Volgens de nieuwe part-time hoogleraar, die bij het RIVM hoofdis van het laboratorium voor analytisch residu-onderzoek, wordt hetprobleem veroorzaakt door het Brusselse directoraat-generaal vanHandel. Dat weigert nu al jaren om akkoord te gaan met de mede doorStephany bepleitte Europese aanpak van het onderzoek naar residuenvan diergeneesmiddelen. Die aanpak houdt in dat de diverse Europeseonderzoeklaboratoria vleesproducten steeksproefgewijs controleren,waarbij elk laboratorium zijn eigen methode van onderzoek maghanteren. Omdat de Europese regels verbieden dat vlees zelfs maarhet geringste spoor van een verboden lichaamsvreemde stof bevat, isde enige voorwaarde dat die methode op een adequate manier de af-of aanwezigheid van zulke diergeneesmiddelen kan aantonen.

In de Verenigde Staten zijn de regels minder streng. Een geringehoeveelheid residu in het vlees wordt daar niet als groot probleemgezien. Vandaar dat de Amerikaanse overheid normhoeveelheden heeftvastgesteld die niet mogen worden overschreden. Paradoxaal genoegheeft dit meer liberale standpunt ten aanzien van residuen echtereen veel strengere houding ten aanzien van testmethoden tot gevolg.In de visie van de Amerikanen is zo'n methode alleen acceptabelwanneer die zeer exact de juiste hoeveelheid van het residu meet.En het probleem is nu dat de Europese testmethoden, die immers nietzijn gemaakt om hoeveelheden te meten maar alleen om de aan- ofafwezigheid van residuen vast te stellen, de door de Amerikanenvereiste exactheid missen.

In de Verenigde Staten wordt het Europese testsysteem daaromniet erkend en dat heeft ertoe geleid dat ook het Brusselsedirectoraat-generaal van de Handel de Europese aanpak uit angstvoor de Amerikanen nu al jaren weigert te accepteren. En datondanks het feit dat volgens het naburige directoraat-generaal vanGezondheid en Consumentenbescherming alleen die Europese aanpak deconsumenten voldoende voedselveiligheid garandeert. Gevolg is eennu al jaren durende patstelling, aldus een verontwaardigdeStephany.

Geldverknoeierij

Die heeft vooral gevolgen voor de toelating van nieuwediergeneesmiddelen op de Europese markt. Het directoraat-generaalvan de Handel, dat die toelating regelt, eist namelijk vanfabrikanten dat zij bij een nieuw middel ook een testmethodeaanleveren die geschikt is voor toepassing bij routinevleeskeuringen. Maar als gevolg van het conflict zit de industrieklem tussen Scylla en Charybdis. Biedt zij een Europees testsysteemaan, dan wordt registratie onherroepelijk geweigerd. Levert zijdaarentegen een op Amerikaanse leest geschoeide testmethodiek aan,dan wordt het middel weliswaar geregistreerd, maar is de test naarEuropese maatstaven onbruikbaar met alle risico's vandien voorconsumenten. "Hier is sprake van schijnzekerheid engeldverknoeierij", aldus Stephany, die als directeur van hetCommunautair Referentie Laboratorium van de Europese Unie al jareneen centrale rol in de residu-discussie speelt.

Hoewel hij bestrijdt dat de voedselveiligheid in gevaar is,erkent de nieuwe hoogleraar dat het slepende conflict bepaald geenbijdrage levert aan een veiliger voeding van dierlijke oorsprong."Er worden op dit moment in Europa diergeneesmiddelen op de markttoegelaten zonder dat we over een goede methode beschikken om tebepalen of residuen daarvan zich in ons vlees bevinden. Hethandelsbelang prevaleert hier duidelijk boven het belang van deconsument."

