Hiep hiep hoera oktober en november
30 november
Medewerkers van het UMC Utrecht hebben met hun Movemberactie dit jaar ruim 27.000 euro opgehaald. 64 medewerkers van het ziekenhuis deden mee, onder wie decaan Geneeskunde en vicevoorzitter van de Raad van Bestuur Frank Miedema. Zij lieten hun gezichtsbeharing die ze de hele maand november hadden gespaard, afscheren om aandacht te vragen voor prostaatkanker. Het opgehaalde geld wordt gebruikt om onderzoek naar een nieuwe behandelmethode, die door het UMC zelf ontwikkeld is, te financieren. Uiteindelijk is er voor het onderzoek 300.000 euro nodig, waarvoor de initiatiefnemers tot maart nog sparen. Hiervoor is ook een crowdfunding opgezet.
Binnen de faculteit Sociale Wetenschappen is de jaarlijkse Peter G. Swanbornprijs uitgereikt aan Joukje Willemsen, Joshi Verschuren en Laurien Meijer. Deze drie studenten hadden respectievelijk de beste bachelorthesis, academische-masterthesis en researchmasterthess geproduceerd. Sinds 2006 wordt de prijs uitgereikt in samenwerking met de Stichting Empirisch-Theoretisch Onderzoek in de Sociologie, met als doel studenten te stimuleren een thesis te schrijven die creatief, breed toe te passen en zowel theoretisch als empirisch sterk is. De beste bachelorthesis van Joukje Willemsen ging over Decision Qualities of Bayesian and Frequentist Hypothesis Tests, de academische-masterthesis van Joshi Verschuren behandelt de rol van mindset in het basisonderwijs en de researchmasterthesis van Laurien Meijer draagt de titel Trauma Symptom Trajectories in Children Exposed to Intimate Partner Abuse.
Cultureel Antropoloog Martijn Oosterbaan heeft een ERC Consolidator Grant verworven. De Europese Unie verstrekt deze subsidie van 2 miljoen euro aan onderzoekers die hun sporen hebben verdiend in de wetenschap. Met dit geld kan Oosterbaan de komende vijf jaar zijn onderzoek naar religie en veiligheid in megasteden continueren. Zijn onderzoek spitst zich toe op drie megasteden: Rio de Janeiro (Brazilië), Jakarta (Indonesië) en Lagos (Nigeria). “In die steden met miljoenen inwoners blijkt de overheid niet altijd in staat om de veiligheid van haar burgers te waarborgen. Daardoor komen alternatieve, religieuze burgerwachten op die de orde in de stad proberen te behouden.”
Ook hoogleraar Moleculaire en Cellulaire Biofysica Lukas Kapitein heeft een ERC Consolidator Grant van 2 miljoen euro verworven voor zijn onderzoek naar het interne transportsysteem van hersencellen. Kapitein zal de subsidie gaan gebruiken om dit transport het wegenstelsel waarlangs het plaatsvindt zichtbaar te maken met behulp van geavanceerde microscopietechnieken. “Om transport te begrijpen moet je de wegenkaart en de verkeersregels kennen. Hiervan weten we steeds meer te achterhalen. Zo heeft ons recente onderzoek een onverwachte organisatie van het wegenstelsel blootgelegd. Met de nieuwe beurs willen we begrijpen hoe deze organisatie tot stand komt en hoe het leidt tot de juiste verdeling van cellulaire onderdelen in deze verfijnde cellen.”
Consolidator Grants van de European Research Council worden jaarlijks uitgereikt aan ongeveer 300 getalenteerde onderzoekers in heel Europa, die zich in de voorafgaande jaren hebben bewezen in hun wetenschapsgebied.
