De afwezigen

Aan: Xander@dubredactie.uu.nl
Betreft: De afwezigen
Bijlage: De balspelers (Jan Spiering)

Ha Xander,
Degene die er altijd voor zorgde dat mijn Baaierds netjes op DUB kwamen, was jij. Ongetwijfeld ben je dus mijn trouwste en meest consciëntieuze lezer. Dat laatste weet ik zeker. Zonder ooit een woord aan mijn columns te veranderen, wees je me er altijd op als er iets niet duidelijk geformuleerd was. Of je zorgde voor een link in de tekst als die ontbrak. Ook ging je als een van de weinigen aan de universiteit zorgvuldig om met mijn foto’s. Mijn dank daarvoor! Ik zal je aimabele en weloverwogen commentaar gaan missen als er een einde komt aan mijn column.

Je vroeg me om straks voor een vlammende laatste Baaierd te zorgen. Een krachtig slotakkoord. Misschien komt dat er wel. Ik denk alleen dat een eind met veel pathos voorbehouden is aan een Icarus als Baudet met zijn “apotheose van de boreale nonsens”.

Ik schrijf mijn stukjes niet om de wereld te veranderen of om mensen op de vingers te tikken. Wel heb ik altijd gevonden dat zij die macht hebben om uit te maken wat anderen kunnen en mogen doen, gecontroleerd en zo nodig gecorrigeerd moeten worden. Want macht corrumpeert altijd.

Is daar niks aan te doen? Jazeker wel! Het vereist alleen een lange adem, veel moed en doorzettingsvermogen. Dat zou met een beetje saamhorigheid en solidariteit een stuk makkelijker gaan!

Maar we zijn we allemaal individuen aan het worden. Een gezamenlijke doel is het onze als dat zo uitkomt, en dan gaan we er voor! Op het moment dat we zien dat er wat fout loopt, zijn er al niet veel mensen meer die dat nog op durven te merken. Want ja, zolang je er niet direct verantwoordelijk voor bent (en wie is er tegenwoordig nog wél zelf ergens verantwoordelijk voor), laten we het al gauw aan anderen over om er iets aan te doen.

De controlemechanismes en democratische organen die we in het leven hebben geroepen, werken onvoldoende. De leiding die - omringd door vrome slippendragers - moet sturen, heeft een beetje uit het oog verloren waarvoor het instituut eigenlijk bedoeld was, of gebruikt het naar eigen inzicht of erger voor eigen doelen. Niemand durft zelfs nog maar te vragen naar de rechtvaardiging daarvan. Ik vroeg alweer lang geleden in een column aan de inmiddels overleden hoogleraar Paul Verweel of dit het lot is van elke institutie.

Naarmate de universiteit steeds harder roept dat zij bezig is met het scheppen van een betere wereld (bright minds better future) lijkt ze steeds meer in de bubbel van inclusiviteit, het bedrijfsleven en buitenlandse studenten te raken. Een pr-machine ter grootte van een faculteit draait als een dolle om dit te ondersteunen en tegelijkertijd duidelijk te maken hoe sustainable hun universiteit is. Dûh.

De universiteit wordt aangestuurd door bemoeizuchtige, middelmatig intelligente subsidiekranen. Bange horigen kiezen vervolgens de weg van de minste weerstand en blijven correct. Uit angst dat de moedertiet droog valt, wordt alles verloochend dat ons lief is; alles dat ruikt naar originaliteit, nieuwsgierigheid en zelfstandig denken.

En wat er in mijn laatste column zal staan? We zullen zien.

Baaierd