Rutgers en Buizer danken hun reis aan een prijsvraag van het ministerie van OC&W. Studenten werd voor die wedstrijd gevraagd onderzoeksvoorstellen in te dienen die tijdens de Sojoez-vlucht konden worden uitgevoerd. De twee 'Utrechtse' experimenten zijn uitgekozen om de ruimte in te gaan.

Rutgers ontwierp samen met de Delftse student Sebastiaan de Vet een soort bacteriologische batterij, BugNRG (spreek uit Bug-energy. Zij onderzoeken of de afnemende zwaartekracht de output van de batterij kan vergroten. Buizer bekijkt de invloed van zwaartekracht en licht op de groeirichting van planten.

Lange tijd was onzeker of Rutgers persoonlijk bij de lancering aanwezig mocht zijn. Overwogen werd om alleen haar Delftse collega over te laten komen. Buizer was wel een ticket toegezegd.

De studenten vertrekken op 15 april naar Moskou. Twee dagen voor lancering komen zij aan in Kazachstan.

xb

Het bezoek van Nijs vindt plaats in het kader van een tournee langs de Nederlandse universiteiten. Doel van die rondgang is om te horen hoe 'gewone' studenten in de collegebanken denken over hun opleiding en over de plannen die de bewindsvrouw met het hoger onderwijs heeft. In het jongste Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP) pleit zij onder meer voor hoger collegegeld voor topmasters en voor selectie aan de poort van studenten.

Aanvankelijk zou de staatsecretaris al eind maart in Utrecht op bezoek zijn gekomen. Maar nadat eerst een Kamerdebat roet in het eten had gegooid, zorgde daarna het overlijden van prinses Juliana voor uitstel. In overleg met USF Studentenbelangen is voor de ontmoeting nu vrijdag 16 april uitgekozen. De staatssecretaris zal die dag tussen twee en vier uur op een nog nader te bepalen plaats met Utrechtse studenten in discussie gaan.

EH

In een interview met Curious, het blad van de onderzoekschool van Diergeneeskunde, zegt de landelijk bekende media-viroloog dat de Utrechtse faculteit Diergeneeskunde een goede reputatie heeft als het gaat om onderwijs en patiëntenzorg. Er zijn echter maar weinig afgestudeerden die goede onderzoekers worden. Dat komt omdat er, behalve bij virologie, te weinig toponderzoekers in de faculteit rondlopen. Diergeneeskunde zou er volgens Osterhaus goed aan doen om toponderzoekers van buiten aan te trekken om in Utrecht een inspirerend onderzoeksklimaat te creëren. Voorwaarde daarvoor is dat zwaar in het onderzoek geïnvesteerd wordt.

Osterhaus, die zich in zijn kritiek beperkt tot de specifiek op onderzoek gerichte sector van de faculteit, pleit voor een vergaande interactie tussen onderwijs en onderzoek. Hij noemt het beleid van het Utrechtse college van bestuur om specifieke onderwijscarrières mogelijk te maken in het Engelstalige interview 'a very bad thing'. Ook aan de noodzakelijke samenwerking met de faculteiten Biologie en Geneeskunde ontbreekt naar zijn mening in Utrecht het nodige. Weliswaar noemt hij de vorming van het Academisch Biomedisch Centrum een stap in de goede richting, maar desondanks mag Diergeneeskunde nog best wat minder naar zichzelf en wat meer naar de buitenwereld kijken.

Ook het verwerven van internationale subsidies staat in Utrecht op een laag pitje, aldus een uiterst kritische Osterhaus, die in de jaren zeventig in Utrecht studeerde en promoveerde. "Als één discipline de mogelijkheid heeft om zichzelf internationaal te profileren, dan is dat wel Diergeneeskunde. Maar tot nu toe ontbreekt de wil daartoe. Ik ben zelf bezig met het opzetten van een 'Wildlife Health Centre' in Utrecht. Dat biedt grote mogelijkheden, maar de belangstelling van de faculteit is tot nu toe mager en de steun van de afzonderlijke hoofdafdelingen marginaal."