29 wetenschappers van de Universiteit Utrecht staan op de lijst met de 1 procent 'meest geciteerde wetenschappers van de afgelopen tien jaar' maakt Clarivate Analytics bekend. Dit is een Amerikaans bedrijf dat diensten aanbiedt voor wetenschappelijk onderzoek. Van wetenschappers die veel worden geciteerd in onderzoeken van collega's, komt ruim de helft uit Amerika. Nederland staat op plek zes, met 189 wetenschappers. Negen Utrechtse onderzoekers zijn ingedeeld in de categorie cross-field. Zij worden in verschillende vakgebieden geciteerd. Clarivate Analytics wil zo 'kunstmatige muren tussen disciplines' doorbreken. De lijst is dit jaar voor de vijfde keer samengesteld.
25 november
Hoogleraar Fundamentele Rechten Janneke Gerards is verkozen tot Best PhD Supervisor of the Year 2018. Ze mag zich daarmee de beste promotor van Nederland noemen. Een jury van het Promovendi Netwerk Nederland heeft aan Gerards de prijs overhandigd op de National PhD Day, zaterdag 25 november. Janneke Gerards was genomineerd door al haar huidige en voormalige promovendi. De jury koos haar vanwege “haar enorme expertise en de zeer effectieve en betrokken wijze waarop ze haar promovendi begeleidt." In het begin van het promotietraject spreekt de hoogleraar wekelijks met haar promovendi af, om de voortgang van het proefschrift te bespreken en ook daarna houdt ze geregeld contact. Ze reageert altijd bijzonder snel op e-mail en geeft haar promovendi gedetailleerde, positieve feedback. Daarmee stimuleert ze hen om autonoom en kritisch te blijven denken over hun onderwerp. Daarnaast woog voor de jury zwaar mee, dat Gerards ook buiten het PhD-project veel voor de kandidaten betekent en oog heeft voor het persoonlijke welzijn van haar promovendi.
22 november
Marij Swinkels is de USBO Docent van het jaar geworden. Een prijs uitgeschreven voor studievereniging Perikles. Swinkels is zelf ook student geweest bij USBO en is sinds 2015 docent op het departement. Ze geeft vakken als Beleidsvaardigheden, Understanding Political Leadership en Beleid, Rationaliteit en Macht. Zelf zegt ze over lesgeven onder meer: "Ik wil dat studenten in mijn onderwijs kunnen ervaren dat, hoe verschillend ook, andere perspectieven je kunnen helpen om verder te komen. Op microniveau doe ik dat bijvoorbeeld door studenten voorafgaand aan een bijeenkomst van het vak Understanding Political Leadership een Implicit Association Test over gender te laten doen en samen over-de-streep te spelen om te kijken hoe we elkaars perspectieven kunnen begrijpen."
15 november
Hoogleraar Wieger Bakker bij Bestuurs- & Organisatiewetenschap en dean Lifelong Learning noemen heeft een eremedaille gekregen van de Tsjechische Masaryk University in Brno. Hij kreeg de medaille voor zijn bijdrage bij het oprichten van de faculteit sociale wetenschappen twintig jaar geleden en zijn bijdrage voor verdere ontwikkeling van de faculteit. Samen met de universiteit in Brno biedt de UU de master European Governance aan.
13 november
Rechtendocent Lydia Dalhuisen, gespecialiseerd in forensische psychologie en brandstichters, heeft de prijs van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen gewonnen met het proefschrift Firesetting and firesetters in the Netherlands. Individualization, identification and treatment. Ze wint een vrij te besteden bedrag van 2.500 gulden en een door de Utrechtse kunstenaar Theo van de Vathorst ontworpen penning. Dalhuisen, die zowel een master Klinische Gezondheidspsychologie als een master Strafrecht voltooide, promoveerde in 2016 met een proefschrift over brandstichters. Haar proefschrift verscheen als boek en tijdens het onderzoek werkte ze ook aan andere boeken, zoals De behandeling van onderscheiden typen brandstichters en Brandstichters onder vuur. Van 2011 tot 2017 deed ze naast haar werkzaamheden als universitair docent onderzoek bij de Forensisch Psychiatrische Kliniek in Assen.
