Hoe is het om UU-student te zijn vanuit het buitenland?
Het is jammer dat ik er niet kan zijn, maar ik weet ook niet wat ik zou missen
“Ik had het plan om naar Utrecht te komen”, zegt Marina Adler (27), een Hongaarse student van de master Marine Sciences. “Alleen had de universiteit in september besloten alle colleges online te doen. Het zou ook moeilijk worden om mijn familie in Boedapest te bezoeken vanwege de reisbeperkingen, verplichte coronatesten en quarantaine. Ik wilde daardoor niet maandenlang wegblijven. Dus, vanwege de online colleges en het veldwerk dat niet doorgaat, kan ik net zo goed hier blijven. Dat was financieel ook een stuk logischer. In Nederland is alles vier keer zo duur.
“Ik weet niks van Utrecht. Voor ik me inschreef bij de UU, ben ik alleen in Amsterdam en Den Haag geweest”, zegt ze. Toch hoopt ze in het tweede jaar eindelijk naar Utrecht te komen. Mede omdat ze hier een onderzoek moet uitvoeren.
En hoe vergaat het studeren vanuit het buitenland je? “Soms is het lastig om alles bij te houden”, geeft Marina toe. “Ik ben degene die overal bovenop moet zitten. Er zijn geen studiegenoten die zeggen ‘hey, je moet even opletten op die datum is het tentamen’. Ik moet alle mails zorgvuldig lezen en alles goed onthouden.”
Over groepsgenoten gesproken, is het haar gelukt om vrienden te maken? “Ik weet niet of ‘vrienden’ het beste woord is als je iemand nog nooit hebt ontmoet. Maar bij de cursus ‘Introduction to Marine Sciences’ werden we opgesplitst in groepjes van vijf. Met mijn groepje chat ik regelmatig op WhatsApp, dat zijn wel mijn vrienden. Verder ken ik helemaal niemand!”
Wanneer haar gevraagd wordt of ze zich verbonden voelt met de universiteit verzucht ze: “Ik voel me helemaal nergens aan verbonden. Ik volg de cursussen online, meer is het niet. Dat is het meest lastige.” Maar ze kan het wel relativeren: “Daardoor weet ik ook niet wat ik mis. Misschien ga ik spijt krijgen van mijn beslissing wanneer ik eindelijk in Utrecht ben, maar voor nu moeten we deze lastige situatie door.”
Toch ziet ze ook de voordelen van haar situatie. “Het is ook wel makkelijk en comfortabel dat ik alles thuis kan doen. Ik hoef nergens naartoe te reizen en als voorbereiding op de tentamens kan ik alle opgenomen colleges bekijken, dat heeft heel erg geholpen.”
Studeren vanuit het buitenland voelt als het leven van twee verschillende levens
Luke Krüger (22) is eerstejaars bij de bachelor Global Sustainability en was ook nog niet naar Utrecht verhuisd. Een van zijn redenen om voor Utrecht te kiezen is het feit dat hij ook makkelijk terug naar huis kan om vrienden en familie te zien. Want vanuit Utrecht ben je met ‘maar’ zes uur treinen in Hamburg, waar hij vandaan komt.
Luke begon zijn aanmeldproces in november 2019. Toen de pandemie uitbrak kreeg hij de mogelijkheid om een jaar later te starten en zijn geld terug te krijgen, maar dat wilde hij niet. “Ik had al drie tussenjaren genomen, dus ik wilde niet nog langer wachten.” Hij volgde een college in het Utrecht Science Park, maar stelde een verhuizing naar Utrecht steeds uit. Ten eerste omdat het lastig was een kamer te vinden en ten tweede omdat de corona-situatie steeds erger werd. “Ik dacht: ‘Als ik niemand ken en ook nog eens binnen moet blijven, is het beter om bij mijn familie te zijn.”
Toch was hij blij dat hij aanwezig was bij zijn ene college. Want daar zag hij zijn studiegenoten toch eens in het echt. Hij is nog altijd bevriend met een persoon die hij die dag zag. “Ik heb ook drie goede vrienden die ik alleen online heb gezien.” Net als Marina vindt Luke het ook lastig om zich onderdeel van de UU te voelen. “Het is raar om je eerste semester af te sluiten in je eigen woonkamer. Ik mis het studentenleven. Ik weet dat het voor iedereen hetzelfde is, maar studeren vanuit het buitenland voelt als het leven van twee verschillende levens die soms niet goed op elkaar aansluiten.”