EH

De studenten demonstreerden onder meer tegen collegegelddifferentiatie, selectie aan de poort en het niet meer bekostigen van tweede en derde studies.
De actie werd ondersteund door de Landelijke Studenten Vakbond, de onderwijsvakbonden, enkele politieke partijen en 38 verschillende jongerenorganisaties. Met natuurlijk gloedvolle speeches, en optredens van rapper McHank en studentenband Charing X op.

Ublad fotograaf Maarten Hartman maakte een foto-impressie. Zie:
http://www.ublad.uu.nl/specials/puinhoop/

AH

Volgens de Groningse Universiteitskrant UK heeft het college van bestuur dit besluit genomen naar aanleiding van de resultaten van een experiment bij economie en bedrijfskunde in januari. Van de docenten die Engelstalige colleges geven, slaagde toen maar eenderde voor een Engelse spreek- en schrijfvaardigheidstest. De meeste docenten struikelden over schrijfvaardigheid: veertig procent. Spreekvaardigheid was bij 28 procent van de getentamineerden onvoldoende.

In de Groningse universiteitsraad waarschuwde rector- magnificus Frans Zwarts toen al dat de toetsen zich waarschijnlijk zouden uitbreiden tot de hele universiteit. “Het kan niet zo zijn dat docenten Engelstalig onderwijs verzorgen zonder aan de normen te voldoen”, aldus Zwarts.

Opmerkelijk in de nu bekend gemaakte plannen is dat niet alleen docenten en studenten maar ook leden van het ondersteunend personeel de test zullen moeten afleggen. De eisen die aan medewerkers worden gesteld, hangen af van hun onderwijstaken. Wie niet aan de eisen voldoet mag niet meedoen aan Engelstalig onderwijs, en moet een bijspijkercursus volgen. Dit voorjaar worden de plannen verder uitgewerkt.

Rector Zwarts vindt overigens dat zijn universiteit zich niet moet laten opjagen bij het uitbreiden van het aantal Engelstalige opleidingen. Nu nog telt Groningen het laagste aantal binnen Nederland. “Het moet functioneel zijn. We gaan rustig afwegen wat we nodig hebben.”

EH

De eerste kleinzoon van Veldhuis heeft kennelijk gevoel voor traditie. Zijn geboorte vond namelijk op de dag af plaats 368 jaar nadat de plaatselijke Illustere School door de stad Utrecht tot Academie werd verheven.

De geboorte van Matthijs Veldhuis noopte zijn grootvader om zijn voorgenomen bezoek aan de eerste diesviering na zijn afscheid af te zeggen. In plaats daarvan vertoefde de gelukkige grootvader aan de wieg van zijn bijna acht pond zware kleinzoon.

EH

Voor een sterke internationale positie is het nodig dat er meer hoger opgeleiden en jonge onderzoekers komen en meer diversiteit in wetenschappelijke opleidingen. Om dit te verwezenlijken legt de VSNU de prioriteit bij de uitbouw van de bama-structuur, verdere internationalisering en een betere wisselwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

Het HOOP, met de titel 'Meer kenniswerkers en betere kennisbenutting', komt hier onvoldoende aan tegemoet. De VSNU onderschrijft de plannen dan ook maar gedeeltelijk. De in het HOOP beschreven tendens naar het bevorderen van maatwerk en excellentie ondersteunen de universiteiten, maar het plan legt te veel nadruk op selectie van toptalent. Terwijl selectie ook nodig is om de juiste student met het juiste niveau op de juiste plaats te krijgen. Zo maken veel universiteiten tijdens de bachelorfase gebruik van het bindend studieadvies. Voor de toelating tot de bacheloropleiding vindt de VSNU het vwo diploma op dit moment een goed selectie-instrument. Selectie na de poort, voor masterstudenten, is volgens de vereniging van universiteiten wél zinvol.

Ook de Onderwijsraad heeft vandaag, 26 maart, zijn commentaar op het plan gegeven. Die raad steunt de ambities van het HOOP, maar vraagt zich af hoe die gerealiseerd kunnen worden met een dalend rijksbudget. Zeker het streven om te komen tot een Nederlandse Harvard vindt de raad te hoog gegrepen; een dergelijke concurrentie met de VS zou alleen op Europees niveau vorm kunnen krijgen, aldus de raad.

