Rookbeleid in Studentenstatuut geeft discussie in Universiteitsraad

Elk jaar stelt de universiteit het Studentenstatuut op waarin algemene rechten en plichten van studenten zijn opgenomen. De universiteitsraad heeft instemmingsrecht op dit document waarin onder meer staat dat een student zich jaarlijks moet inschrijven voor zijn studie en dat hij daarvoor collegegeld moet betalen. Maar er staan ook zaken in over gedragsregels, financiële steun voor studenten die vertraging oplopen en de wijze waarop studenten bezwaar kunnen maken over bijvoorbeeld examenuitslagen.

Dit jaar is het statuut aangevuld met flexstuderen. Bij een aantal bacheloropleidingen kan een bijzondere groep studenten in haar eigen tempo studeren. Zij betalen collegegeld per vak.

De tweede aanvulling in het statuut is het rookbeleid wat voorschrijft dat per 1 januari 2021 op de universitaire terreinen in de Binnenstad, International Campus en Utrecht Science Park  niet meer gerookt mag worden.

Rookbeleid
Dit punt zorgde eerder al voor discussie in een U-raadscommissie. Daar werd gevraagd waarom dit beleid, dat algemeen geldend is voor de héle universiteit, is opgenomen in een statuut dat alleen voor studenten is? Het antwoord was toen dat het om nieuw beleid gaat en door dit op te nemen in het Studentenstatuut er extra aandacht op gevestigd wordt. Na die discussie is het rookbeleid in het statuut blijven staan en zorgde ook in de vergadering met de voltallige U-raad op 26 april opnieuw voor een korte discussie.

De wet schrijft voor dat op alle onderwijsterreinen een rookverbod geldt. Overtreding van dit verbod levert de onderwijsinstelling een boete op. Voor de universitaire terreinen ging dit rookverbod op 1 januari 2021 in. De UU heeft handhavers in dienst die moeten opletten of studenten en medewerkers zich aan het verbod houden. Maar de Universiteit Utrecht heeft een probleem: het Science Park wordt doorsneden door wegen, fietspaden, een tramlijn en busbaan die niet van de UU zijn en waar het rookverbod dus niet geldt.

Gedoogzones

Om te voorkomen dat rokers op openbaar terrein gaan staan en zo een gevaar voor zichzelf en voor het verkeer worden, heeft de universiteit aan gemeente en provincie gevraagd om deze gebieden rookvrij te verklaren. Daar gaven de provincie en de gemeente gehoor aan. De gemeente wilde de rokers echter graag tegemoet komen omdat zij niet kan verbieden dat er op de weg of bij de bushalte wordt gerookt. Voor een verbod moet namelijk nog een algemeen plaatselijke verordening komen. Om te zorgen dat mensen dus de weg niet opgaan, wilde de gemeente vier gedoogzones instellen waar rokers legaal een sigaret kunnen opsteken. Omdat er geen plek was voor vier goede zones op gemeentelijk terrein komen er twee op universitair terrein.

En met twee gedoogzones op universitair terrein heeft U-raadslid Stephan Verhulst grote moeite. “Hoe kan de UU ervoor kiezen de wet niet te volgen?”, was zijn vraag aan collegevoorzitter Anton Pijpers.  “Ik vind het behoorlijk problematisch dat we de wet overtreden. Als we van de wet rookvrij moeten zijn, dan moeten we rookvrij zijn.”

De collegevoorzitter antwoordde dat de UU niet puristisch de wet wil volgen om te voorkomen dat rokers op de trambaan gaan staan. Bovendien wil de gemeente op termijn wel met een verbod komen dat in de Algemeen Plaatselijke Verordening wordt opgenomen, zegt Pijpers. Maar dat zal niet eerder zijn dan volgend jaar.

“De wet laat geen ruimte voor een gedoogzone op universitair terrein”, zei Stephan Verhulst. “Zeker als rechtenstudent kan ik daarom niet instemmen met het Studentenstatuut.” De overige raadsleden stemden wel in met het nieuwe statuut.