Hiep hiep hoera januari 2019

8 januari
Voor het eerst waren er twee winnaars van de UU-Publiprijs. Deze werd uitgereikt op de nieuwjaarsreceptie van het universiteitsbestuur aan zowel oceanograaf Erik van Sebille en droogte-expert Niko Wanders. Deze twee duurzaamheidsonderzoekers hebben zich het afgelopen jaar onderscheiden met hun mediaoptredens. Voor Sebille ging dat om zijn deskundigheid op het gebied van oceaanstromen en de plastic soep, voor Wanders om zijn kennis en nieuwsduiding tijdens de droge zomer. Ook twee teams zijn in het zonnetje gezet: de bijdragen van Utrechtse wetenschappers aan de Klimaatblog en de Europacolumn in de NRC.

Tijdens dezelfde nieuwjaarsreceptie heeft vicevoorzitter Annetje Ottow ook de allereerste Diversity & Inclusion Award uitgereikt aan geneeskundestudent Richard Horenberg, voorzitter van het Platform Onbeperkt Studeren. Het platform ondersteunt Utrechtse studenten met een functiebeperking en is door Horenberg opgericht toen resultaten van eigen onderzoek uitwezen dat de universiteit nog wel wat mocht verbeteren aan de voorzieningen voor deze doelgroep. Met de eerste diversiteitsprijs won hij een oorkonde en een geldbedrag van 2500 euro, dat besteed moet worden aan het vergroten van de inclusiviteit binnen de universiteit. Horenberg werd afgelopen jaar ook opgenomen in de Veelbelovende Vijftien van DUB.

9 januari
Onder de genomineerden voor de Sportprijs Utrecht 2018 zijn Utrechtse Studenten Voetbal Vereniging Odysseus '91, alumna Dagmar Genee (waterpolo, categorie sportvrouw – master International Economics & Business), masterstudent Sibren van den Berg (sportvrijwilliger – bachelor Natuurwetenschap & Innovatiemanagement, master Drug Innovation) en rechtenstudent Bram Steenaart (shorttrack schaatsen, categorie sporttalent).

10 januari
De jaarlijkse Maatschappelijke Impact Prijs van de faculteit Recht, Economie, Bestuur & Organisatie (Rebo) is uitgereikt aan de vijftien studenten die wekelijks het Juridisch Spreekuur voor Gedetineerden draaien. Deze vrijwilligers beantwoorden in de gevangenissen van Nieuwegein en Nieuwersluis allerlei juridische vragen van gedetineerden. In de categorie medewerkers vielen universitair docent Peter Linde en universitair hoofddocent Jeroen Vermeulen in de prijzen als oprichters en coördinatoren van het Learning Lab Overvecht. In het Learning Lab werken studenten, omwonenden, inclusief bewoners, soms met een migratieachtergrond, wijkpartners en docenten samen om echte sociale ondernemingen op te zetten met een duidelijke maatschappelijke impact op de buurt. De winnaars krijgen een bedrag van 1000 euro.

Het Italiaanse Ministerie voor Cultuur & Erfgoed (Mibac) heeft een subsidie van 45.000 euro toegekend aan dr. Gandolfo Cascio van het wetenschappelijke Comitato Nazionale per le celebrazioni del Tricentenario della nascita di Giuseppe Baretti. Met de subsidie wordt onderzoek gedaan naar de Europese criticus en vertaler Giuseppe Baretti (Turijn, 1719 - Londen, 1789). Ook zal er een aantal conferenties en internationale bijeenkomsten georganiseerd worden door de werkgroep. Cascio zal de vertalingen van Baretti verder bestuderen, met name zijn rol als culturele bemiddelaar tussen de literaire wereld van Italië, Frankrijk en Engeland.

15 januari
Scheikundige Peter Jacobse ontvangt een Rubicon-subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), waarmee hij twee jaar lang onderzoek zal doen aan de Berkeley-universiteit in Californië. Jacobse is promovendus bij het Debye Instituut voor Nanomaterialen en doet onderzoek naar grafeen-nanodraden: smalle strookjes van koolstof waarin elektronen goed gecontroleerd kunnen worden en die met specifieke technieken leiden tot geheugencellen en qubits voor quantum computing.

16 januari
De nieuwe campuscolumnist van DUB is tweedejaarsstudent Liberal Arts & Sciences Mathijs Geurts. Hij volgt daarmee filosofiestudent Michiel Hekkens op. Zijn column de nachtclubtest bezorgde hem de overwinning. Onder de andere genomineerden waren studentendecaan Anne Hamburger en Stefan Semenczuk: de eerste internationale student die is genomineerd als campuscolumnist. Hij doet de researchmaster History of Art of the Low Countries.