Een oplossing ziet hij niet zo snel. "Ik ben bang dat we om departijen op n lijn te krijgen een affaire nodig hebben, zoalsindertijd de affaire rond DES, het hormoon dat bij kalveren alsillegale groeibevorderaar werd gebruikt en waarvan rond 1980 werdontdekt dat het kanker veroorzaakte. Die affaire heeft hetresidu-onderzoek in een stroomversnelling gebracht en ik ben bangdat alleen een soortgelijke zaak de huidige patstelling kandoorbreken. Zo'n doorbraak is hard nodig, want dit najaar vindt eenwereldwijde bijeenkomst plaats waar de door de Europese Unieontwikkelde ontwerpcriteria voor residu-onderzoek zullen wordenbesproken. In Australi zijn die inmiddels al enthousiast ontvangenen ook in de wet opgenomen. Het zou toch wel uiterst beschamendzijn als Europa moet komen vertellen dat het zelf niet met de eigenvoorstellen kan leven."

EH

"Niemand begrijpt hier iets van", zegt mr. G. Steenhoff,verbonden aan het Molengraaff Instituut voor privaatrecht. Deopzienbarende berichten over de drugsmokkel door de gastdocent ende vondst van een swastika-tatoeage op diens lichaam hebbenSteenhoff en zijn Utrechtse collega's niet onberoerd gelaten. Vande echtelijke- en financiele problemen, waarin Danilenko al tijdenszijn verblijf in Utrecht moet hebben verkeerd, was men niet op dehoogte.

"Danilenko was een Einzelganger", zegt mr. A. Jongbloed,eveneens van het Molengraaff Instituut. Jongbloed kende Danilenkonog van een verblijf aan de Wayne State University in Detroit, waardeze hoogleraar was. "Ik heb hem in Utrecht meermalen uitgenodigdvoor een prive-bezoek. Hij heeft dat steeds afgehouden."

Collega Steenhoff verzorgde de organisatie van de cursusInleiding Amerikaans recht, de enige cursus die Danilenko inUtrecht gaf. "Ik vond hem wat gespannen overkomen in de weinigecontacten die we hadden. Achteraf kun je daar conclusies aanverbinden, toen deed ik dat absoluut niet."

Mw. M. Hoeneveld van het secretariaat van het Studie- enInformatiecentrum Mensenrechten (SIM), waar Danilenko een werkkamerhad, herinnert zich de gastdocent als "een wat vreemde man". "Hijwas weinig communicabel. Afscheid heeft hij bijvoorbeeld nooitgenomen. Hij kwam hier alleen kort voor zijn colleges. Maar ik hadverder geen problemen met hem."

Danilenko maakte zijn fatale vlucht in april na een bezoek aanNederland. Steenhoff: "Misschien dat hij toch een soort dubbellevenheeft gehad, wellicht eenmalig. Maar zoiets verwacht je niet, enzeker niet van een deskundige in het internationaal recht."Jongbloed denkt aan een noodsprong van iemand die het niet meer zagzitten. "Maar ik was enorm verbaasd toen ik 'de Telegraaf' bij hetpompstation zag liggen."

XB

A. van den Hoeven van het Studenten Service Centrum (SSC) vindtdat het ISO gelijk heeft. "Universiteiten mogen wanneer studenteneenmaal in een bestuur zitten de beurs niet meer afpakken." DeUniversiteit Utrecht loopt geen gevaar voor de rechter te komen,want al vanaf 1997 hoeven actieve studenten van zowel universitaireorganen als studentenorganisaties tijdens hun bestuursjaar geenstudiepunten te halen. Wel stelt de UU, net als veel andereinstellingen, eisen aan de studievoortgang voordat een student ineen bestuur gaat van een studentenorganisatie.

Hoewel er dus geen problemen zijn met het beurzensysteem inUtrecht, gaat het systeem wel op de schop. Maar dat is om eenandere reden. F. Peters van het SSC: "Nu geven wij bestuurders vanfacultaire organen op centraal niveau geld. Daar zijnstandaardbedragen voor. Maar de ene faculteitsraad vergadert driekeer per jaar, de andere vijftien keer. Om dat eerlijker te maken,laten we vanaf september 2001 de faculteiten zelf bekijken hoeveelbeurs de bestuurders moeten krijgen. Wij kunnen centraal namelijkniet beoordelen wat de belasting per faculteit is." Het nieuwe planvoor bestuursbeurzen en vacatiegelden wordt 5 juni in de U-raadbesproken.

