KPN Telecom wil een internationaal toonaangevend ICT-bedrijfworden. Daartoe wil het bedrijf 2.500 medewerkers - veelal MBO'ers- zich aan universiteiten laten bijscholen. Binnenkort beginnen nogeens vierhonderd KPN'ers aan een HBO-opleiding bij de Hogeschoolvan Utrecht.

Zij volgen de propedeuse van commerciële economie ofonderdelen van de studies Informatica enElectrotechniek/telematica. De hogeschool heeft speciaal vooropdrachtgever KPN een virtuele bedrijfsacademie ontwikkeld.Daardoor kunnen de cursisten grotendeels thuis achter hun computerstuderen en onderling contact met elkaar houden.

De Utrechtse hogeschool vangt daar vijf miljoen gulden voor. DeKPN'ers worden ingeschreven als deeltijdstudenten. Ze kunnen'shoppen' in het reguliere programma van de opleidingen. "Maar deinhoud van de vakken krijgen wel zoveel mogelijk eenKPN-invulling", zegt Han Bakker, manager new business developmentvan de hogeschool.

Bakker is niet bang dat KPN gaat handelen naar het adagium 'wiebetaalt, bepaalt'. "Er zijn landelijke afspraken over de inhoud vandeze reguliere HBO-studies en daar houden wij ons aan. Maar depraktijkopdrachten worden wel toegesneden op KPN."

In het najaar wil het telecombedrijf ook gaan winkelen bij deuniversiteiten. Die kondigden onalangs aan dat zij meer zakenwillen doen met het bedrijfsleven, nu de overheid opnieuw mindergeld uitgeeft aan hoger onderwijs en onderzoek. "Met welkeuniversiteit of universiteiten we zaken gaan doen weten we nogniet. We inventariseren nu hun aanbod", zegt een woordvoerder vanKPN. Het bedrijf geeft jaarlijks 110 miljoen gulden uit aanbijscholing.

HOP, MtW

[Bijschrift bij een foto]

De problemen rondom het Educatorium zijn ontstaan nadat defaculteit Sociale Wetenschappen, die het beheer van het gebouwtoegewezen heeft gekregen, dit voorjaar een tekort constateerde vanvijf ton. Vooral de schoonmaakkosten van het grotendeels glazengebouw vallen veel hoger uit dan begroot. Het college van bestuurbesloot hierop kort voor de zomer 200.000 gulden extra terbeschikking te stellen voor het onderhoud. De resterende 300.000gulden wordt door Sociale Wetenschappen volgens een verdeelsleuteldoorberekend aan de faculteiten die gebruik maken van hetEducatorium.

M. Klein, directeur van de faculteit Rechten, wil niet sprekenvan een brandbrief. "Op zich vinden we het niet onredelijk om alsgebruiker mee te betalen aan het onderhoud van tentamenzalen. Wijwillen het college echter wijzen op de problemen waar wij opstuitten. Als je faculteiten laat betalen voor iets dat vroegergratis was dan moet dat geld toch ergens vandaan komen. Voor onskomt dit aanzienlijke bedrag nu bovenop het facultaireexploitatie-tekort."

De faculteit is bang in de toekomst met soortgelijkekostenposten te worden geconfronteerd en pleit daarom voor eigenbudgetten voor faculteiten. De berekening die nu door SocialeWetenschappen wordt gehanteerd voor het Educatorium zou dangebruikt kunnen worden als vaste tariefstelling voor alle gebouwen.Klein zegt zich ervan bewust te zijn dat een dergelijke oplossingniet eenvoudig is te realiseren is. "Maar soms moet je dit soortdingen roepen."

Het college van bestuur heeft nog niet gereageerd op de briefvan de faculteit Rechten. Klein zegt nog niet op zoek te zijn naaralternatieven voor het Educatorium: "Onze studenten zitten na jareneindelijk in mooie zalen. We kunnen het hen niet aandoen weer teverhuizen."

XB

Afgestudeerden hebben indertijd méér gekozen voor de'stad' Utrecht dan voor de uitstraling van de universiteit. Zowelde centrale ligging als het besloten karakter van de stad ("Eenstad met een dorpskarakter", aldus één van derespondenten) lokten hen naar Utrecht. De keerzijde is dat Utrechtweinig enerverend gevonden wordt: "In de weekenden vond ik hetsaai, echt vreselijk."

De universiteit daarentegen heeft volgens de alumni geenprofiel. Als men al herinneringen heeft aan de studietijd, danhebben die betrekking op de eigen vakgroep, faculteit ofstudentenvereniging, maar niet op de universiteit als geheel. "Deuniversiteit is een bestuursorgaan, daar heb je niks mee te maken."Trots over hun Utrechtse afkomst voelen de alumni zich al helemaalniet. Ze schamen zich weliswaar niet over hun Utrechtse 'roots',maar ze zullen er evenmin reclame voor maken.

