Nederland blinkt uit in wetenschappelijk onderzoek. Het probleem is alleen dat we dat niet weten te benutten. "Het knelpunt in ons innovatiesysteem zit dus eerder aan de kant van de vraag en de markt, dan aan de kant van onderzoek en R&D", aldus de adviesraad. De inbreng van alfa's en gamma's wordt 'steeds belangrijker'.
De AWT richt zijn pijlen voornamelijk op de Nederlandse cultuur en de 'innovatienetwerken'. Die functioneren niet. Er is te weinig directe samenwerking en de laag tussen universiteiten en het midden- en kleinbedrijf is te 'dichtbevolkt'.
De overheid zou met financiële voordelen moeten stimuleren dat hoger opgeleiden in het midden- en kleinbedrijf gaan werken. Er zouden ook meer stagemogelijkheden voor hogeschool- en universiteitsstudenten moeten komen en de regering moet 'levenslang leren' mogelijk maken. De raad constateert in een voetnoot dat "juist wat deze aspecten betreft, bestaande regelingen in het beleid worden afgeschaft, zonder zicht op nieuwe regelingen."
Voor het gebrek aan ondernemerszin heeft de AWT een verklaring: hoe hoger het gemiddelde inkomen is, hoe minder de mensen naar materieel gewin verlangen. De raad stelt voor om daarom in promotiecampagnes vooral waarden als autonomie, vrijheid en creativiteit te benadrukken. Misschien dat dát ons aanspoort om een innovatieve ondernemer te worden.
Op dit moment voelt Nederland de noodzaak niet om dure maatregelen te treffen die innovatie bevorderen, schrijft de raad. "Dat maakt dat wij gemakkelijk in de situatie terecht kunnen komen van de kikker in de soeppan: niet merken dat het vuur eronder aanstaat (dat overigens op een eindige aardgasvoorraad wordt gestookt), vooralsnog behaaglijk rondzwemmen en uiteindelijk te suf zijn om er op tijd uit te kunnen springen."
De AWT merkt bovendien op dat we ons niet moeten blindstaren op de vergelijking met andere landen, zoals de Verenigde Staten en Finland. "Om eruit te springen moet je juist afwijken van de rest. Dan is het niet verstandig met de grote middenmoters op dezelfde punten mee te groeien."
Het kabinet krijgt in het advies een steek onder water, wanneer er staat: "Binnen de EU blijken juist de landen met de sterkste herverdeling van inkomen, en zelfs met de hoogste graad van vakbondslidmaatschap, de meest innovatieve landen te zijn."
HOP