Hij benadrukt dat het veel discipline en moeite kost om thuis te studeren “want er is niemand die je even snel iets kan vragen of iemand die je iets uit kan leggen.” Daardoor heeft hij wel het idee dat hij beter is gaan plannen. Al wil hij wel minder tijd doorbrengen bij een scherm. Pauzes nemen en even wandelen zijn goede manieren om “niet gek te worden” en “hoofdpijn te voorkomen”, adviseert hij.
Ik zat de hele dag thuis te studeren
Luke’s gevoelens over eenzaamheid zijn niet zonder reden. Elena Tasoula (27), een van Marina’s studiegenoten bij de master Marine Sciences, kwam wel naar Utrecht. De Griekse studente verliet Dublin – de plaats waar ze werkte – in september om te studeren in Utrecht. Ze hoopte dat corona snel onder controle zou zijn en zij weer naar de campus zou kunnen gaan, als was het maar voor een paar dagen per week. In plaats daarvan zag ze de lockdown alleen maar strikter worden, alleen in haar kleine studio.
“Het was heel lastig om in een land te zijn waar ik niemand kende. Door de restricties was het lastig om mensen te ontmoeten. Ik heb maar een studiegenoot in het echt gezien. De coördinator van de master heeft wel geprobeerd om de studenten kennis te laten maken met elkaar, maar veel mensen vonden dat een beetje eng. De meeste studenten van de master zijn Nederlands en een deel woont nog bij hun ouders in andere steden, dus zij hadden weinig zin om te komen. Dus ik zat de hele dag thuis te studeren. Ik had ook heimwee naar Griekland, want ik was in Dublin tijdens de eerste lockdown. Ik miste mijn familie en vrienden heel erg.”
Elena ging in gesprek met de coordinator van haar master en kreeg toestemming om in december terug te verhuizen naar Griekenland. “Ze zei: als je je mentaal niet lekker voelt, ga dan naar Griekenland, want de colleges zijn de komende tijd toch online.”
Ondanks het feit dat ze nu haar oude vrienden en familie om zich heen heeft, wil Elena in mei terug naar Utrecht om stage te kunnen lopen en haar scriptie te schrijven. “Maar dat hangt natuurlijk af van hoe de situatie zich ontwikkelt.”
Nuffic, de organisatie voor internationalisatie, heeft recent 350 internationale studenten ondervraagd om een inzicht te krijgen in hun ervaringen in dit afwijkende eerste semester. De meeste respondenten lieten weten angstgevoelens te hebben (62 procent), last te hebben van eenzaamheid (56 procent) of zich te vervelen (51 procent). 42 procent gaf zelfs aan depressief te zijn. Bij de Internationale Studenten Enquête van het ISO is het gedeelte over mentale gezondheid uitgebreid, om te kijken welk effect de pandemie heeft op deze groep. Van deze enquête worden de resultaten in april verwacht.
Ik had een tussenjaar kunnen nemen, maar wilde mijn tijd nuttig besteden
In tegenstelling tot Elena heeft de in Duitsland geboren Sarah Steuber, die ook de bachelor Global Sustainability Science volgt, veel vrienden in Utrecht. Toch heeft ze besloten in Abu Dhabi te blijven, waar ze op haar derde met haar ouders naartoe verhuisde. Ze overwoog een tussenjaar te nemen, maar haar ouders overtuigden haar dit niet te doen omdat de pandemie nog lang zou gaan duren en dat betekende dat ze nergens naartoe kon reizen. Bovenop zou ze het jaar daarop weer voor dezelfde keuze zou staan. “Ik zou dan alleen maar thuis zijn, dus vonden ze dat ik mijn tijd nuttig moest besteden.”
“Ik keek uit naar het studentenleven in Nederland, maar die kans komt nog wel een keer in de toekomst", zegt ze.
Maar hoe zit het dan met vrienden maken bij de studie? Sarah geeft toe dat het lastig is, maar ze is vrienden geworden met mensen die in dezelfde situatie zitten. “De meeste vrienden die ik heb gemaakt zitten ook in een ander land dan Nederland, net als ik. Dat is onze overeenkomst.” Het doet daar goed dat ze niet de enige is. “Als je naar je scherm zit te staren, lijkt het soms alsof je de enige bent, dus het is belangrijk om te onthouden dat anderen ook met deze situatie zitten.”