HOP, TdO/CH

"Wij hebben hier best even staan juichen", zegt projectmanagerBetawaaier ir. M. Kok. De derde en laatste aanvraagronde vooruniversiteiten die een vijfde studiejaar voor hun opleidingenwilden is voor de UU zeer geslaagd verlopen. De opleidingenCognitieve Kunstmatige Intelligentie (CKI),Milieu-natuurwetenschappen, Informatiekunde en Natuurwetenschap enInnovatiemanagement (NW&I) krijgen vanaf september een vijfdejaar studiefinanciering.

Van een goede afloop was men in het Bestuursgebouw allerminstzeker geweest. De toetsingscommissie hanteerde strenge criteria.Het beta-gehalte van de opleidingen waarvoor een vijfde jaar wasaangevraagd moest hoog genoeg zijn. De Utrechtse inzendingen zijnbij uitstek studies met een flinke gamma-component. Om die redenwas de aanvraag van Milieu- en Natuurwetenschappen vorig jaar aleens afgewezen.

Volgens Kok is de toewijzing vooral van belang gezien deinvoering van het bachelor-masterstelsel. Daarin zal gewerkt wordenmet driejarige opleidingen en tweejarige masters. "Nu weten debetrokken opleidingen dat ze tweejarige master-opleidingen kunnenontwikkelen."

Studenten Milieu-natuurwetenschappen waren overigens al zekervan een vijfde jaar studiefinanciering. Die opleiding maakt net alsde reguliere beta-opleidingen tijdelijk aanspraak op een vijfdejaar studiefinanciering van het college van bestuur. Dit omoneerlijke concurrentie met de technische universiteiten tevoorkomen.

Studenten van de andere drie opleidingen zijn uitgesloten vaneen vijfde jaar betaald door de universiteit. Hen is bij aanvangvan de studie verteld dat het om een vierjarig programma gaat.Studenten die dit jaar zijn begonnen zullen waarschijnlijk welmogen kiezen tussen het vierjarige programma (met vier jaarstudiefinanciering) of het vijfjarige programma (met vijf jaarstudiefinanciering).

XB

EH

[Bijschrift bij een foto]

De echte ondernemers zijn te herkennen aan durf,doorzettingsvermogen en doelgerichtheid. Dat blijkt uit eenonderzoek onder ruim honderd succesvolle ondernemers in Nederland,uitgevoerd door de Universiteit van Nyenrode in opdracht van Ernst& Young.

Zo'n zestig procent van de ondervraagden heeft wel hbo ofuniversiteit gedaan. Maar slechts vijftien procent van hen zegt datdie opleiding van belang is voor hun ondernemerschap. Het merendeelvan de deelnemers hecht meer waarde aan aanvullende cursussen inmanagement of bedrijfsfinancien. "Dat komt waarschijnlijk omdat diecursussen meer toegespitst zijn en niet zo algemeen als eenreguliere opleiding", vertelt onderzoeker M. Boermans vanNyenrode.

Ook blijkt tweederde van de ondernemers een vaste raadsman alsklankbord te gebruiken voor zijn eigen ontwikkeling en reflectie.Veel bedrijven zorgen zelf voor die mentor. Anderen zoeken hun heilbuiten de deur en krijgen bijvoorbeeld adviezen tijdens hetschapenhoeden. Deze persoonlijke coach brengt twee tot vijf uur permaand door met de ondernemer.

Uit meer dan honderd deelnemers koos het accountants- enadviesbureau Ernst & Young ook dit jaar 'de beste ondernemervan 2001'. De winnaar was Monique Brummans van headhunters-bureauDiemen & van Gestel. Ze studeerde bestuurskunde in Leiden endaarna een masters in management consultancy bij de VU.

De jury repte niet over haar diploma's. Ze roemde haar passie,overgave en gedrevenheid. Volgens de jury werden die 'vrouwelijke'eigenschappen tot voor kort vaak als zwak gezien, maar blijken zejuist bij te dragen aan een ondernemend karakter.

