Opgelicht
Britse student betaalt 2000 euro ‘huur’ voor niet-bestaande woning
Haar verhaal werd opgetekend door het Algemeen Dagblad (zonder paywall te lezen via Nexis Uni, red.). Sadie had op Facebook een advertentie gevonden, waarin een zekere John een kamer aanbood op de Korte Nieuwstraat voor 500 euro per maand. Hij vroeg haar 2000 euro over te maken als huur voor de eerste drie maanden en 500 euro borg.
De student vertelde aan het AD dat ze wist dat ze op moest passen voor oplichters, maar dat ze John niet verdacht omdat hij niet pusherig was. Bovendien, legde ze uit, is het in haar woonplaats Londen heel normaal om een aanbetaling te doen van drie maanden huur op het moment dat je het contract tekent. Zodoende twijfelde ze niet om hem alvast het geld te sturen voordat ze naar Utrecht zou verhuizen.
Volgens het AD besefte de student wat er gebeurd was toen ze geen ontvangstbevestiging kreeg van de aanbetaling. Toen ze John ernaar vroeg, zei hij dat hij in het ziekenhuis lag; daarna liet hij niets meer van zich horen. Sadie nam contact op met het Huurteam Utrecht, dat mensen helpt met huurproblemen, en kwam erachter dat het adres van haar appartement eigenlijk een trouwlocatie is. De financiële klap heeft ervoor gezorgd dat ze haar Utrecht-plannen tot volgend jaar heeft moeten uitstellen.
Veel voorkomend
Sadie is lang niet het enige slachtoffer. Criminelen maken al jaren handig gebruik van de krapte op de woningmarkt in Nederland, zegt Fang Cheung, oprichter van de Facebookpagina (Dutch) Housing Experience and Scammers Exposed. Zij ontmaskert oplichters die slachtoffers zoeken op facebookpagina's bedoeld voor studenten. Vooral internationale studenten zijn kwetsbaar voor deze praktijken. Zij worden door verschillende universiteiten ontraden naar Nederland te komen als ze geen kamer hebben gevonden voor de start van het academische jaar.
Het Huurteam Utrecht houdt niet bij hoeveel Utrechtse studenten per jaar opgelicht worden, maar projectmanager Fleur van Leeuwen zegt dat de organisatie in juli en augustus gemiddeld vier telefoontjes per week ontvangt van studenten die vermoeden dat ze met een oplichter te maken hebben, of die hulp nodig hebben nadat ze zijn opgelicht. “Maar dit jaar ontvangen we veel meer telefoontjes dan vorig jaar.”
Naast het verhuren van niet-bestaande kamers doen oplichters zich ook regelmatig voor als huisbaas van kamers die van anderen zijn. Het resultaat daarvan is dat studenten die hierop ingaan naar Utrecht komen en er dan achterkomen dat er al iemand anders in de kamer woont.
Internationale studenten worden ook slachtoffer van identiteitsdiefstal door zogenoemde huisbazen. Deze vragen de student een huurcontract te tekenen waarvoor een kopie van hun paspoort nodig is. “Om dit te voorkomen adviseer ik internationale studenten om vooral nooit een kopie van je documenten te sturen voordat je de huisbaas in het echt hebt ontmoet”, zegt Van Leeuwen. “Oplichters zijn erg creatief. Ze gebruiken steeds andere trucjes om mensen op te lichten.”
Bekijk de profielpagina van degene die de advertentie plaatst. Bevindt die zich in Nederland? Ziet het profiel er echt uit?
Doe een reverse image search met de profielfoto van de adverteerder. Zo kom je er achter of een eigen foto is gebruikt of een foto van iemand anders.
Zoek het adres op in Google en Google Streetview.
Vergelijk de geadverteerde huurprijs met de gemiddelde huur in dezelfde buurt. Dit kun je doen op websites als Kamernet of Funda. Je kunt ook met ouderejaarsstudenten praten over de verschillende wijken in Utrecht, om een beeld te krijgen hoe gewild kamers in bepaalde buurten zijn. In het geval van Sadie is bijvoorbeeld 500 euro erg weinig voor een compleet appartement in het centrum. “Als iets te goed lijkt om waar te zijn, is dat waarschijnlijk ook zo”, zegt Van Leeuwen van het Huurteam.
Als je vrienden of kennissen in Utrecht hebt, vraag dan of ze de kamer voor je willen bezoeken. Van Leeuwen stelt voor dat ouderejaarsstudenten eerstejaarsstudenten kunnen helpen door naar dat soort bezichtigingen te gaan. “Misschien kan er een buddynetwerk gestart worden om zo studenten te beschermen tegen oplichting?”
Als je niemand in Utrecht kent, kun je de huisbaas (of de student van wie je onderhuurt) vragen om je de kamer te laten zien door te beeldbellen.
Als de huisbaas je vraagt om de aanbetaling te doen via een dienst als Western Union, MoneyGram of Tikkie, dan moeten de alarmbellen afgaan. Dit soort overschrijfdiensten zijn populair bij oplichters omdat het geld meteen van je rekening wordt afgeschreven en je het niet kan laten terugstorten.
Zeg dat je de aanbetaling pas wilt betalen wanneer je de woning in het echt hebt gezien en de sleutels in handen hebt. Als dat niet mogelijk is, adviseert Van Leeuwen om alleen diensten te gebruiken waarbij je je geld kunt terugkrijgen. Je kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van Marktplaats, waar het geld alleen wordt overgeschreven als beide partijen bevestigen dat de deal goed gegaan is.
Neem met vragen contact op met het Huurteam. “We zijn er om studenten te helpen. We kunnen het adres checken en bijvoorbeeld kijken wie de eigenaar is van een pand”, benadrukt Van Leeuwen.