Rond tien uur zondagochtend verschenen door de harde wind enrondwaaiende objecten de eerste scheuren in de koepel, verteltGert-Jan Kooij, keeper van het waterpoloteam die daar net aan hettrainen was. De compressor kon het niet meer bolwerken en driekwartier later lag de gehele koepel in het water. "Met daaronder delampen, kleedkamers, doelen, scorebords en toilethokjes", aldusKooij. "Het was een enorme puinhoop."

Omdat de medewerkers van het zwembad op tijd in de gaten haddendat de koepel op instorten stond, konden alle aanwezigen op tijdnaar buiten gestuurd worden. "Hoewel enkele vrouwen per se hun haarnog wilden foehnen", lacht de voorzitter. "Dat ging mooi nietdoor." De brandweer heeft zondagmiddag voor de zekerheid noggecontroleerd of er echt geen mensen onder het zeil lagen.

Afgelopen maandag zijn er de hele dag mensen bezig geweest om dematerialen en het zeil uit het zwembad te trekken. Omdat het doekgrotendeels onder water was verdwenen, bleek dat niet makkelijk tezijn. Voordat het zeil uit het water gehaald kon worden, moesteneerst de kasten, lampen en scorebords onder het doek vandaan gevistworden. Een hels karwei, volgens biologiestudente Erica Kremer vanstudentenzwemvereniging Zinkstuk. "Ik sta al de hele dag in hetwater te vissen."

Maandagavond stonden meer dan vijftig vrijwilligers, leden endonateurs klaar om het grootste deel van het zeil uit het water tetrekken. Duikers hadden het uit vier delen bestaande doek onderwater reeds losgekoppeld. "Dat ging nog vrij snel", zegt Oudega omnegen uur tevreden. Afgelopen dinsdag is begonnen aan de reparatievan het doek. Naar verwachting zal de luchthal 2 november weergeplaatst kunnen worden. Tot die tijd kunnen zwemmers terecht inhet KNVB-sportcentrum in Zeist.

Ook bewoners van het SSH-complex op De Uithof hadden hetzondagmiddag zwaar te verduren. Delen van de dakbedekking vlogendoor de lucht, waardoor meerdere ramen sneuvelden. "Er zijn maandagdirect noodvoorzieningen getroffen", zegt SSH-voorlichtster C. DeVries. "De rest van de schade zal deze week gerepareerd worden." Detechnische dienst meldt dat de universiteitsgebouwen op De Uithofen in de binnenstad geen noemenswaardige schadehebben opgelopendoor de stormwind.

FB

Onder ruim zeshonderd studenten van zeven verschillendeuniversiteiten werd een enqute afgenomen over het leedvermaak datgevoeld werd na de val van het kabinet. Bij de kiezers van PvdA,GroenLinks en de SP leek het feest. Zij werden gevolgd door devolgers van D66 en VVD. Het minst werd er gelachen door CDA, LPF enChristenUnie-stemmers.

Opvallend was dat aanhangers van de CristenUnie, van wie hunpartij in de oppositie zat, weinig leedvermaak vertonen. Terwijl erbij VVD-kiezers, waarvan de partij in de coalitie zat, juist veelgelachen werd. Verder komt naar voren dat de LPF sterkverantwoordelijk wordt gehouden voor de val van het kabinet. OnderCDA'ers leeft dit gevoel het sterkst.

Van de zeshonderd deelnemers kwamen er 63 uit Utrecht. Deresultaten van de UU-steekproef, wijken niet veel af van delandelijke uitkomst. Ook in Utrecht was het leedvermaak groter,naarmate de student linkser stemde. Ze voelen zich minder verbondenmet de LPF. Onder de 63 Utrechtse deelnemers bevond zich slechts nLPF-kiezer.

Om de mate van leedvermaak te peilen, werd er in de enqute ondermeer een rouwadvertentie afgebeeld met de tekst 'bedroefd, maardankbaar dat het verder lijden bespaard is gebleven, geven wij ukennis van het verscheiden van ons geliefde kabinet Balkenende -Pim zou het zo gewild hebben-'. De ondervraagden moesten aangevenop een schaal van 1 tot 10 hoe leuk ze deze afbeelding vonden.

De zeven verschillende universiteiten die deelnamen aan hetonderzoek waren de Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit,Katholieke Universiteit Nijmegen, Universiteit Leiden, UniversiteitBrabant, Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit Utrecht.Onderzoeker W. van Dijk van de afdeling Sociale Psychologie aan deVU in Amsterdam heeft de enqute uitgezet voor zijn lopendeonderzoek naar 'leedvermaak'. Hij wil in kaart brengen wanneer enwaarom mensen leedvermaak vertonen.