“Mensen zijn over het algemeen open en behulpzaam. Het gaat eigenlijk een stuk makkelijker dan ik had verwacht. Het is alleen lastig om met mensen in contact te blijven. Wanneer je met een projectgroepje afspreekt, bijvoorbeeld, gaat het altijd over meer dan het project. Online is dat lastiger. Die gesprekken zijn meestal niet zo persoonlijk als ze online plaatsvinden, dus is het minder waarschijnlijk dat je in contact blijft".
Zelfdiscipline is ook een uitdaging. “Op de middelbare school controleren de docenten je meer. Op de universiteit heb je meer vrijheid. Ik ben een uitsteller, dus het is lastig om alles op tijd te doen als er niemand is om dat te checken”, geeft Sarah toe, die inmiddels heel bedreven is in het maken van to-do-lijstjes en het bijhouden van de kalender.
“Je moet ook niet te streng voor jezelf zijn. Wanneer je de hele dag thuis zit te studeren, voelt het soms of je alle tijd van de wereld hebt om je werk af te maken. Maar het is lastig om gewoontes en een routine te ontwikkelen die ervoor zorgen dat je productief bezig bent en ook een beetje van het leven kan genieten.”
Zorg dat je in de goede tijdszone zit
Mary Kate Cartwright (31), eerstejaars bij de master International Management, woonde in Den Haag, maar verhuisde in oktober terug naar het huis van haar ouders in de Amerikaanse staat Indiana toen ze te horen kreeg dat alle colleges online zouden zijn.
Het grootste struikelblok was het tijdsverschil. Utrecht loopt al zes uur voor en de wintertijd gaat op beide plekken ook op andere momenten in. “Ik stond om 2.00 uur op voor een college, maar dat begon pas om 3.00 uur. Daarmee had ik geluk. Want wat als het andersom was geweest?”, herinnert ze zich. Midden in de nacht opstaan is inmiddels een gewoonte geworden: “Ze zijn erg meegaand geweest met het feit dat ik in de VS ben, maar op woensdag heb ik een les waarvoor ik om 3.00 uur moet opstaan. Maar dat is maar een klein gevolg van thuiskomen. De rest was het waard. Financieel en qua veiligheid was het de beste beslissing.”
Haar tijd in Nederland was best eenzaam. “Ik had het geluk dat ik al mensen in Den Haag kende, maar we zaten wel in de gedeeltelijke lockdown. Ik zag in de WhatsApp-groep dat mensen wel bij elkaar kwamen, maar ik kon daar niet naartoe want ik vond het niet veilig om van Den Haag naar Utrecht te reizen. Dus ik heb wel wat dingen gemist, maar voelde me niet volledig afgesloten. Dat was fijn.”
Normaal gesproken moeten internationals zich al aanpassen aan een nieuwe academische omgeving: beoordelingen kunnen anders zijn, wat zeker het geval is met de Verenigde Staten en Nederland. Universiteiten in het thuisland van de student hebben mogelijk ook andere verwachtingen van studenten als het aankomt op participeren tijdens het college. Nu daar nog een pandemie bovenop gekomen is, moeten de internationale studenten hun manier van studeren ook nog aanpassen aan het nieuwe normaal. “Aanpassen en anders studeren dan ik altijd deed, daar had ik in het begin moeite mee. In de tentamenperiode van blok twee, die net afgelopen is, ging het een stuk beter omdat ik er nu aan gewend ben dat alles online is”, vertelt Mary Kate.
Mary Kate wil graag terugkomen naar Nederland, maar dan wel nadat ze haar diploma gehaald heeft. Ze heeft zelfs nog wat spullen bij een vriend in Den Haag achtergelaten. Ze liggen daar in de kelder. “Wie weet of ik die spullen ooit weer zal zien, maar ik wil wel graag terug naar Nederland. Het was de bedoeling om werk te vinden in Nederland of een ander Europees land.”
Het aantal internationale studenten aan de Universiteit Utrecht groeide dit jaar van 3500 studenten naar 4100 studenten. Het aantal studenten uit de Europees Economische Ruimte (EER) bij de bachelors ging 22 procent omhoog. Daarnaast groeide het aantal niet-EER studenten met 25 procent. Bij de masteropleidingen in Utrecht groeide het aantal EER-studenten met 19 procent, daarentegen nam het aantal niet-EER studenten met 1 procent af.