Dat blijkt uit het lezersonderzoek dat de uitgever van

het blad - de Universiteit Utrecht samen met hetUniversiteitsfonds - heeft laten verrichten door het Centrum voorMarketing Analyses. Het alumniblad van de UU is momenteel aan zijnvierde jaargang bezig, reden voor de redactie - waarvan ook hetU-blad deel uitmaakt - om te trachten te achterhalen of de inhoudwel aan de wensen van de doelgroep voldoet.

Slechts 8 procent van de ondervraagden leest het blad helemaalníet en vindt ook de universiteit te weinig interessant omzich daarin nog verder te verdiepen. De resterende 92 procent heeftIlluster ongeveer drie weken binnen handbereik en leest er in dieperiode gemiddeld gedurende een half uur in. Vier van de tienlezers leest zelfs minimaal de helft van het blad.

Vooral de mededelingen vanuit de faculteiten kunnen opwaardering rekenen. Ook het universitaire nieuws wordt behoorlijkgelezen, evenals de 'human interest'-verhalen over het wedervarenvan collegae-allumni op de arbeidsmarkt en van medewerkers van de'oude' vakgroep. Het formaat van Illuster daarentegen wordt als'onhandzaam' aangemerkt en de lay-out als 'saai'.

Illuster heeft substantiële invloed op het beeld dat alumnihebben van de universiteit, blijkt uit het onderzoek van hetAmsterdams bureau. Dat geldt vooral voor oudere alumni. Niet minderdan de helft van degenen die tien jaar of langer geledenafstudeerden, zegt door Illuster een andere voorstelling te hebbengekregen van de huidige UU.

In die zin voldoet het blad ruimschoots aan één vanzijn oorspronkelijke doelstellingen: als onderdeel van een breedalumnibeleid meehelpen de banden tussen de UU en haarafgestudeerden zo nauw mogelijk aan te halen. In een eerder ditnajaar openbaar gemaakt 'imago-onderzoek' door hetzelfdeonderzoeksbureau onder afgestudeerden, bleek ook al dat nu nogvrijwel alleen het blad Illuster bijdraagt aan een band tussenafgestudeerden en UU.

AH

---

[Bijschrift bij een foto]

Het Nederlandse onderwijs is "sober, maar doelmatig". Dat is,net als voorgaande jaren, de reactie van het ministerie van

Onderwijs op het jaarlijkse rapport van de OESO, een organisatievan 29 geïndustrialiseerde landen. In het rapport staancijfers over het onderwijs in al die landen.

Die doelmatigheid blijkt uit het studierendement. Volgens diecijfers haalt 70 procent van alle Nederlandse studenten zijndiploma. Daarmee belandt Nederland in de middenmoot, tussen deuitschieters Hongarije (90 procent) en Italië (35procent).

Nederlanders van vijf jaar oud staat een onderwijsloopbaan tewachten van gemiddeld 17,5 jaar. In alle OESO-landen samen is dat16,4 jaar. Die

loopbaan brengt 45 procent van alle Nederlanders op hogeschoolof universiteit. Daarmee hoort Nederland tot de top. Alleen in deVerenigde Staten en Polen trekt hoger onderwijs meer mensen.

Dat het Nederlandse hoger onderwijs "sober" is, valt op te makenuit de uitgaven per student. In dit opzicht blijft Nederland achterbij het OESO-gemiddelde, en ook bij vergelijkbare landen alsDuitsland, Denemarken en Frankrijk. België en Engeland gevennog iets minder uit per student.

De Nederlandse uitgaven voor onderwijs - 5,4 procent van hetbruto nationaal product - liggen nog steeds onder het gemiddeldevan 6 procent van alle OESO-landen. Dat percentage zal nog verderdalen, voorspelt het ministerie van Onderwijs. Het nieuwe kabinetheeft weliswaar 2,2 miljard gulden extra voor onderwijsuitgetrokken, maar de economie groeit harder dan deonderwijsuitgaven. De miljarden van het kabinet gaan overigens nietnaar het hoger onderwijs; dat moet

een kleine half miljard gulden bezuinigen.

HOP, HO

Loesje werd in 1983 in Arnhem opgericht om via het verspreidenvan affiches de wereld op z'n kop wilde zetten. "In de jarentachtig waren er vooral doemdenkende actiegroepen in Nederland. Wijwilden ook actievoeren, maar dan op een positieve en vooralvrolijke manier", zegt Doeko, woordvoerder van de Loesje. "Deoorspronkelijke oprichters waren studenten."

Al snel groeide Loesje uit tot een landelijk fenomeen. Ook inUtrecht is er een afdeling. Die heeft vooral studenten onder haarleden. Het affiche werd gekozen als medium omdat het eenvoudig is,direct, op straat en onder de mensen. Op dit moment telt Loesjeongeveer tweeduizend leden waarvan er vierhonderd echt actief zijn.Die verzinnen teksten en verspreiden de posters. Sinds deomwentelingen in Oost Europa zijn er ook afdelingen van Loesje inhet buitenland, die in verschillende talen ideeën en gedachtenrondstrooien.

