Na 2003 moet er niet meer worden bezuinigd op het hoger onderwijs. Dat zegt demissionair staatssecretaris Nijs in haar reactie op een inventarisatie van studentenbond LSVb van de gevolgen van de huidige bezuinigingen.

Dat is in tegenspraak met wat het kabinet altijd heeft volgehouden, zegt de LSVb. De bezuinigingen mochten geen gevolgen hebben voor de studenten. De instellingen zouden vooral 'overtollig vet' uit de bureaucratie moeten wegsnijden. Volgens de LSVb bezuinigt de Universiteit van Amsterdam bijvoorbeelk op studentenfaciliteiten als computervoorzieningen en op de invoering van het bachelor-masterstelsel. In Leiden werden twee complete vakgroepen opgeheven waaronder die van professor Berkhoudt, die twee maanden eerder de Leidse Onderwijsprijs won.

Bijna alle onderzochte hogescholen en universiteiten blijken te bezuinigen op personeel, waardoor docenten minder tijd voor hun studenten hebben. In totaal gaan honderden banen verloren.

Nijs wees alle verantwoordelijkheid voor de gevolgen af. "Het hoger onderwijs moet zelf bepalen waarop bezuinigd wordt. De instellingen hebben autonomie, en daar ga ik mij niet mee bemoeien." Volgens Nijs is het aan de onderwijsinspectie om in te grijpen als de kwaliteit van het onderwijs onder de ingrepen lijdt.

De staatssecretaris wilde dan ook niet op de korting terugkomen. Wel waarschuwde ze het volgende kabinet dat er 'niet eeuwig gekort kan worden'. "Je moet je afvragen of we na 2003 meer moeten bezuinigen. Ik ben daar persoonlijk geen voorstander van." Nijs houdt zich daarmee aan een oude traditie onder scheidende onderwijsbewindslieden. Haar voorgangers Ritzen en Hermans lieten zich aan het einde van hun ambtstermijnen in vergelijkbare woorden uit.

De Europese Unie wil Europese Technologie Platforms opzetten, waarin onderzoekers, beleidsmakers en de industrie samenwerken. Die platforms moeten publiek-private samenwerking ondersteunen om onderzoek en innovatie een impuls te geven.

Europese Technologie Platforms moeten er komen voor speerpunten als luchtvaart, ict en nanotechnologie. Het actieplan voor Europa voorziet ook in maatregelen om het onderzoeksbeleid tussen de lidstaten beter te coördineren. Verder kondigt het plan belastingmaatregelen aan om investeringen in onderzoek te stimuleren. Ook een loopbaan als onderzoeker moet fiscaal aantrekkelijker worden.

Jonge, hoog opgeleide werknemers verdienen nu gemiddeld zeven procent minder dan vorig jaar. Hun bruto-inkomen daalde van 37.244 naar 34.795 euro.

Philips en Shell zijn nog steeds de meest populaire bedrijven onder afstuderenden. Albert Heijn kelderde zeven plaatsen (van vier naar elf) op de lijst van favoriete werkgevers. Opvallende stijger is TNO, van twintig naar zes.

Een opvallende vaststelling van Intermediair is dat afstuderenden minder waarde lijken te hechten aan materiële zaken. Intellectuele groei en het leveren van een maatschappelijke bijdrage worden van groter belang geacht. Dit blijkt onder meer uit een verminderde belangstelling voor managementopleidingen.

Vorig jaar werden in andere onderzoeken de eerste invloeden van de economische stagnatie op de carrièreperspectieven van hoog opgeleiden al zichtbaar. Toen bleek uit onderzoek van Elsevier en uit de HBO-monitor dat de lonen van hbo'ers minder stegen dan de inflatie. In nog niet gepubliceerde cijfers over dit jaar zou overigens weer een minieme stijging te zien zijn.