12 november
Uit onderzoek van de universiteitenvereniging VSNU blijkt dat de Universiteit Utrecht de snelste promovendi kent. Onze promovendi schrijven hun proefschrift ongeveer een jaar vlotter dan promovendi van de Erasmus Universiteit of Vrije Universiteit. Gemiddeld duurt het behalen van een doctorstitel zo’n vijf jaar. Slechts 14 procent van de promovendi komt binnen vier jaar over de eindstreep.
8 november
UU-hoofddocent Franse taal en cultuur Katell Lavéant heeft de jaarlijkse Descartes-Huygensprijs gewonnen. Lavéant blonk uit met haar onderzoek naar de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne literaire- en feestcultuur in Frankrijk en Nederland en kan met de prijs van 23.000 euro nu intensiever gaan samenwerken met geschiedkundige Malcolm Walsby (Université Rennes II, Frankrijk) in het onderzoeksproject Sammelband. In dit project wil ze onderzoeksmethoden ontwikkelen om collecties oude boeken te kunnen bestuderen, wat zal bijdragen aan de ontwikkeling en het testen van nieuwe bibliografische hulpmiddelen voor jonge literatuurwetenschappers. De Descartes-Huygensprijs is in 1995 ingesteld door de Franse en Nederlandse regering en heeft als doel om excellent wetenschappelijk onderzoek met Nederlands-Franse samenwerking te stimuleren. De uitreiking zal begin 2019 plaatsvinden in Amsterdam
Alumna Julie Albers wint de Françoisprijs 2018 voor de beste masterscriptie op het gebied van internationaal publiekrecht. De prijs is uitgereikt door de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Internationaal Recht. Julie Albers, die in 2017 afstudeerde aan de LLM Public International Law van de Universiteit Utrecht, kreeg de prijs voor haar masterscriptie over "Mensenrechten en klimaatverandering, de bescherming van het recht op leven van personen van de huidige en toekomstige generaties". De Françoisprijs is een tweejaarlijkse prijs voor de beste masterscriptie op het gebied van internationaal publiekrecht of internationaal privaatrecht, geschreven aan een Nederlandse universiteit in de afgelopen twee jaar. De inzendingen worden onder meer beoordeeld op hun originaliteit, hun diepgaand begrip van het internationaal recht op een bepaald gebied en de gebruikte taal. Het volledige juryrapport en de tekst van de prijswinnende scriptie is te vinden op de website van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Internationaal Recht.
7 november
Er waren zeventig inzendingen van hogescholen, universiteiten en UMC’s uit heel Nederland voor Klokhuis Wetenschapsprijs. UU-promovenda Marleen Sol won met ‘het meest relevante onderzoek voor kinderen’. Het promotieonderzoek van Sol, waarin ze samenwerkt met het UMC Utrecht, gaat over het aanleren van een zo goed mogelijk rolstoelgebruik bij kinderen, waardoor rolstoelgebonden kinderen bijvoorbeeld zelfstandiger kunnen buitenspelen. Van de ruim 7000 kinderen die mochten stemmen, kozen er bijna 1500 voor het onderzoek van Sol.
Ook andere UU’ers waren genomineerd, zoals de docent Biomedische Wetenschappen Marc van Mil en professor Medische Ethiek Annelien Bredenoord met hun onderzoek naar het DNA-paspoort. Verder vielen kinderarts Sabine Fuchs (‘Minilevertjes om metabole ziekten te begrijpen en behandelen’) en Sebastiaan Wijdicks, Moyo Kruyt en René Castelein (‘Kunnen we een kromme rug bij kinderen recht maken met een veer?’) ook onder de genomineerden.