Het verjaardagsfeest van Loesje werd gevierd in de rechtszaalvan Den Bosch omdat drie affiche-plakkers gedagvaard waren vanwegevandalisme en verstoring van de openbare orde. Officieel is plakkenin Nederland nog op veel plaatsen verboden. "We knokken allegevallen tot de Hoge Raad uit omdat we op die manier helderheidwillen scheppen over hoe het gesteld is met de vrijheid vanmeningsuiting voor ideële plakkers", aldus dewoordvoerder.

Dat is de verrassende aanbeveling van de commissie-Brümmerdie namens het college van bestuur het twee jaar geleden ingevoerdestelsel van promotiebeurzen tegen het licht heeft gehouden. Kernvan het voorstel is om in de toekomst een duidelijk onderscheid aante brengen tussen het opleidingsdeel en het werknemersdeel van hetpromotieonderzoek.

Het opleidingsdeel - waarvoor de promovendus volgens decommissie een beurs dient te krijgen - omvat onder meer het volgenvan cursussen, het leren doen van onderzoek, het schrijven van eendissertatie en het presenteren van onderzoeksresultaten. Hetwerknemersdeel kan het uitvoeren van een afgerond deelonderzoekbinnen een groter project omvatten, maar ook het verrichten vanlaboratoriumtaken of het geven van onderwijs.

De commissie stelt voor om alle promovendi een beurs te gevenvoor maximaal 48 maanden, die netto niet onderdoet voor hetbesteedbaar inkomen van de huidige aio's, en die mee stijgt met destijging van de ambtenarensalarissen. Dat zal voor sommigefaculteiten een forse aderlating betekenen, want met de huidigepromotiebeurs zijn bursalen per maand gemiddeld 325 gulden slechteruit dan aio's, zo hebben Brümmer c.s. laten uitrekenen. Dehoogte van de nieuwe beurs moet voor alle promovendi gelijk zijn ener moeten aanvullende sociale verzekeringen en premies mee tebekostigen zijn. Ook vindt de commissie dat beurspromovendi rechthebben op de OV-jaarkaart en goedkope studentenverzekeringen. Hetcollege van bestuur krijgt van de commissie het verwijt zich deafgelopen twee jaar te weinig om deze aspecten te hebben bekommerd."Bursalen kregen zo terecht het gevoel in alle opzichten buiten deboot te vallen."

Hoewel de huidige aio's dus in formele zin uit Utrecht zullenverdwijnen, biedt de commissie faculteiten die moeite hebben ompromovendi te werven, de mogelijkheid om hen naast of deels inplaats van de beurs een aanstelling te geven. De faculteiten zijndaarbij vrij om de hoogte van het salaris vast te stellen.Uitgangspunt is dat dat zó aantrekkelijk is, dat voldoendepromovendi kunnen worden aangetrokken. Faculteiten enonderzoekscholen mogen zelf de verhouding vaststellen tussen hetopleidingsdeel en het werknemersdeel.

Als gevolg van de mogelijkheid om promovendie werk te latendoen, kan het promoveren langer duren dan vier jaar. Dat is geenbezwaar vindt de commissie, zolang een promotie maar binnen pakwegzes jaar is afgerond, en de opleidingstijd beperkt blijft totmaximaal 48 maanden. Het college zal in december een besluit nemenover de aanbevelingen van de commissie, maar heeft al aangegeven ingrote lijnen met de richting van het advies in te stemmen.

EH

De invoering van de prestatie-eisen voor de OV-kaart is een jaaruitgesteld. Wie komend studiejaar begint te studeren, krijgtdaardoor pas als tweedejaars, in het jaar 2000/2001, te maken metde prestatiekaart. Voor wie nu al studeert, verandert er niets.Trage studenten moeten van het kabinet de kosten van hun OV-kaartgaan terugbetalen. Het gaat om 1440 gulden per jaar. Dat bedragkomt bovenop de basisbeurs, die ze ook moeten terugbetalen. Zelopen deze schuld op als ze te weinig punten halen of niet binnenzes jaar afstuderen. De invoering van de terugbetalingsregelingvoor de OV-kaart is uitgesteld omdat de Informatie Beheer Groepniet in staat bleek de regeling sneller uit te voeren.

Van Vucht Tijssen maakte een opsomming van alle raden,commissies en zelfs een bestuur waarin studenten deelnemen en vroegzich af wat studentbestuurders eigenlijk nog méérwillen?