HOP, KB

Alleen studenten met zwaarwegende redenen kunnen wordenuitgesloten van deelname aan het programma in Coimbra. Zij mogeneen alternatief programma volgen in Utrecht. Tot nu toe heeft eenstudent bij de examencommissie bezwaar gemaakt. De meeste studentenhebben positief gereageerd.

De studenten krijgen tijdens hun verblijf in Portugal een beursvan duizend gulden. Ook kunnen zij hun Utrechtse kamer via BureauBuitenland onderverhuren. Als het experiment een vervolg krijgtzullen jaarlijks zo'n vijf zes studenten verplicht naar Portugalgaan.

Prof.dr. P. Coopmans, directeur van het instituut Vreemde Talen,denkt dat de samenwerking met Coimbra de kwaliteit van de Utrechtseopleiding zal verhogen. "Je creeert een meerwaarde door eenverblijf in het buitenland niet door de individuele student telaten regelen, maar aan te bieden als een gestructureerd deel vanhet curriculum."

De faculteit Letteren wil volgens Coopmans in de toekomst ookvoor andere talenopleidingen samenwerkingsconstructies metbuitenlandse universiteiten tot stand brengen.

De faculteit wordt bij haar inspanningen ondersteund door hetcollege van bestuur, dat internationalisering al lange tijd hoog inhet vaandel heeft staan. Ook directeur Bureau Buitenland J.Torenbeek ziet de nieuwe studieopzet als een kwaliteitsimpuls."Wanneer we dit goed regelen maakt dat de Utrechtseletterenopleidingen beter. Nieuwe studenten zullen ook deaantrekkelijkheid van een dergelijke programma inzien. Het aantaltalenstudenten dat op dit moment aan uitwisselingen deelneemt isniet zo groot als je zou verwachten, vooral omdat velen werkennaast hun studie. Door middel van milde dwang kunnen we studentenhopelijk motiveren voor een verblijf in het buitenland."

XB

Ruim tien miljoen gulden heeft het gekost, zonelfduizend tips zijn nagetrokken en de officier van jusititieloofde 25 duizend gulden uit voor informatie die de doorbraak zougeven in het onderzoek. Ondanks deze inzet en grootscheepsDNA-onderzoek is de zoektocht naar de Utrechtse serieverkrachterstopgezet. Enkele reacties.

Persofficier Bob Steensma van het Utrechtse OpenbaarMinisterie:

Dat zon groot onderzoek uiteindelijk op niets uitloopt, is heelfrustrerend voor alle betrokkenen en met name voor de slachtoffers.Als een donderslag bij heldere hemel kwam het echter niet, weverwachtten al lang geen doorbraak meer. Maar je blijft altijdhopen. Ook naar aanleiding van de media-aandacht nu zullenongetwijfeld weer mensen de politie bellen met tips. Soms zijn datgrappenmakers en vaak vertellen ze zaken die we al lang en breedwisten. Maar je weet natuurlijk nooit.

Joop Kessels, ook vijf jaar geleden al woordvoerder vande universiteit:

Aan de universiteit heb ik weinig reacties gehoord op hetbericht dat het onderzoek gestopt is, het leeft nauwelijks meer. Deenige keren dat ik de afgelopen tijd aan het bestaan van deserieverkrachter werd herinnerd, was meestal omdat ik telefoontjeskreeg van de pers. De afgelopen jaren is de aandacht voor hetverhaal geregeld opgevlamd, als zich bijvoorbeeld het geruchtverspreidde dat er weer een voorval zou zijn geweest in het gebied.Die geruchten bleken nooit op feiten gebaseerd.

Jona Rovers (20) is eerstejaars psychologie en verhuisdein januari naar een studentenhuis aan de Cambridgelaan op DeUithof:

Voordat ik hier kwam wonen had ik nog nooit van deserieverkrachter gehoord. Toen ik ging hospiteren kwam het wel tersprake. Ik vroeg of het centrum goed te bereiken was, en toenvertelden ze me dat veel mensen s avonds met de bus gaan. Dat deschrik er bij veel meisjes toch nog inzat. Maar behalve van mijnhuisgenoot die het berichtje over het stoppen van het onderzoek inde krant las, heb ik niemand van mijn medestudenten erovergehoord.