6 november
Op de prestigieuze 35 Innovators Under 35-lijst van de Amerikaanse Massachusetts Institute of Technology (MIT) staan drie Nederlanders, onder wie UU’er Maayke Aimée Damen. In 2012 behaalde ze haar master Sustainable Development en sindsdien heeft ze niet stil gezeten: na haar studie begon ze het bedrijf Excess Materials Exchange (EME) dat afval tegen moet gaan. EME biedt een digitaal platform waarop bedrijven overtollige materialen, producten en afval kunnen uitwisselen. In de recent uitgebrachte Illuster, op pagina 14, schittert Damen ook met haar bedrijf.
3 november
Diergeneeskundigen Dax Vendrig (Veterinaire Farmacotherapie en Farmacie) en Els Broens (Infectieziekten & Immunologie) hebben het Geschenk ter Onderscheiding gekregen van de beroepsorganisatie van dierenartsen KNMvD. Hiermee worden Broens’ verdiensten voor de Werkgroep Veterinair Antibioticum Beleid (WVAB) erkend. Ook krijgt zij hiermee erkenning voor de andere werkzaamheden die zij verricht voor de implementatie van Antimicrobial Stewardship in de diergeneeskundige praktijk in Nederland. Zoals voorzitter van de KNMvD Merel Langelaar bij de uitreiking meldde: “Met een groot hart voor de praktijk.” Volgens de organisatie fungeerde Broens als ‘veterinaire rots in de branding’, zijn de ‘formularia’ goed onderbouwd wat van groot belang is voor de praktiserende dierenartsen in Nederland.
Vendrig ontving deze erkenning voor zijn inzet voor de beroepsgroep uit handen van Maarten van den Bosch (voorzitter van de formulariumcommissie schaap en geit). Volgens Van den Bosch heeft Dax de afgelopen jaren bergen denk- en schrijfwerk verzet, samen met de formulariumcommissies. “Wij maken de richtlijnen voor het antibioticagebruik van de KNMvD. Dax is werkelijk nooit te beroerd om mee te denken, over soms complexe vragen.”
31 oktober
Jillis van Maaren van het departement Biochemie en Celbiologie heeft de junior docentprijs 2018 van de faculteit Diergeneeskunde gewonnen. Jillis wordt vooral geroemd om haar bereidwilligheid tot het bieden van persoonlijke begeleiding en hulp aan studenten. “Daarnaast heeft zij een heldere kijk op de stof die zij op een fijne manier overbrengt op studenten. Tenslotte heeft Jillis een rustige en aangename uitstraling, maar weet zij wel op het juiste moment kordaat op te treden, waardoor het duidelijk is voor studenten waar zij aan toe zijn”, zo zegt het juryrapport. Van Maaren nam het op tegen Hetty Boleij, Nienke van de Burgwal, Marja de Jong, Axel van Ruitenbeek, André de Sterke, Jelle Vlaanderen en Sanne van Zalen.
29 oktober
Kinderoncoloog en hoogleraar kinderoncologie Rob Pieters is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Pieters stond in 2002 aan de wieg van de stichting Kinderen Kankervrij (Kika) en was initiatiefnemer van de oprichting van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie. Van het Prinses Máxima Centrum is hij sinds 2013 tevens lid van de Raad van Bestuur. Ook internationaal staat Pieters bekend om zijn kennis op het gebied van acute Lymfatische leukemie (ALL). Voor deze jarenlange inspanningen heeft hij de hoge onderscheiding mogen ontvangen.
28 oktober
De in september genomineerde universiteitshoogleraar Frits van Oostrom heeft de Libris Geschiedenis Prijs 2018 gewonnen met zijn boek Nobel Streven. Oostrom, die in 1976 zijn doctoraal Nederlandse Taal- en Letterkunde behaalde en in 1981 promoveerde in de Letteren, won met zijn boek uit een lijst van meer dan driehonderd historische boeken die een algemeen publiek aanspreken. Nobel Streven beschrijft het onwaarschijnlijke maar waargebeurde verhaal van de middeleeuwse ridder Jan van Brederode. Het verhaal wordt geprezen om haar meeslepende en inspirerende karakter en de terugkomende menselijke thema’s zoals ziekte, dood, verdriet en pijn. De prijs werd uitgereikt door juryvoorzitter en voormalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem.