Maar toen De Langen en Van Vucht Tijssen waren uitgesproken,bleek tijdens de discussie dat de praktijk van studentbestuurderser heel anders uit ziet. "Hoe kun je adviseren over onderwijs alsje niet weet wat er op dat gebied speelt?", vroegen de studentenzich af. "Hoe kun je meebesturen als er al een besluit genomen is?Op geen enkel moment in het traject is er de mogelijkheid voordiscussie over principiële beslissingen. Dat is dan al eengepasseerd station. En wanneer je het oneens bent met de ingeslagenrichting, wat valt er dan nog mee te besturen? Studenteninspraak iseen lege huls!"

Als voorbeeld werd genoemd het afschaffen van de huidigegemeenschappelijke gammapropedeuse bij de Sociale Wetenschappen.Een bericht 'out of the blue', waarvoor het Ublad de enige bron vaninformatie was. Terwijl je van studentbestuurders zou verwachtendat zíj het zijn die weten wat er speelt. Maar ze weten vanniets.

De MUB is een vage wet die het universiteitsbestuur demogelijkheid biedt om veel zelf in te vullen of doorfaculteitsbesturen te laten invullen. De formele invloed vanstudenten is daarmee teruggedraaid tot louter een adviserende rol,vonden de studentbestuurders. De vraag is of die tanende invloed isop te vangen door invloed uit te oefenen in het informele circuit,door gewoon met bestuurders te praten of door de wandelgangen tebewandelen?

KH

Het was de tweede keer dat Verheijen aan eenWereldbekerwedstrijd mee mocht doen. Twee jaar geleden dankte hijdat echter aan afzeggingen van anderen. Nu lukte het hem op eigenkracht. Vorige week stayerde hij in Heerenveen naar een nieuwpersoonlijk record van 6.35 en dwong daarmee als vijfde Nederlanderdeelname in Noorwegen af.

Over de race in Hamar is de 23-jarige zoon van voormaligschaatscrack Eddie Verheijen niet helemaal tevreden. "Een twaalfdeplek is niet slecht, maar voor mezelf reed ik helemaal geenperfecte wedstrijd. Ik moest ook als eerste starten. Een tijdneerzetten is altijd moeilijk. Toch was ik maar vijf secondenlangzamer dan Romme."

Verheijen wil zichzelf nog twee jaar de kans geven om dewereldtop in zijn sport te halen. Vertoont hij dan op zijnfavoriete afstanden, de vijf en tien kilometer, nog steedsprogressie dan gaat hij door tot de Olympische Spelen van 2002. "Opeen gegeven moment is het een kwestie van prioriteiten. Als ik methet schaatsen hogerop wil dan moet ik wel stoppen met studeren.Maar ik heb al drie jaar van mijn studie afgerond, dus ik kom zekerterug in Utrecht."

XB

Volgens de 'beschikking promotie-stipendium' van het college vanbestuur moet per 1 januari van elk jaar de beurs 'geïndexeerd'worden. In een opinie-bijdrage van juni dit jaar in het U-blad vande hand van collegelid mw L. van Vucht Tijssen beklemtoonde dezenog eens dat bursalen met een stipendium van 3000 gulden bruto -"een bedrag dat bovendien 'geïndexeerd' is" - niet te klagenhebben. Over 1997 heeft die indexering plaatsgehad - en dat scheeltweer een paar tientjes inkomen per maand. Over 1996 echterniet.

- Waarom eigenlijk niet, wilde de bursaal van het collegeweten? In oktober kreeg hij antwoord op zijn brief uitjuni.

"Omdat", licht een ambtenaar van de universiteit toe, "er in1996 vrijwel geen bursalen zijn aangesteld."

- Maar aan diegene die wél zijn aangesteld, is datenkele tientje salarisverhoging over 1996 toch beloofd?

"We hebben het over 78 gulden; waar praten we eigenlijkover?"

- Als dat zo'n gering bedrag is, voor zo'n kleine groep...inderdaad: waar praten we over? Waarom niet gewoon uitgekeerd?Einde discussie.

"Zo kun je het óók zien. Maar de beurs is al vrijhoog. Met 3000 gulden veruit het hoogste bedrag van Nederland. Datbedrag is tamelijk arbitrair samengesteld, zonder goed inzicht inde kosten van het levensonderhoud van die bursalen."

- Maar dat is toch geen reden om níet te indexeren alsdat wél beloofd is?

"Dat hebben we wel aanbevolen aan de faculteiten, en d't zijn deuitvoerende instanties. Maar waar het eigenlijk om gaat is niet diepaar tientjes; het échte issue is dat het hele bursalenstelselnu geëvalueerd wordt..."

Begrijpelijk dat sommige bursalen genoeg hebben van de manierwaaropze behandeld worden. De Amsterdamse promovendi hebbeninmiddels besloten om collectief open sollicitaties de deur uit tedoen voor een positie elders, met meer arbeidsvoorwaardelijkezekerheid. Sommige Utrechtse beurspromovendi hebben zich bij dieactie aangesloten. Als de rapportage van de commissie Brümmerniet gauw komt, is het mosterd na de maaltijd.

AH