KE

Nijs meent dat het instemmingsrecht weliswaar naar de letter,maar niet naar de geest van de wet is. Dat schrijft zij in antwoordop schriftelijke kamervragen van GroenLinks. De 'fout' bij deinvoering van de bachelor-masterwet wil Nijs bij de eerstvolgendewetswijziging "herstellen". Nijs wil dat de raden adviesrechtkrijgen in plaats van instemmingsrecht, maar voor dat plan iswaarschijnlijk geen meerderheid in de Tweede Kamer te vinden. "Wijzien op dit moment geen reden om de wet te wijzigen", zegt CiscaJoldersma, onderwijswoordvoerder van het CDA, "Ze moet maar eensgoede argumenten geven waarom het een fout van de wet zouzijn."

Aanleiding voor de kamervragen was de koers van de Universiteitvan Amsterdam. Die had haar centrale studentenraad laten weten dater geen sprake was van instemmingsrecht. Nijs is niet van plan omde Universiteit van Amsterdam op de vingers te tikken. "Dit is eenzaak tussen de studentenraden, faculteitsraden en de universiteit",schrijft zij, "Mocht men onderling niet tot overeenstemming komen,dan kunnen de organen de daarvoor geeigende (juridische) padenbewandelen."

HOP, Bas Belleman

Heeft deze plotselinge vrijgevigheid wellicht iets te maken metde plannen om Theologie op te laten gaan in een cluster Humanioramet onder meer de armlastige faculteit Letteren, vroeg een van deraadsleden zich af. In zo'n nieuw cluster zou 'grote broer'Letteren wel eens een greep in de kas van de nieuwe partner kunnendoen. Decaan Tieleman glimlachte en zei: "Het besluit om op onzereserves in te teren, is louter ingegeven door inhoudelijkeargumenten. Maar natuurlijk is het waar dat als je in eensamenwerkingsverband numeriek zwak staat en financieel sterk, datje mensen dan op verkeerde ideeen zou kunnen brengen. En ubegrijpt, als theologen is dat wel het laatste dat wij op onsgeweten zouden willen hebben."

De presentatie van de onderzoeksvisitatie chemie isdoor E. d'Hondt uitgesteld. De VSNU-voorzitter besloot tot dezeongebruikelijke stap om het systeem van visiteren ter discussie testellen. Directe aanleiding zijn protesten van de UniversiteitUtrecht en de Rijksuniversiteit Groningen die vinden dat hunchemie-onderzoek te laag is beoordeeld.

Het visitatiesysteem komt aan de orde bij de eerstvolgendeVSNU-vergadering van 15 november. D'Hondt benadrukt dat deuitkomsten van de onderzoeksvisitatie chemie niet meer voordiscussie vatbaar zijn, omdat de betrokken universiteiten desamenstelling van de commissie-Bickelhaupt in een eerder stadiumhebben gefiatteerd.

De twee universiteiten verwijten de visitatiecommissie ondervoorzitterschap van F. Bickelhaupt, emiritus-hoogeleraar aan deUniversiteit van Amsterdam, 'ondeskundigheid' op het gebied vanbiochemie. "Ik vroeg me af of het om een college voor eerstejaarsging, of om een deskundigenbeoordeling", blikt R. de Bie van deUtrechtse scheikundefaculteit terug op de gesprekken met decommissie. Ook was hij niet blij met de wijze waarop de commissieomsprong met de zelfbeoordeling, en de wijzigingen die Utrechtgraag in de eindversie had gewild.

Helemaal verbaasd is De Bie dus niet over de uitkomst van devisitatie. "In de commissie zitten geen mensen met een specifiekbiochemische achtergrond. Mensen met kennis van ons vakgebied wetenonze prestaties beter op waarde te schatten. Normaal gesprokenzouden we deze gang van zaken op zijn beloop hebben gelaten, warehet niet dat de RuG soortgelijke bezwaren heeft", zegt De Bie.

Het visitatierapport over het chemie-onderzoek had op 22 oktobernaar buiten moeten komen en beloofde in het algemeen goed nieuwsover de kwaliteit. De onderzoeksprogramma's liggen in overgrotemeerderheid ruim boven het gemiddelde wereldniveau en ze leverenbelangrijke bijdragen aan de internationale voortgang bijchemie-onderzoek en toegepaste chemie.