17 januari
Wethouder en alumnus Maarten van Ooijen is door journalistiek platform Binnenlands Bestuur verkozen tot Beste Bestuurder jonger dan 40 jaar. Vakgenoten konden voor deze landelijke titel nominaties aandragen, waarna het publiek kon stemmen. Van Ooijen (29) behaalde in 2011 zijn bachelor Sociologie en in 2015 zijn master Bestuur & Organisatie. De kwaliteiten waarmee hij de categorie Beste Jonge Bestuurder won, waren zijn inhoudelijke kennis op zijn portefeuille (onder andere welzijn, asiel & integratie en maatschappelijke ondersteuning) en kennis van organisaties en belangenbehartigers.

Liesbeth Bijlsma (Farmaceutische Wetenschappen), Kees van den Bos (Psychologie), Niels Bovenschen (Biomedische Wetenschappen) en Bouke van Gorp (Sociale Geografie & Planologie) zijn genomineerd voor de belangrijkste onderwijsprijs van de universiteit. Eén van hen zal op 7 maart, tijdens de Onderwijsparade, benoemd worden tot Docent van het Jaar en zal naast een wisseltrofee ook een bedrag van 5000 winnen. De officiële uitreiking zal plaatsvinden tijdens de Dies op 26 maart. Studieverenigingen Unitas Pharmaceuticorum, Alcmaeon, Mebiose en Vugs droegen de docenten voor.
De andere docentprijs, voor beginnende docenten met maximaal vijf jaar ervaring, zal tegelijk uitgereikt worden. Genomineerd als Docenttalent van het Jaar zijn Laurens van Meeteren (voorgedragen door UBV van Biologie), Jillis van Maaren (voorgedragen door de Diergeneeskundige Studenten Kring), Marij Swinkels (voorgedragen door Perikles van Bestuurs- & Organisatiewetenschap) en Patrick Wijchers (voorgedragen door de Academic Student Council van het UCU). Hier krijgt de winnaar 3000 euro.

19 januari
Het Financieele Dagblad heeft in weekendmagazine FD Persoonlijk 42 jonge talenten onder de 35 jaar geselecteerd. Informatica-onderzoeker Tim Baarslag is één van deze veelbelovende en vernieuwende talenten. Hij wil, naar eigen zeggen, graag hoogleraar Kunstmatige Intelligentie worden en is de komende drie jaar bezig met onderzoek doen naar het toepassen van computers bij onderhandelingen. Hiervoor heeft hij onlangs een Veni-beurs van een kwart miljoen euro gehad van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Baarslag studeerde informatica en wiskunde cum laude af aan de Universiteit Utrecht en promoveerde in 2014 aan de TU Delft. Daarna heeft hij gewerkt als onderzoeker aan de University of Southampton en het CWI in Amsterdam. Sinds afgelopen december doceert hij ook bij het departement Informatica van de UU.

21 januari
Het Innovation Fund for IT in Research heeft een subsidie van 22.000 euro toegekend aan prof. dr. Leonard Rutgers (Antieke Cultuur), dr. Ortal-Paz Saar (Antieke Cultuur) en het Digital Humanities Lab, onder directie van dr. José de Kruif. De subsidie wordt gebruikt voor een project genaamd A Time to Every Purpose under Heaven: Extracting Dates from Hebrew and Aramaic Texts, waarbij historici van het Digital Humanities Lab (met name Jelte van Boheemen en Sheean Spoel) een nieuw algoritme zullen maken om data uit historische Hebreeuwse en Aramese teksten te halen.

22 januari
Het college van bestuur heeft drie nieuwe Senior Fellows benoemd: Mariëtte van den Hoven (universitair hoofddocent Filosofie bij Geesteswetenschappen), Karin Rebel (universitair hoofddocent Milieuwetenschappen bij Geowetenschappen) en Gönül Dilaver (universitair hoofddocent bij Biomedische Wetenschappen van de faculteit Geneeskunde). Vanaf 1 september zullen ze aansluiten bij de zeven andere fellows en enkele jaren werken aan omvangrijke onderwijsinnovatie. Het doel van het Senior Fellow Programma is het versterken van het onderwijskundige leiderschap binnen de universiteit, door uitbreiding van het aantal hoogleraren met accent op onderwijs. Van den Hoven zal zich met dit project derhalve richten op wetenschapsethiek binnen het onderwijs, Rebel op de interuniversitaire samenwerking in onderwijs en Dilaver op diversiteit in het onderwijs.