15 oktober
Tijdens de Opening van het Academisch Honours Jaar is de honoursdocent Biomedische Wetenschappen Adri Thomas verkozen tot Honoursdocent van het Jaar. Volgens zijn studenten stimuleert Thomas de creativiteit van studenten door ze de ruimte te geven te experimenteren en risico’s te nemen. Naast Adri Thomas waren ook Elisabeth Addink van Geowetenschappen en Peter Vos van Diergeneeskunde geselecteerd voor de prijs van beste honoursdocent van het jaar.
12 oktober
Paul Schnabel heeft als universiteitshoogleraar afscheid genomen van de universiteit en heeft daarbij de zilveren penning in ontvangst genomen. Deze werd hem toegekend vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de universiteit. Rector Henk Kummeling noemde Schnabel ‘het spreekwoordelijke schaap met vijf poten’: naast zijn drukke baan als directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau verzorgde Schnabel onderwijs in de sociale wetenschappen, bestuurskunde en de geesteswetenschappen, begeleidde hij promovendi en was hij ook nog eens bestuurlijk actief binnen de universiteit in diverse functies, waaronder voorzitter van de commissie die het 360-jarige bestaan van de universiteit voorbereidde, als vertrouwenspersoon wetenschappelijke integriteit en binnen onderzoeksinstituten en verdiepende programma’s zoals Studium Generale en het Descartes Centrum voor wetenschapsgeschiedenis. Bovendien spraken Schnabels stukken over wetenschappelijk onderzoek in NRC een breed publiek aan, waarmee hij ‘een echte verbinder tussen wetenschap en samenleving’ was, in de woorden van Kummeling.
8 oktober
Hoogleraar en klimaatwetenschapper Detlef van Vuuren, die in 1995 zowel zijn doctoraal Scheikunde als zijn doctoraal Milieukunde behaalde, heeft de Huibregtsenprijs gewonnen voor zijn onderzoeksproject ‘Image – scenario’s om klimaatverandering in kaart te brengen en om opties voor klimaatbeleid te verkennen’. In de Ridderzaal in Den Haag ontving Van Vuuren 25.000 euro en een bronzen sculptuur van kunstenaar Wil van der Laan uit handen van minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Daarnaast is Van Vuuren op positie 11 de hoogst genoteerde UU-alumnus in de Trouw Duurzame 100.
Ook de volgende UU'ers en alumni zijn opgenomen in de Trouw Duurzame 100: Liset Meddens (nr 22 doctoraal Milieu-maatschappijwetenschappen behaald in 2007) Ad van Wijk (nr 40 doctoraal Natuurkunde behaald in 1982 en promotie behaald in 1990); Jan Willem Erisman (nr 41 promotie Natuur- en sterrenkunde behaald in 1992); Daan Wensing (nr 43 doctoraal Biologie behaald in 2005 en master Science & Business behaald in 2005); Jeroen van der Sluijs (nr 45 doctoraal Scheikunde behaald in 1990 en promotie Scheikunde behaald in 1997); Feike Sijbesma (nr 54 doctoraal Biologie behaald in 1984); Robin Berg (58 doctoraal Sociale Geografie behaald in 1993); Carla Dik Faber (nr 61 doctoraal Kunstgeschiedenis en Archeologie behaald in 1998); Lot van Hooijdonk (nr 68 doctoraal Geschiedenis behaald in 1987, nu wethouder Utrecht); Antonie Fountain (nr 77 bachelor Taal- & Cultuurstudies behaald in 2004); Frank Berendse (nr 78 doctoraal Biologie behaald in 1973 en promotie Biologie behaald in 1981) Marko Hekkert (nr 90 doctoraal Scheikunde behaald in 1995 en promotie Scheikunde behaald in 2000); Paulette van Ommen (nr 96 bachelor Liberal Arts & Sciences behaald in 2007).