Zorgen zijn er over de studenteninstroom waardoor onder meer definanciering van de universitaire chemische afdelingen in gevaar.Het vrije fundamentele onderzoek komt hierdoor onder druk te staan.De visitatiecommissie waarschuwt hiervoor: ofschoonopdracht-onderzoek onder deze omstandigheid een verleidelijke optieis, moeten de universiteiten er voor waken dat het fundamenteleonderzoek hierdoor niet nog verder in gevaar komt.

HOP, Peter Hanff

Vorige week stelden studentleden van de faculteitsraad ditonderwerp aan de orde in de raadsvergadering. Een studentlid vroegzich af wat hem te doen staat als hij 's ochtends een tentamenheeft waarbij hij het wetboek met aantekeningen wel mag gebruikenen 's middags een tentamen heeft waarbij dit niet mag. Moet hij dangaan gummen, of moet hij een nieuw wetboek a vijftig euroaanschaffen?

Voorzitter Van Gestel van de examencommissie antwoordt dat deregeling niet bedoeld is om studenten te beperken of hen rechten teontnemen. Ze wil met de nieuwe regel voorkomen dat er te veelaantekeningen in de wetsboeken worden gemaakt waardoor studentenvan tentamens uitgesloten kunnen worden. De nieuwe regeling moetstudenten tegen zichzelf beschermen. "Het klinkt misschien watmoederlijk, maar met de nieuwe regeling plegen studenten mindersnel per ongeluk fraude."

Daarnaast worden eerstejaars studenten volgens de voorzitter vande examencommissie door de regeling op scherp gesteld. "Als jeeerstejaars erop attendeert dat ze niet klakkeloos dingen in hunwetboek mogen schrijven, dan is de handhaving van de regelingmakkelijker en voorkom je fraude."

Volgende maand komt in de faculteitsvergadering het onderwerpweer aan bod. Volgens studentenlid Hiddinga is dat aan de latekant, omdat de volgende tentamens alweer op 4 december beginnen.Ook de examencommissie dringt aan op spoedige duidelijkheid over deregeling. Van Gestel: "We zullen de regeling nog eens bekijken,want het ongewenste effect dat is ontstaan, was zeker niet debedoeling."

KE

'Het universitair management dient er op toe te zien dat er voorbedrijven een centraal aanspreekpunt bestaat waar de richtlijnenbekend zijn en de deskundigheid ten aanzien van octrooien aanwezigis.' Het is een van de algemene adviezen van het PUO. Een meerconcreet voorstel is om een octrooi als een 'dubbele publicatie' tewaarderen of als een artikel in een 'hoogwaardig tijdschrift zoalsNature of Science'. In deze tijd van publish or perish kan diemaatregel een stimulans betekenen om octrooi aan te vragen.

PUO-voorzitter B. Veltman snapt de kritiek: "Het zijnconceptvoorstellen. Iedereen mag commentaar leveren. Begin 2003komt er een boek met de definitieve aanbevelingen, waarin we ookcase-studies behandelen. Dan laten we zien wat in de praktijk welen niet werkt."

De technologiestichting STW, die zelf vermaard is vanwege haarefficiente octrooibeleid, heeft begrip voor de algemene toon van deconceptvoorstellen. "Verandering gaat traag. Exploitatie van kennisis relatief nieuw voor universiteiten. De neuzen moeten dezelfdekant uit. Daarom is dit waarschijnlijk zo'n algemene tekst. Hetfundament is gelegd; nu moeten we beton storten", alduswoordvoerder J. Niessen.

Om kennis over octrooigebruik te vergroten, raadt het platformbovendien aan om in de masterfase octrooionderwijs te geven. Wieniet weet hoe octrooien werken, zal niet geneigd zijn om ze aan tevragen, is de gedachte. Bovendien kun je octrooien ook gebruikenals wetenschappelijke bron. Veltman: "Het Bureau voor deIntellectuele Eigendom, dat octrooiaanvragen behandelt, is bereidom zijn databank beschikbaar te stellen aan universiteiten."

Een concrete aanbeveling die Berkhout graag zou doen, maar dieniet in de conceptaanbevelingen staat, is dat universiteiten samenoctrooien moeten beheren. "Het is triest en treurig hoeveel geld wezo'n twee jaar geleden in Delft uitgaven aan onze eigen octrooien.Dat was bijna een miljoen per jaar en het leverde bijna niets op.De universiteiten moeten de handen ineen slaan en samen eenoctrooi-organisatie opzetten. Met zo'n gezamenlijke organisatie kunje snel bedrijven zoeken die iets in je patenten zien. En als dieer niet zijn, moet je die patenten snel weer vrijgeven. Blijf zevooral niet zelf beheren."