Els Veenis was destijds coordinator van hetVrouwennetwerk:

In die tijd kwam weer ter sprake hoe sociaal onveilig en stom DeUithof is opgezet. Bij de hele bouw is niet nagedacht overveiligheid, en de opzet is zo dat het nauwelijks te verbeterenvalt. Je kunt een tunneltje wel goed verlichten, maar het blijftnog steeds een tunneltje. Iedereen paste wel zijn stijl van vervoeraan en er werd opeens veel minder gefietst. Ook ik houd er nogrekening mee: ik ging wel eens wandelen naar Amelisweerd, maar datheb ik daarna nooit meer gedaan.

Een van de slachtoffers, inmiddels 31 jaaroud:

De hoop dat hij gepakt zou worden, had ik al opgegeven. Maartoch is zon bericht nu weer heel confronterend. Ik ben de laatstedagen daardoor ook erg moe. Ook omdat je er op onverwachte momentenmee te maken krijgt. Omdat ik op sommige televisiezendersplotseling die rotkop weer zie als ik aan het zappen ben, als ze decompositietekening laten zien. Ik zou het natuurlijk fijn hebbengevonden als ze hem te pakken hadden gekregen, maar dat had nietsveranderd aan het feit dat ik sindsdien bijna niet meer alleen durfte fietsen s avonds. Dat is toch iets dat ik zelf moet oplossen. Ikheb dus onlangs een autootje gekocht.

Terugblik

In 1995 en 1996 was hij actief in het oostelijke buitengebied:de Utrechtse serieverkrachter. Hij wordt verantwoordelijk gehoudenvoor minstens zes verkrachtingen en twaalf pogingen daartoe.

De angst zat er vijf jaar geleden flink in bij degenen diegeregeld door het bosrijke gebied tussen Utrecht en Zeist, De Bilten Bunnik fietsten. Begin augustus 1995 sloeg de verkrachter voorhet eerst toe. Na twee maanden bracht de politie de zaak in depubliciteit. De man viel inmiddels zon twee keer per week vrouwenlastig, en de politie besloot dat het belangrijker was nog meerslachtoffers te voorkomen, dan om de dader op te sporen. Zijadviseerde vrouwen niet meer alleen door het gebied te fietsen,maar altijd in gezelschap te zijn of met het openbaar vervoer tegaan.

De universiteit trof voor studenten en universitair personeelspeciale tijdelijke veiligheidsmaatregelen zoals een busje dat savonds vanaf sportcentrum Olympos naar de dichtstbijzijnde bushaltereed, en onderling regelden mensen in groepjes naar huis tefietsen. Regelingen die inmiddels al lang niet meer bestaan.

Hoewel de man nooit toesloeg op De Uithof, werd hij wel bekendals de Uithofverkrachter, omdat een landelijke krant die nietbijster bekend was met de Utrechtse topografie, hem ooit per abuiszo heeft gedoopt.

Femke van Zeijl

"Het heeft een hoog soap-gehalte", zegt mr. H. Oevermans,medewerker Juridische Zaken van de UU, over de juridischebeslommeringen rond de universitaire afvalverwerking.

Het begon in 1997 toen de provincie de UU een vergunningweigerde voor het voortzetten van de inzameling van kleingevaarlijk afval (onder de 200 kilogram) van instellingen die geendeel uitmaken van de rechtspersoon Universiteit Utrecht. Het gaatdaarbij ondermeer om het Hubrechtlaboratorium en de hogeschool.

Het nationale beleid dat in 1995 werd ingevoerd gaat ervan uitdat er in Nederland voldoende inzamelcapaciteit voorhanden is. Ermag alleen een nieuwe inzamelaar van klein afval bijkomen, wanneerdeze een hoogwaardigere techniek hanteert.