"De universiteit krijgt de rekening gepresenteerd van eenjarenlange terughoudende opstelling jegens studenten - en dustoekomstige alumni", concluderen de onderzoekers. Zij adviseren danook om een alumnibeleid reeds vanaf de eerste dag dat studenten deUU betreden in gang te zetten en daarin het 'facultaire' niveau eengrote rol te laten spelen.

Het onderzoek is verricht door het Centrum voor MarketingAnalyses, dat diepte-interviews hield onder 45 afgestudeerden. Doelervan is te bezien hoe de universiteit haar band met afgestudeerdenzou kunnen versterken. Volgens het universitair Ontwikkelingsplanmoet in uiterlijk 2003 tachtig procent van de afgestudeerden eenpositief beeld hebben van hun universiteit. De respondenten staanniet negatief tegenover het aanhalen van de banden, hoewel sommige'wantrouwend' zijn en denken dat het louter om fondswervinggaat.

Het Alumniblad Illuster voorziet in een behoefte maar het VUUFis een totaal onbekend fenomeen. Men verwart het met hetvluchtelingenfonds UAF of ziet het als verkoopbalie voorstropdassen.

Prof.dr H. Vliegenthart, voorzitter van het fonds, toont zich inhet Illuster bezorgd over de uitkomsten van het onderzoek: "Deafgestudeerden zijn onze ambassadeurs, we hebben ze nodig bij hetonderhouden van ons maatschappelijk netwerk en het uitdragen vanonzereputatie. Daarom vind ik het pijnlijk dat het Utrecht-gevoelvan onze afgestudeerden zo lauw is."

Collegevoorzitter J. Veldhuis toont zich minder aangeslagen: "Wezijn enkele jaren geleden begonnen met een alumnibeleid omdat erhelemaal niets was. De inzet was: kleine stapjes zetten. Daarinzijn we geslaagd, maar nu moeten we verder. Het vordertgestaag."

AH

Bill Clinton kan zijn functie als staatshoofd van deVerenigde Staten amper uitoefenen. Zijn politiek beleid is'overruled' door zijn seksuele praktijk. Clinton loopt zijn lulachterna, de Republikeinen kijken die lul achterna en het MiddenOosten wijst die lul na. Het wachten is nu op de publieke opinie,het oordeel dat zij velt, zal uiteindelijk Clintons lot alspresident bepalen.

In de Uitwijk stond maandag de televisie aan, toen het vier uurdurende verhoor van Clinton door de Grand Jury werd uitgezonden.Carl en Laurens, beiden studenten cognitieve kunstmatigeintelligentie (CKI), beoordeelden de hele vertoning als pulp.Volgens hen, hoeft de president voor overspel helemaal niet vooreen Grand Jury te verschijnen. "Zijn overspel doet niets af aanzijn prestaties als staats-hoofd". "Alhoewel", bedenken ze, "nuinmiddels wel."

Vijfendertig studenten schaarden zich voor de buis in de Uitwijkom de peepshow te volgen: het viel blijkbaar tegen want een halfuur later zaten er nog vijftien en na een uur nog vijf.

De videobanden werden afgedraaid in een kelder van hetCongresgebouw op een gammel machientje en dat was te merken. Deuitzending van het verhoor liet op zich wachten en de televisievertoonde regelmatig beelden van twee techneuten, die probeerdeneen videoband terug te spoelen, te verwisselen en op te starten."Het is toch wat dat dit gekluns wereldwijd wordt uitgezonden",luidde het televisiecommentaar van Maarten van Rossem en destudenten lachten instemmend.

"Dit kan zijn populariteit alleen maar goed doen. Clinton komtover alsof hij zelf niet snapt waarom hij daar zit. Daarbij zijn devragen die gesteld worden behoorlijk belachelijk en de antwoordendie Clinton geeft heel redelijk", zeggen Leendert en Freek, ook CKIstudenten. Ze vinden dat Clintons overspel los staat van zijn taakals staatshoofd. "Alleen als Clinton meineed heeft gepleegt is deimpeachement procedure terecht." De studenten associërenlogisch verder: "Wim Kok heeft vroeger eens een paar repen chocolauit de supermarkt weggenomen."

Cor, hbo-student zegt, "Het is opvallend dat wij de helesituatie absurd vinden, maar het is precies wat Amerika wil: soap.Leuke problematiek voorgeschoteld krijgen à la Jenny Jones".Hij kijkt even naar Clinton op televisie en zegt dan: "Zij zou zoiemand graag in haar programma willen, iemand die zegt: 'Ik bengepijpt, maar het was geen seksuele relatie'. Het is de Amerikaansemanier om dingen te doen. Amerika leert als het ware eenlesje."

"Of de Republikeinen tot de impeachement procedure zullen overgaan", zegt Gerard van der Wulp, "hangt af van de publieke opinieen die wordt bepaald door een evenement als vandaag. Dit istelevisie-democratie ten top." Martha, studente Algemene SocialeWetenschappen zegt: "In India heeft het staatshoofd zes vrouwen,vermoed ik. Geen haan die daar naar kraait. En Amerika brengtzichzelf zo in diskrediet, dat een land als Irak opeens weer eenboycot durft uit te roepen, onder het motto van 'jij president, jijniet deugen'. Dat is boeiend"

KH

Dat is de conclusie van Ellen van Jaarsveld, die deze weekpromoveerde op een studie naar de effecten van verschillende vormenvan medicatie bij patiënten met reumatoïde artritis (RA),een van de meest voorkomende en ernstigste vormen van reuma.Nederland telt 140.000 RA patiënten, die behalve metpijnstillers en ontstekingsremmers ook steeds vaker wordenbehandeld met middelen die al in een vroeg stadium de ziekteonderdrukken.