HOP, Bas Belleman

Aanleiding voor 's decanen toorn was de recent ontvangenmededeling van het college van bestuur dat er geen geld is voor eentweejarige master notariaat. De Utrechtse juristen krijgen veertigtweejarige masterplaatsen gefinancierd en dat geld is bestemd voorde onderzoeksmaster en voor de nieuwe master International andEuropean Law Studies, die speciaal in het leven is geroepen voorafgestudeerden aan het University College.

Nu wordt hier en daar wel eens gesuggereerd dat het beroep vannotaris eigenlijk niet zo heel erg ingewikkeld is, en dat hetopstellen van een testament zonder fouten best in vier jaar valt teleren. Maar de KNB denkt daar heel anders over en stelt al sindsjaar en dag aanvullende eisen aan het onderwijs.

Tot nu toe was dat geen groot probleem, maar nu de master nogmaar een jaar mag duren, moet een deel van die extra vakkennoodgedwongen in de bachelorfase worden ondergebracht. Gevolg isdat de vrije keuzeruimte, die juist zo'n essentieel onderdeel vande Utrechtse onderwijsopzet vormt, voor aanstaande notarissen wordt'dichtgespijkerd met notariele vakken' zoals Dorresteijn hetplastisch uitdrukte.

Tot zijn grote frustratie had de decaan deze gang van zaken ditjaar niet kunnen voorkomen, maar beloofde hij de faculteitsraad,hij gaat er alles aan doen om de zaak aan te pakken, niet alleenbij de notarissen, maar meteen ook bij de fiscalisten. "Dit soortberoepseisen zijn veel te specifiek en tasten de autonomie van hetuniversitaire bacheloronderwijs aan. In feite worden privateopleidingen zo met publiek geld gefinancierd. De beroepseisenmoeten zo snel mogelijk van tafel."

Leerlingen met een buitenlandse achtergrond verwachten eenbetere kans op een baan en een hoger inkomen als ze direct gaanstuderen. Daarom zullen ze er niet zo snel een jaartje tussenuitgaan. Die verwachting staat in de Studie Keuze Monitor 2002, hetjaarlijkse scholierenonderzoek waaraan dit jaar 16.000 leerlingenhebben meegedaan. De uitkomsten van het onderzoek voorspellen opredelijke wijze de te verwachten instroom in het hogeronderwijs.

De ambitie van allochtonen heeft zijn weerslag in hunstudiekeuze. Slechts drie procent van de allochtonen is van planvoor een lerarenopleiding te kiezen. Van de leerlingen die hunwortels in Nederland hebben, wil elf procent het onderwijs in.

"Laten we eerlijk zijn: het onderwijs kampt met eenimagoprobleem", zegt Zeki Arslan, onderwijsmedewerker van Forum,het instituut voor multiculturele ontwikkeling, "Allochtonen diegaan studeren, zijn vaak doorzetters. Drie van de tien allochtonenvalt op de middelbare school immers af. Wie overblijft, wil kansmaken op een goede baan. Die denkt dan niet aan de pabo." Het zouoverigens goed zijn als er meer allochtone onderwijzers kwamen,meent Arslan. "Pedagogische opleidingen moeten zich meerprofileren. De opleidingen moeten kijken waarom ze onderallochtonen zo veel studenten mislopen."

Bij economische studies zijn de cijfers omgekeerd. Waar slechtseen op de vier autochtonen heil ziet in opleidingen als smallbusiness, management of economie, willen twee op de vijfallochtonen een dergelijke studie doen. In het wetenschappelijkonderwijs geldt iets soortgelijks. Een op de zeven autochtoneleerlingen wil economie studeren, terwijl dat bij allochtonen ietsmeer dan een op de vijf is. "Economische studies leveren goedeperspectieven op. Je kunt bijvoorbeeld een eigen zaak beginnen",zegt Arslan.

Als allochtonen n!et verwachten verder te studeren, komt datvaker doordat hun vrienden ook niet gaan studeren, aldus demonitor. Zij zijn hierin sterker te beinvloeden dan autochtonen.Arslan denkt dat dat gedeeltelijk komt door de sterkeregroepscultuur onder allochtonen. "Maar je moet ook niet vergetendat veel jongeren uit arme gezinnen komen. De arbeidsmarkt lonktdan al snel. Bovendien hebben Turken de laatste jaren in hetmidden- en kleinbedrijf een inhaalslag gemaakt. Het zou me nietverbazen als veel van de jongeren die niet doorstuderen, in de zaakvan hun ouders gaan werken."

HOP, Bas Belleman