23 januari
Universitair docent Bart Westendorp van het departement pathobiologie van de faculteit Diergeneeskunde, heeft een KWF-beurs van 580.000 euro ontvangen voor celbiologisch onderzoek naar kankercellen. Westendorp gaat onderzoeken hoe de resistentie van kankercellen op medicatie werkt en wat we kunnen doen om dat te voorkomen. Westendorp: “Omdat kankercellen ongecontroleerd delen, ondervinden ze meestal problemen bij het kopiëren van hun dna. Dat heet replicatiestress en maakt kankercellen kwetsbaarder voor medicijnen die de celdeling verstoren. Hierdoor kan tumorgroei sterk geremd worden. Echter, meestal ontstaat er resistentie tegen die medicijnen. Een klein deel van de tumorcellen past zich aan en kan ondanks de therapie blijven delen, waardoor de tumoren uiteindelijk terugkeren.” Met dit onderzoeksproject probeert Westendorp te begrijpen op welke manieren tumorcellen zich kunnen aanpassen op replicatiestress. Uiteindelijk hoopt hij zelfs de resistentieprocessen te kunnen blokkeren.

24 januari
Universitair hoofddocent bij het Utrechts Instituut voor Farmaceutische Wetenschappen Robert de Vries ontvangt de Beijerinck Premie van 25.000 euro voor zijn bijdragen aan het onderzoek naar de receptor-specificiteit van virussen, waaronder het griepvirus. De Beijerinck premie wordt elke twee jaar door de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen uitgereikt aan een jonge postdoc-onderzoeker die excellent virusgeoriënteerd onderzoek verricht. De officiële uitreiking is op 8 maart in Amsterdam, na afloop van het Dutch Annual Virology Symposium. In september 2018 ontving De Vries ook al een ERC Starting Grant van anderhalf miljoen euro om een fundamentele doorbraak te bewerkstelligen in de ontwikkeling van vaccins tegen een gevaarlijke griepsoort. Eerder ontving hij ook een Lift-subsidie in 2016, een Veni-subsidie in 2014 en een Rubicon-beurs in 2012. De andere winnaar van de Beijerinck Premie 2018 heet toevallig ook R. de Vries, maar draagt de voornaam Rory en is postdoctoraal onderzoeker aan het Erasmus MC in Rotterdam.

29 januari
Kankeronderzoeker en hoogleraar Jacco van Rheenen heeft een Ammodo Science Award gewonnen, waarmee hij 300.000 euro krijgt voor nieuw fundamenteel onderzoek. De Ammoda Science Awards worden tweejaarlijks uitgereikt. Naast Van Rheenen waren er nog zeven andere winnaars. Van Rheenen was de eerste die het proces van uitzaaiende kanker heeft gefilmd. Hij heeft een baanbrekende vorm van microscopie ontwikkeld waarbij individuele cellen wekenlang gevolgd kunnen worden in een levend organisme.

Utrecht Young Academy, een selecte groep aan jonge, ambitieuze academici, verwelkomt elf nieuwe leden: Peter Pelzer (Geowetenschappen), Peter Bijl (Geowetenschappen), Lieke Stelling (Geesteswetenschappen), Laurien Crump (Geesteswetenschappen), Dan Hassler-Forest (Geesteswetenschappen), Marjolijn Bol (Geesteswetenschappen), Scott Douglas (Recht, Economie, Bestuur & Organisatie), Hieke Huistra (Bètawetenschappen), Marleen Gillebaart (Sociale Wetenschappen), Jasper de Groot (Sociale Wetenschappen) en Wilma Steenveld (Diergeneeskunde). Het lidmaatschap duurt vijf jaar. UYA is opgericht in 2017 en richt zich op het uitwisselen van kritische perspectieven op de academische wereld, beleid en samenleving in Utrecht en daarbuiten.

Universitair hoofddocent van de faculteit diergeneeskunde Ruurd Jorritsma heeft samen met Anton Bakx (DAP Thewi) en Joris vd Doelen (LTO Nederland) de prijs voor het Beste Idee van 2018 ontvangen voor het ontwikkelen van leermodule Eveal. De prijs werd uitgereikt door vakblad De Kalverhouder. Eveal is een nieuwe opleiding, bestaand uit een online cursus en trainingen, die het doel heeft om de kennis van kalverhouders te vergroten op het gebied van de gezondheid van hun vee.