In 1990 werd in de Utrechtse regio gestart met een grootschaligonderzoek onder RA-patiënten om na te gaan welke behandelingop termijn tot de beste resultaten leidt. In het kader van ditzogeheten 'Utrechts Reumatoïde Artritis Cohort' wordeninmiddels ruim vijfhonderd patiënten gevolgd, die via drieverschillende strategieën worden behandeld.

Uit het onderzoek van Van Jaarsveld blijkt dat een zo vroegmogelijke behandeling met een agressief en snel-werkend medicijn natwee jaar tot de beste resultaten voor patiënten leidt. Ookuit maatschappelijk oogpunt moet die aanpak volgens Van Jaarsveldworden aanbevolen. Zij berekende dat een reumapatiënt desamenleving gemiddeld 11.500 gulden per jaar kost. Een medicijn datde ontwikkeling van reuma zo lang mogelijk onderdrukt, verdient duszowel voor het welbevinden van patiënten als uit het oogpuntvan kostenbesparing de voorkeur, stelt Van Jaarsveld. (EH)

De vorming van het SUW vloeit voort uit de behoefte van dewinkels van de faculteiten Biologie, farmacie, Letteren, Natuur-& Sterrenkunde, Rechten, Scheikunde en Sociale Wetenschappen omhun activiteiten beter op elkaar af te stemmen. Ook zullen erconcrete afspraken worden gemaakt over de uitwisseling vaninformatie over het verrichte onderzoek.

Met de vorming van het SUW benadrukken de Utrechtse wiunkels datzij vast blijven houden aan de oorspronkelijke doelstellingen vanhet wetenschapswinkelwerk, het beschikbaar stellen vanwetenschappelijke kennis en ervaring aan niet-draagkrachtigemaatschappelijke groeperingen en het bijdragen aan demaatschappelijke relevantie van onderwijs en onderzoek. Naaraanleiding van de vorming van het SUW heeft het Utrechtse collegevan bestuur laten weten het vasthouden aan deze doelstellingen tezullen blijven steunen. Daarmee onderscheidt Utrecht zich van veelandere Nederlandse universiteiten, waar het winkelwerk een kwijnendbestaan leidt. In Leiden en Amsterdam zijn de centralewetenschapswinkels zelfs gesloten. Dat het ook anders kan bewijstCanada waar de academische wereld onlangs heeft besloten tot deoprichting van 25 winkels naar Nederlands model. (EH)

Dit plan van de vereniging van universiteiten VSNU, vloeit voortuit de vereenvoudiging van hun aanbod aan opleidingen. Op ditogenblik zijn er nog zo'n 270 universitaire studies. Veel te veel,vond voormalig minister Ritzen, want noch studenten noch werkgeverskunnen wijs worden uit dit onoverzichtelijke opleidingenaanbod.

Twee jaar geleden al kwam een werkgroep van de VSNU onderleiding van de Utrechtse collegevoorzitter J. Veldhuis met een planom het aantal opleidingen terug te brengen tot ruim honderd. In datplan worden de 270 opleidingen gebundeld onder honderd nieuwe'labels'. Maar onder die labels konden zelfs aan éénuniversiteit nog meerdere afstudeerrichtingen, ieder met een eigenpropedeuse, schuil gaan.

Ritzen keurde dat plan af. Zo wordt "slechts schijnbaar hetaantal opleidingen teruggebracht", schreef hij. Hij vond datopleidingen met één naam ook één propedeusemoesten krijgen. De universiteiten zouden dus flink moeten snijdenin hun propedeuse-onderwijs.

De universiteiten schrokken voor die ingreep terug. Daaromkiezen ze nu voor een aantal studies de omgekeerde weg: opleidingenmet een afzonderlijke propedeuse krijgen toch weer een aparte naam.Het aantal opleidingen neemt daardoor weer toe tot 117. Daar komennog twaalf tot achttien landbouwopleidingen bij, waarover nog geenbeslissing is genomen.

Toch blijft de vereenvoudiging van het opleidingenaanbod nietgeheel zonder onderwijsinhoudelijke gevolgen. Want de VSNU gaatonderzoeken of studies die straks onder één naam vallen,ook een gemeenschappelijke kern kunnen krijgen. Zo bestaat er in detoekomst een opleiding 'informatie- en communicatiewetenschappen'.Daaronder vallen de huidige studies 'bedrijfscommunicatieletteren', 'algemene letteren' en 'boek- en informatiewetenschap'.Die drie bestaande studies zouden hun inhoud deels op elkaar moetenafstemmen.

HOP, HO