Petitie tegen proctoring op de Universiteit Utrecht

Vanaf de eerste digitale tentamenperiode heeft de Universiteit Utrecht proctoring ingezet bij een aantal toetsen. Bij deze wijze van surveilleren houdt de webcam de student in de gaten terwijl hij zijn tentamen maakt. De student moet zich ook legitimeren voor de camera en de ruimte waarin de student zit, moet worden getoond. Het programma ProctorExam dat de UU gebruikt, houdt volgens de studenten ook bij wat de student op zijn scherm doet. Dit alles om fraude tegen te gaan. Het is de studenten niet geheel duidelijk wat de aanbieder van het proctoringprogramma doet met alle informatie die hij zo van vele duizenden studenten binnenkrijgt. Met andere woorden: onbekend is of de privacy goed gewaarborgd is. Velen zetten daar hun vraagtekens bij zoals de functionaris gegevensbescherming van de Universiteit Utrecht.

Ook de studenten in de Universiteitsraad vrezen voor privacylekken bij gebruik van het programma ProctorExam en vroegen in april aan het universiteitsbestuur om te stoppen met deze vorm van surveilleren. Zij stelden dat er voldoende alternatieven zijn om de kennis en kunde van studenten te toetsen zonder daarbij gebruik te maken van tentamenvormen waar de opleiding proctoring voor nodig acht. Hoewel de collegeleden de zorgen van de studenten begrijpen, willen ze proctoring niet verbieden. Het college stelt dat de studenten niet verplicht zijn om aan een tentamen met online surveillance mee te doen en dat ze later het tentamen kunnen inhalen als studenten weer welkom zijn in de universitaire panden.

De studenten vinden dit geboden alternatief onvoldoende. Het ontlokte studentlid Annneke Marien de uitspraak: “Studenten zouden niet hoeven te kiezen tussen hun privacy of het oplopen van studievertraging.” Ook zijn de studentleden boos dat de U-raad niet vooraf gevraagd is om advies over het inzetten van online surveillance. Daarom zijn de studenten een handtekeningenactie begonnen om het universiteitsbestuur op andere gedachten te krijgen. Op 4 juni was deze door ruim zeshonderd mensen ondertekend.

De Utrechtse studenten staan niet alleen in hun strijd tegen proctoring. Al eerder schreven verschillende politieke jongerenorganisaties, studentenvakbonden en andere studentpartij waaronder de ook in Utrecht actieve de Vrije Student een brief naar de minister van Onderwijs, om het online surveilleren een halt toe te roepen.  Ook op hogescholen en andere universiteiten komen studenten in opstand tegen online surveilleren, zoals in Tilburg, Nijmegen en Leiden. De centrale studentenraad van de Universiteit van Amsterdam is de eerste die naar de rechter is gestapt om proctoring te verbieden, het gaat hier om een ander programma dan de UU gebruikt en heet Proctorio. Twee hogescholen hebben al vrij snel afstand genomen van proctoring.