De activiteiten van FBU-afvalbeheer werden de afgelopen jarengedoogd. Vorig jaar stapte de universiteit naar de hoogstebestuursrechter om de uitspraak van de provincie teniet te doen. Deuniversiteit wees er daarbij op dat de afvalverwerking in De Uithofal twintig jaar goed verzorgd wordt. Er is daartoe in de jarentachtig genvesteerd in een afvaldepot in Lage Weide, waar twee vande vijf werknemers van FBU-afvalbeheer werkzaam zijn. Bovendienleek het er volgens de universiteit op dat het milieubeleid werdgebruikt voor marktpolitiek. De rechter vond echter dat deuniversiteit terecht werd gehouden aan het toetsingskader dat deprovincie hanteert.

FBU-afvalbeheer haalt acht ton omzet uit het inzamelen van kleingevaarlijk afval. Een kwart daarvan komt van andere instellingendan de universiteit. Oevermans is niet bang dat FBU-afvalbeheer deactiviteiten daadwerkelijk zal moeten stopzetten. "Het opmerkelijkeis dat niemand behoefte heeft aan een andere inzamelregeling voorDe Uithof. Geen grote speler in het veld zit te wachten op dezekleine afvalstromen. Er is nu wat juridische creativiteit nodig. Ikheb er alle vertrouwen in dat we er samen met de provincieuitkomen. "

XB

Woon je in een studentenhuis waar het altijd onduidelijk is wieer die avond zal mee eten? Dan is een digitale eetlijst misschienniet onhandig. Op http://www.eetlijst.nl kun je aangevenwie er mee eet of kookt. Ieder studentenhuis kan gratis met eeneigen loginnaam een eetlijst aanmaken. Een extra prikbord biedt demogelijkheid om overige mededelingen door te geven overboodschappen of hoe laat je thuis bent. Verder is er een lijst temaken waarin je gemakkelijk kan bijhouden wie er nog voor het etenmoet betalen en hoeveel.

VoiceMail

KPN Telecom laat zich weer eens van de slechtste kant zien. Nade eerdere aankondiging dat telefoontikkers in de toekomst nietmeer bruikbaar zijn, gaan ze nu geld vragen voor het afluisterenvan VoiceMailberichten. Vanaf 10 mei betaal je voor het afluisterenvan berichten twee cent per minuut, met een starttarief van tiencent. Fijn als je met veel huisgenoten dezelfde VoiceMail hebt. Alsgoedmakertje kun je met een brief van KPN op zak een gratisVoiceMailmelder halen waarmee je kunt zien of er berichtenzijn.

Voorklappers

Oude Sovjettijden herleven in Rusland. Studenten worden er als'vrijwilliger' aangewezen om de helden van het volk toe te juichen.Honderden studenten van de staatsuniversiteit in de stad Saratovverzamelden zich eerder deze maand op de plaats waarSovjetastronaut Joeri Gagarin veertig jaar geleden landde na zijnlegendarische ruimtevaartreis. Het enthousiasme van de studentenwas minder spontaan dan de argeloze Russische televisiekijker konvermoeden. De plaatselijke autoriteiten hadden het publiek bij deuniversiteit besteld. Studenten die weigerden deel te nemen moestenzich bij het plaatselijke onderwijscomite verantwoorden. DeRussische president Poetin stelde onlangs vijftien miljoen guldenbeschikbaar voor een onderwijsprogramma dat studenten een meerpatriottische houding moet bijbrengen.

Internetcolleges

In Chicago is het voor studenten mogelijk via internet collegeste volgen. Elke woensdag zendt de University of Illinois (http://www.uic.edu/depts/accc/itl/itltv.html)lessen en presentaties uit die 'real-life' colleges op de campusaanvullen. Studenten en medewerkers die de uitzendingen niet livehebben kunnen volgen, kunnen ze later nog on-demand opvragen.Tijdens de live-uitzending kunnen kijkers ook vragen stellen viae-mail of via een chatmogelijkheid. Ook SURFnet wil in de toekomstmet SURFnet-TV een soortgelijke dienst aanbieden, waarbijuniversiteiten live evenementen en vooraf opgenomen programma'skunnen uitzenden. Hiermee wil SURFnet-TV uitgroeien tot hetWetenschapsTV kanaal via het internet voor Nederland.