Voor het onderzoeksproject Monitoring and Visualizing Protein Societal Behavior in the Cell heeft de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) 1,6 miljoen euro toegekend. Bij het project, wat draait om interacties tussen eiwitten in kaart brengen en visualiseren, werken Utrechtse en Wageningse onderzoekers samen met industriële partners Thermo Fisher Scientific en Protein Metrics. Onder de Utrechtse onderzoekers zijn Friedrich Förster, Alexandre Bonvin, Richard Scheltema en projectleider Albert Heck. Vanuit Wageningen University & Research werken John van der Oost en Serve Kengen mee aan het project. Zowel Albert Heck als John van der Oost wonnen eerder een Spinozapremie.

30 januari
Studenten van de Utrechtse Historische Studentenkring hebben de opbrengst van hun jaarlijkse kerstmarkt geschonken aan de restauratie van de Middelste Molen in Cabauw. Ze hebben 300 euro opgehaald voor Stichting Utrechts Landschap, zodat de traditionele ijzeren roeden van de molen gerestaureerd kunnen worden. De restauratie kost in totaal zo’n drie ton, maar directeur van Utrechts Landschap Saskia van Dockum zegt tegen het AD de symbolische waarde van het bedrag des te meer te waarderen.

31 januari
Het Utrechtsch Studenten Concert is met hun opera Thijl genomineerd voor de International Opera Awards, ook wel de Oscars van de operawereld genoemd. Volgens de studenten is het een unicum dat een niet-professioneel orkest op de shortlist staat tussen de beste operagezelschappen ter wereld. De opera Thijl werd afgelopen zomer voor het eerst sinds 1980  opnieuw uitgevoerd, op de vliegbasis in Soesterberg tussen 87 zeecontainers. Omdat de bladmuziek van de opera na 1980 spoorloos verdween, is Thijl genomineerd in de categorie ‘herontdekt werk’. De winnaars, uitgekozen door een vakjury, worden op 29 april in Londen bekend gemaakt.

Voor de tweede keer vond de uitreiking van de Agnites Vrolikprijs plaats, gewonnen door universitair hoofddocent Dr. ir. Hester den Ruijter (experimentele cardiologie, UMC Utrecht) voor haar onderzoek naar hart- en vaatziekten bij vrouwen. Den Ruijter ontvangt met deze prijs ook een geldbedrag van 25.000 euro voor extra curriculair onderzoek. “Het onderzoek agendeert het bredere thema van gender in onderzoek, heeft aandacht voor patiëntparticipatie en betrekt nieuwe onderzoeksmethoden daarbij”, aldus het juryrapport. De Agnites Vrolikprijs is in het leven geroepen door het Utrechts Universiteitsfonds ter ere van het 380-jarig bestaan van de Universiteit Utrecht en wordt toegekend aan talentvolle wetenschappers die onderzoek doen dat een bijdrage levert aan het beantwoorden van actuele maatschappelijke vraagstukken.

Naast Den Ruijter waren er nog elf onderzoekers genomineerd, bestaande uit: Jeffrey Beekman (faculteit Geneeskunde - doet onderzoek naar de toepassingen van stamcellen in geneesmiddelenonderzoek en de gezondheidszorg), Peter Bos (faculteit Sociale Wetenschappen - doet onderzoek naar de rol van hormonen in opvoedgedrag en ouderschap), Madelon Eelderink (faculteit Geowetenschappen - doet onderzoek naar de toepassing van participatief actieonderzoek voor de aanpak van complexe sociaal-ecologische vraagstukken), Lidwien Smit (faculteit Diergeneeskunde - doet onderzoek naar veehouderij en gezondheid van omwonenden), Bart Spee (faculteit Diergeneeskunde - doet onderzoek waarbij mini-levers worden ingezet bij het voorspellen van leverschade), Elianne van Steenbergen (faculteit Sociale Wetenschappen – voor haar onderzoek ‘De psychologie van het toezicht’, over cultuur concreet maken en leren van fouten), Gonneke Stevens (Strategisch thema Dynamics of Youth – voor onderzoek naar gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland), Pooyan Tamimi Arab (faculteit Geesteswetenschappen – voor onderzoek ‘de Islam versterken’, over luidsprekers, tolerantie en vrijheid), Pita Verweij (faculteit Geowetenschappen - doet onderzoek naar de effecten van infrastructuur en jacht op zoogdieren en vogels), Joas Wagemakers (faculteit Geesteswetenschappen - doet onderzoek naar moderne islamitische bewegingen in Jordanië) en Bjorn Wansink (Strategisch thema Dynamics of Youth - doet onderzoek naar het doceren van diverse perspectieven op geschiedenis in een polariserende samenleving).