AH

Deze week ging de subfaculteitsraad van de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) akkoord met de instelling van de bijzondere leerstoel 'Sportontwikkeling: dynamiek en samenhang van topsport en breedtesport'. Op de stoel wordt binnenkort een hoogleraar benoemd, die wordt betaald door het nationaal sociaal wetenschappeljk sportinstituut Mulier. Het gaat om een aanstelling van een dag per week.

De nieuwe hoogleraar krijgt tot taak om de ontwikkeling van sporten te bestuderen in het licht van recente maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen. Concreet kan daarbij onder meer worden gedacht aan het toenemende belang van topsport in de media en aan de functie van breedtesport als bindmiddel tussen verschillende bevolkingsgroepen. Ook de rol van de vrijwilliger in sportverenigingen gaat tot het aandachtsgebied van de nieuwe hoogleraar horen.

Volgens decaan Verweel van USBO, zelf actief onderzoeker op het snijvlak van sport, bestuur en management, vormt de vestiging van een sportleerstoel in Utrecht een nieuw bewijs van de emancipatie van sport als zelfstandig wetenschapsgebied. Met name het Mulierinstituut stimuleert die ontwikkeling. In Groningen is onlangs met geld van het instituut een leerstoel sporteconomie gevestigd, terwijl Amsterdam op de nominatie staat voor een leerstoel sportsociologie.

Ook de Stichting voor Wetenschap van de Lichamelijke Opvoeding en Sport (SWLOS) is actief op sportgebied. Die stichting, die eerder aan Tilburg een leerstoel heeft geschonken, is voornemens om aan de Utrechtse faculteit Sociale Wetenschappen de leerstoel jeugdsport en didaktiek te vestigen.

EH

Nijs doet de uitspraak in een interview over het ontbreken, naar haar idee, van voldoende academische 'top' in Nederland, op zowel onderzoek- als onderwijsgebied. 'Strengere selectie aan de poort', wat de Universiteit Leiden vanaf komend collegejaar wil gaan uitproberen, is volgens haar een manier om het niveau op te krikken.

Terloops maakt ze in het interview melding van het ontbreken van recente Nobelprijzen in Nederland. Daarbij heeft ze de Utrechtse theoretische fysici Martin Veltman en Gerard 't Hooft (1999) en de klimatoloog Paul Crutzen (1995) kennelijk over het hoofd gezien. Of ze moet met 'recent' bedoelen: héél recent.

In diezelfde Volkskrant keert de Utrechtse collegevoorzitter Yvonne van Rooy zich overigens tegen selectie aan de poort. Een idee dat is overgewaaid vanuit de VS, waar echter niet zoiets bestaat als ons vwo, aldus haar stelling. En Havard is niet top omdat het zo'n goede selectie van studenten heeft, maar omdat alumni en bedrijven er veel geld in pompen. Goed voorspellend testen is bovendien moeilijk; een bindend studieadvies is volgens Van Rooy een betere methode.

AH

Volgens het concept-reglement van de REBO-faculteit blijven de drie samenstellende subfaculteiten in de toekomst hun eigen raden kiezen. Uit elk van de drie raden worden drie studenten en drie personeelsleden afgevaardigd naar de faculteitsraad. In een brief aan decaan Dorresteijn van REBO maakt het college van bestuur echter duidelijk deze van de wet afwijkende figuur niet te accepteren.

In de visie van het college dient juist de REBO-raad centraal te staan in de nieuwe organisatie. Om de medezeggenschap in de drie subfaculteiten te waarborgen zou die raad uit drie kamers van elk zes leden kunnen bestaan. Die kamers zouden in de visie van het college dan tevens kunnen functioneren als subfaculteitsraad.

In de raad van Bestuurs- en Organisatiewetenschap maakte vakdecaan Verweel deze week duidelijk niet gelukkig te zijn met de ingreep van het college. "Terwijl wij van beneden naar boven denken, kiest het college juist voor een top-down benadering. Als bestuurskundigen weten wij beter dan wie ook dat fusies tussen bedrijven vaak op dit soort zaken stuk lopen. Maar helaas heeft het college van bestuur een andere visie."

Verweel, die zei te vrezen dat zijn raad in de door het college gekozen opzet wel erg klein dreigt te worden, beloofde de raadsleden dat het REBO-bestuur de kwestie met het college zal bespreken.

EH