Einde aan kortebaandraverij van studenten Diergeneeskunde

Voor de zomer was het nog maar de vraag of het lustrum van de Diergeneeskundige Studenten Kring (DSK) doorgang kon vinden op de door de studenten geplande wijze. Zowel de Partij voor de Dieren, GroenLinks, de Utrechtse Vegan Student Association en het college van Burgemeester & Wethouders zagen een evenement met een draafwedstrijd met paarden niet zitten. Geprobeerd werd de harddraverij op verschillende manieren te verbieden, maar dat mislukte.

Eind aan jarenlange traditie
“We zijn blij dat ons lustrum op de Maliebaan in Utrecht definitief doorgaat”, reageert vice preses Matthijs namens het bestuur van de Diergeneeskundige Studenten Kring. “Het wordt wél de laatste editie in deze vorm en op deze locatie.” Daar zijn twee redenen voor. De eerste is een praktische: de Maliebaan gaat volledig op de schop. De tweede is inhoudelijk: “De huidige discussie over dierenwelzijn heeft bij ons geleid tot de vraag of een kortebaandraverij de juiste vorm is om als studenten de activiteiten van de faculteit Diergeneeskunde bij een breed publiek over het voetlicht te brengen.”

Daarmee komt een einde aan een jarenlange traditie. In 1982 organiseerde de studievereniging van Diergeneeskunde de allereerste Maliebaandag met een kortebaandraverij – een afvalrace waarin steeds twee paarden die in draf een sulky voorttrekken het tegen elkaar opnemen over een afstand van 300 meter. Elk volgend lustrumjaar was de Maliebaandag een gegeven. Deze negentigste verjaardag valt samen met het tweehonderdjarige bestaan van Diergeneeskunde.

“Natuurlijk vinden we het jammer om afscheid te nemen van onze diepgewortelde traditie, maar wij zien ook dat de kijk op dieren in de maatschappij is veranderd. We vinden het belangrijk om daarop in te spelen en daarom gaan we voor ons volgend lustrum op zoek naar een alternatief om diergeneeskunde op een andere aantrekkelijke manier onder de aandacht te brengen.”

Dieren mag je niet instrumentaliseren
De studenten van DSK kregen dit voorjaar veel kritiek op het willen organiseren van de harddraverij. Steven Bensdorp, de toenmalige penningmeester van de Vegan Student Association (VSA) is mordicus tegen het evenement. Een lid van VSA – de huidige voorzitter van VSA - woont bij de Maliebaan in de buurt en kreeg de brief van DSK op de mat waarin de studievereniging de activiteiten van hun lustrum bekendmaakte en waarin werd gevraagd of iemand bezwaar had. VSA – fel tegenstander van het “instrumentaliseren” van dieren, nam vervolgens contact op met de Utrechtse Partij voor de Dieren (PvdD).

VSA en de PvdD vrezen onder meer voor het welzijn van de paarden. Beide vinden dat dieren niet gebruikt mogen worden voor evenementen of sport. Saskia Oskam van de PvdD vertelt dat vanuit tradities gebruik van dieren vaak wordt vergoelijkt, maar dat kan volgens haar nooit een reden zijn om dieren te gebruiken. Steven van VSA vindt het geen argument dat juist diergeneeskundigen (in opleiding) het beste voor zouden hebben met de paarden. Hij verwoordt het scherp en trekt de vergelijking met slavernij: “Dat je een slaaf hebt en die goed behandelt, maakt het toch ook niet goed?”

Geen legitieme grond voor weigering
De PvdD stelde vragen aan verantwoordelijk wethouder Linda Voortman. Haar werd gevraagd de vergunning voor het evenement in te trekken. Dat wilde ze wel proberen omdat de gemeente sinds 2019 het beleid voorstaat geen rol te zien voor dieren in evenementen. Maar dat kon ze uiteindelijk niet. Dierenwelzijn is geen legitieme grond voor weigering en moet via landelijke wetgeving worden geregeld.

De wethouder probeerde vervolgens te voorkomen dat DSK de subsidie van 20.000 euro mocht krijgen met als reden dat de paardenrace “in strijd is met de erkenning van de intrinsieke waarde van het dier: het geeft blijk van weinig respect en degradeert het dier tot spelobject”. DSK tekende bezwaar aan bij de gemeente en is daarin in het gelijk gesteld.

“Ons vak gaat over dierenwelzijn en dat zit ook in alle aspecten van onze studie. Als toekomstige dierenartsen zouden we geen evenement organiseren waarbij dierenwelzijn in het geding is”, zegt Matthijs. “Wij juichen de discussie over dierenwelzijn toe. Dat is de reden dat we zowel de Vegan Student Association als de Partij voor de Dieren hebben uitgenodigd om met ze in gesprek te gaan. Juist omdat wij, net als zij, vóór dierenwelzijn zijn.”

Toezien op welzijn
Volgens het bestuur van DSK wordt er goed toegezien op het welzijn van de paarden. Er zijn zes officials aanwezig van de officiële sportbond NDR (Nederlandse Draf- en Rensport) die toezien dat alle regels worden nageleefd. En er is standaard een dierenarts en hoefsmid aanwezig en op verzoek van de studenten ook een paardenarts. De discussie heeft echter wel geleid tot een kleine aanpassing van het programma op de Maliebaan. “We hebben dit jaar een debat toegevoegd aan de viering van ons lustrum. Een panel gaat in op stellingen over dierenwelzijn in de paardensport, bestaande uit een vertegenwoordiger van de Kortebaanbond, van de Dierenbescherming en een hoogleraar Dierenwelzijn. Het publiek kan daarop reageren.”

Langs de baan staan verder informatie-stands waar docenten, onderzoekers en studenten uitleg geven over hoe de drafsport werkt en hoe daarbij op dierenwelzijn wordt gelet. Maar er staan ook kramen waar bezoekers informatie kunnen krijgen over diergeneeskunde in het algemeen en wat het vak als dierenarts tegenwoordig inhoudt. Ook zijn er foodtrucks en workshops en het traditionele knuffeldierenziekenhuis.

Dieronvriendelijke evenement
De Partij voor de Dieren vindt het heel goed nieuws dat de draverij stopt, maar betreurt het dat het dit jaar toch nog doorgaat. De PvdD is niet ingegaan op de uitnodiging voor een gesprek met de studenten Diergeneeskunde. “Wij willen op geen enkele manier meewerken aan een dieronvriendelijk evenement dat niet zou moeten plaatsvinden”, zegt Oskam. Zij vindt meer dan vierhonderd mensen aan haar zijde die hebben meegedaan aan de online protestactie van de PvdD ‘Maak bezwaar tegen paardenraces op de Maliebaan’.

Studenten van VSA gaan op een ander moment om tafel met studievereniging DSK en komt samen met de PvdD protesteren tijdens de kortebaandraverij. Dat zal op een vreedzame manier gebeuren waar de paarden geen last van ondervinden, zeggen ze. Oskam reageert: “Dierenwelzijn staat voorop.” De veganistische studenten zeggen met hun actie “absoluut geen paarden te willen laten schrikken. Wij zijn juist bang dat de toeschouwers per ongeluk de paarden laten schrikken door onverwachte acties of door te juichen.”