Nieuw onderwijsprogramma moet UCR uit het slop trekken

Afgelopen donderdag zette het bestuur van University College Roosevelt een keiharde analyse op intranet van wat er allemaal mis is bij UCR. Zo daalt het aantal inschrijvingen drastisch. In september 2024 startten 154 studenten, terwijl er tussen de 180 en 200 nodig zijn om het UCR financieel gezond te houden. Daarbij kampt de Engelstalige bacheloropleiding met een uitval van 22 procent in het eerste jaar. Veel studenten raken in dat eerste jaar teleurgesteld in de opleiding. Veel studenten verwachten een hoogwaardige academische omgeving toegespitst op hun persoonlijke behoeftes. En die verwachting weet UCR niet waar te maken onder meer vanwege gebrekkige studentenondersteuning, een weinig flexibel onderwijsprogramma en cursussen die snel vol zitten waardoor studenten  niet het vak van hun eerste keuze kunnen volgen. 

Tegelijk heeft het UCR volgens de analyse van het bestuur een inefficiënte organisatiestructuur. Die noemen ze topzwaar. Zo kent UCR zeven hoogleraren en dertien universitaire hoofddocenten voor onderwijs op bachelorniveau met relatief weinig onderzoekstijd. Dat weegt zwaar op het budget en leidt tot ongenoegen dat universitaire docenten met minder salaris grotendeels dezelfde onderwijstaken als de hoogleraren en uhd hebben. 

Het bestuur rekent voor dat gezien het teruglopend studentaantal, de landelijke bezuinigingen en de mogelijk beperkende maatregelen voor instroom van internationale studenten door de Wet Internationalisering in Balans er vanaf 2028 een tekort dreigt van meer dan 2 miljoen euro per jaar. Wat betreft de wet WIB is gesproken over een uitzonderingspositie voor Zeeland om de Engelstalige opleiding te laten toetsen op meerwaarde, maar het lijkt erop als dit amendement het niet zal halen. 

Drastische maatregelen
Om deze redenen is het volgens het bestuur noodzakelijk om drastische maatregelen te nemen. Enerzijds moet het onderwijsprogramma zo worden ingericht dat het weer aantrekkelijk wordt voor Nederlandse en internationale studenten om naar Middelburg te komen, anderzijds moet de organisatie gereorganiseerd worden zodat het financieel houdbaar is voor de toekomst. 

“Dat is een lastige opgave”, erkent Sjef Smeekens, interim dean van University College Roosevelt. “Maar UCR is een bijzonder college in het hartje van Zeeland. Hier kunnen studenten in een relatief rustige omgeving studeren in een academische atmosfeer met direct contact met lokale organisaties voor een ‘living-lab’ aanpak. Wij hopen de komende jaren minstens 160 studenten te trekken. Daarom is een bezuiniging nodig.”

Sjef Smeekens, interim dean University College Roosevelt en hoogleraar Moleculaire Plantenfysiologie aan de UU, foto UU

Maatschappelijke en economische behoeftes
Al vanaf de zomer is Smeekens bezig met het maken van nieuwe plannen. “Juist voor een college dat wat verder weg gehuisvest is, is het nodig om wat extra’s te bieden. We zagen dat de belangstelling de laatste jaren afnam omdat de concurrentie elders groeide. Dus moeten we zorgen dat we weer aantrekkelijk worden.”

Vandaar het plan om het onderwijsprogramma drastisch te veranderen. UCR behoudt nog steeds een Liberal Arts & Sciences opzet, maar de keuzes zijn meer gericht op de belangstelling van de jongere generatie. Gekozen is voor zes thematische gebieden: Business & Entrepeneurship, Media, Cultuur & Communication, Government & Society, Data Science & Intelligence Systems, Health, Cognition & Behavior , en Environment & Sustainability. 

“Wij hebben gekeken naar thema’s die actueel zijn en aansluiten bij maatschappelijke en economische behoeftes. Zo hebben we bewust een onderwerp als Artificial Intelligence in het programma opgenomen. Bovendien zetten we expliciet in op samenwerking met lokale organisaties, zoals Delta Climate Center en het Kenniscentrum Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit”, legt Smeekens uit. Hij hoopt dat UCR voor een bredere groep studenten interessant wordt.

In deze opzet zijn er iets minder cursussen, kunnen de groepen wat groter worden en  wordt het semester verlengd van 15 naar 16 weken. Er komt een Personal and Professional Development Program (PPD) om studenten te helpen hun persoonlijke en professionele vaardigheden te ontwikkelen. Daarnaast gaan studenten een eigen Liberal Arts & Sciences portfolio met ruimte voor research-cursussen.  Dat komt in de plaats van een afsluitend onderzoeksproject, het Senior Project, dat nu verplicht is om af te studeren.  Het idee is dat het nieuwe programma al vanaf komend collegejaar zal beginnen. De huidige eerste- en tweedejaars draaien daarin mee. 

