandidaten voor 2006 voordragen. Het voorbereiden van die voordrachten zou nu moeten beginnen. Die gekandideerden worden vervolgens uitgenodigd om begin 2006 een voorstel in te dienen.

In deze tweede ronde zullen maximaal tien projecten gehonoreerd worden en is maximaal 1.000.000 euro per koppel of trio voor vijf jaar beschikbaar. Vrouwelijke onderzoekers worden uitdrukkelijk uitgenodigd om mee te dingen.

AH

Voor meer informatie, zie: www.uu.nl/uupublish/homeuu/onderzoek/subsidiesenfonds/308main.html

Rutte zegt zich niet alleen te willen baseren op het overleg met universiteiten- en hogescholenkoepels, werkgeversorganisaties en studentenbonden. Daarom roept hij individuele studenten, docenten, medewerkers, hoogleraren, directeuren en bestuurders op ook hun mening te geven.

Bijvoorbeeld over zijn plan om het onderwijs niet meer in opleidingen, maar in brede domeinen als talen, economie en zorg te organiseren. Verder wil hij graag discussie over medezeggenschap en over de vraag of het wel verstandig is om mbo’ers, ongeacht hun profiel, tot elke willekeurige hbo-opleiding toe te laten. Bij voldoende animo kan het aantal discussieonderwerpen worden uitgebreid.

De discussies per stelling lopen zo’n vijf weken. Na afloop zal de staatssecretaris aangeven welke standpunten hij wel en niet kan overnemen.

Voorzitter Madelein Hofmijster van studentenbond ISO juicht het initiatief van Rutte toe. Het zou vooral aardig zijn als meer docenten hun mening kenbaar maakten, want die mengen zich niet zo vaak in de discussie, vindt zij.

HOP

Het adres om mee te discussieren is: www.onderwijsdebat.nl/whw/

In het kader van het 74e lustrum van de Universiteit Utrecht verfilmen de geowetenschappers met een professionele crew het verhaal van Wim Eggink. Als voorzitter van de Vereniging van Utrechtse Geografie Studenten (V.U.G.S.) vervulde Eggink een sleutelrol in het studentenverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onlangs werd Wim Eggink door de lezers van het Ublad verkozen tot grootste UU'er aller tijden.

“Vandaag was een van de spectaculairste draaidagen, met grote nazi-vlaggen, veel kostuums en een camerakraan”, vertelt Lode Messemaker, producent en acteur. “Daarom hebben we de regionale en landelijke pers uitgenodigd. RTV Utrecht was er, de Telegraaf, het AD, de Volkskrant en het Utrechts Nieuwsblad. Ze hebben vooral veel foto’s gemaakt”, vertelt Lode trots.

In het Ublad van aanstaande donderdag (23 juni) is een uitgebreide reportage met veel foto’s over de film te vinden.

WdL