Moeilijke gesprekken
Daarnaast ontkomt het bestuur niet aan drastische bezuinigingen. Afgelopen woensdag en donderdag is gesproken met alle tachtig medewerkers. Eenentwintig van hen (14,5fte) kregen te horen dat hun baan zal verdwijnen. Als ze voor de zomer zelf iets anders vinden, dan mogen ze direct weg. Zo niet, dan worden ze na het collegejaar ontslagen. 

Smeekens: “Dat waren moeilijke gesprekken. Sommigen zagen het aankomen, voor anderen kwam het aangezegde ontslag als een grote verrassing. Het probleem is dat bij UCR jarenlang niet is vernieuwd. Als er iets nieuws bij kwam, dan bleef het oude bestaan. Dan krijg je op den duur een inefficiënte managementstructuur en daardoor was het noodzakelijk om nu hard in te grijpen. Als we niets zouden doen, zou dat voor UCR op termijn slecht kunnen uitpakken. Wij zijn verantwoordelijk voor onze eigen financiën, dus als we het niet redden gaan we failliet. Dat willen we voorkomen.”

UCR biedt een onderwijsprogramma aan van de Universiteit Utrecht en krijgt niet structurele financiële ondersteuning voor het departement Engineering van de provincie Zeeland. Recent bleek uit een onderzoek van het ministerie van Financiën dat het niet helemaal duidelijk was wie verantwoordelijk zou zijn wanneer UCR door de financiële ondergrens zou zakken. Volgens Smeekens is nu klip en klaar dat die verantwoordelijkheid bij UCR zelf ligt. De Universiteit Utrecht is alleen verantwoordelijk voor de academische kwaliteit. Smeekens: “Het College van Bestuur van de UU heeft ons bijgestaan bij het maken van het plan en daarbij heel waardevolle adviezen gegeven. Hij ondersteunt het plan.”

Actie in Middelburg van studenten en docenten UCR tegen de geplande bezuinigingen, foto UCR studenten

Kritische geluiden
Binnen de organisatie is die steun minder groot. Al vanaf de zomer zijn de studenten en medewerkers kritisch over de veranderingen. Daardoor heeft het proces langer geduurd dan de planning was. Vorige week was er een staking van de studenten ter ondersteuning van de met ontslag bedreigde docenten. 

De meest uitgesproken kritiek komt van de ondernemingsraad. De raad zet grote vraagtekens bij de voorgestelde verandering, bijvoorbeeld of het nieuwe programma het gewenste effect oplevert. Daar zou onvoldoende onderzoek naar zijn gedaan. De leden vrezen dat de academische meerwaarde van de opleiding wordt verminderd en dat studenten onvoldoende voorbereid worden op een master wanneer het Senior Project verdwijnt. Ook vindt de raad de personele ontslagmaatregelen te fors in vergelijk met de financiële uitdagingen. Minder personeel zou kunnen leiden tot meer werkdruk bij de overgebleven medewerkers en het risico geven dat cursussen eerder uitvallen wanneer een docent zich ziek meldt. 

De opleidingscommissie reageert terughoudend. Ze wijst de plannen voor de nieuwe onderwijsthema’s niet af, maar vreest dat het omgooien van het curriculum op korte termijn grote risico’s met zich meebrengt. De commissie vraagt zich af of het allemaal wel te realiseren is als het oude programma wordt ingewisseld door het nieuwe.

De studentenraad is het meest optimistisch. Ze wijst het plan niet af, maar wil goede overgangsregelingen voor de huidige studenten.  De raad eist duidelijke communicatie en meer flexibiliteit bij de overgang van het oude naar het nieuwe onderwijsprogramma. Ook vanuit de opleidingscommissie en de studentenraad is er kritiek op het afschaffen van het Senior Project.

Stakingsactie van studenten University College Roosevelt als protest tegen de bezuinigingen, foto UCR studenten

Kleine community
Kel Schoenmakers is tweedejaars student UCR en lid van de studentenraad. Afgelopen week nam hij deel aan de steunacties voor de docenten. “Wij zijn een kleine community en leven met elkaar mee. Als een kwart van het personeel moet verdwijnen raakt dat studenten ook.” 

Hij snapt dat er iets moet gebeuren en zegt dat de studentenraad erop gehamerd heeft dat gekeken moet worden naar een soepele overgang voor de bestaande studenten. Dat vindt hij tot nu toe niet duidelijk aangegeven. Daarnaast vreest hij voor de continuïteit van het onderwijs. “Docenten die ontslag aangezegd hebben gekregen,  mogen vanaf 7 maart direct vertrekken als ze iets anders vinden. Maar wat gebeurt er dan met de colleges? Dat kan voor studenten slecht uitpakken.”

Interim dean Smeekens heeft gemerkt dat het verzet tegen vernieuwing binnen de organisatie groot is. Hij begrijpt dat het een grote schok is voor de betrokkenen en voor de hele gemeenschap. “Er is inmiddels een uitgebreid sociaal plan overeengekomen met de vakbonden voor de werknemers die rechtstreeks worden getroffen door de reorganisatie. Medewerkers en studenten zullen in nauwe samenwerking door deze overgang navigeren om UCR ook naar de toekomst toe te laten floreren.”