Laat je niet verrassen

'Pardon, wat doet u hier?' Nietsvermoedende gasten kan het zomaar gevraagd worden op het complex van Diergeneeskunde. Kort voor Pasen lanceerde de faculteit een campagne om het 'veiligheidsbevorderend gedrag van medewerkers' te stimuleren. Onder het motto 'laat je niet verrassen' worden de veterinairen aangespoord onbekenden aan te spreken. Collega's kunnen eveneens ter verantwoording worden geroepen. Medewerkers moeten elkaar bijvoorbeeld gaan wijzen op het niet afsluiten van deuren of ramen. Als ludieke geste kunnen op het 'locus delicti' bonnen worden achtergelaten met teksten als 'deur niet afgesloten' of 'spullen onbeheerd aangetroffen'. Een goedkeurend 'complimenten: alles veilig' behoort ook tot de mogelijkheden.

Met de campagne wil de faculteit de veiligheid van personen en eigendommen verhogen. Door de uitgestrektheid en de geïsoleerde ligging is het complex volgens het faculteitsbestuur extra kwetsbaar. Daar komt nog eens bij dat er in tegenstelling tot andere faculteiten vaak nacht- en weekenddiensten worden gedraaid. Volgens directeur M. de Vries heeft de faculteit zelf al diverse maatregelen genomen. Zo zijn sommige afdelingen nu voor onbevoegden verboden. "Maar nu vragen we de medewerkers een eigen steentje bij te dragen. Eigenlijk is het heel vanzelfsprekend, wanneer je naar je werk gaat sluit je je huis af. Andersom moet dat ook gaan gelden."

Naast de verspreiding van de waarschuwingsbonnen en posters en sleutelhangers met het motto 'laat je niet verrassen' wordt getracht via de verschillende hoofdafdelingen een bewustmakingsproces tot stand te brengen. Zo zijn er vijf stellingen opgesteld waarover medewerkers in het werkoverleg in gesprek kunnen gaan. Eén daarvan is: 'Als ik iemand een pc naar buiten zie dragen, dan zou ik die persoon daarop aanspreken'. De campagne loopt vooralsnog tot september. Dan wordt bekeken of de gewenste mentaliteitsverandering is ingetreden en of er inderdaad resultaten geboekt zijn.

De Utrechtse psychologiestudente Merijn de Jong (21) is vorige week door de algemene ledenvergadering gekozen tot nieuwe voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). Ze volgt per 28 juni Noortje van der Meij op, die de organisatie een jaar heeft geleid.

Merijn studeert sinds vorig jaar psychologie aan de Universiteit Utrecht en deed eerder twee jaar journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht. "Daar ben ik mee gestopt, omdat de school mij niet genoeg bood", vertelt Merijn. "Ik leerde wel vaardigheden op journalistiek gebied, maar inhoudelijk gaf het niet zo veel. Ik ben op zoek naar meer inhoud en dat is de reden dat ik nu psychologie doe: ik wil weten wat mensen beweegt en hoe ze worden."

De interesse in mensen was ook de reden dat Merijn twee jaar geleden actief werd als eindredacteur en presentator van Studentenradio Utrecht. "Ik hield me uit interesse bezig met studenteninterviews. Meningen van andere mensen boeien me." Daarnaast is ze ook nog voorzitter geweest van In-Spe, een Gelderse organisatie die zich bezig houdt met politieke jongerenparticipatie. Hier zette Merijn zich in voor meer inspraak voor jongeren bij de Gelderse politiek.

"Ik vind het heel belangrijk dat jongeren hun mening laten horen in de politiek. In-Spe maakt zich daar hard voor", vertelt de studente. "Ik heb me daar heel lang bezig gehouden met het faciliteren van inspraakmogelijkheden. Daardoor heb ik veel geleerd." En ben je daardoor ook geschikt als LSVb-voorzitter? "Ik heb zeker wat te zeggen over zaken die met studenten te maken hebben."

In 2010 moet het aantal Europese studenten dat een bèta-studie afrondt met minimaal vijftien procent zijn gestegen. Dat hebben de ministers van Onderwijs begin deze week in Brussel afgesproken. Nederland heeft in Europa bijna het laagste percentage bèta-studenten en behoeft extra aandacht.

"Voor Nederland moet er een schep bovenop", concludeert woordvoerder H. Terwisga van bèta-promotiestichting Axis. Nederland behoort tot de drie EU-landen met het laagste aantal bèta-studenten. Dat aantal neemt in ons land nog steeds af. De daling komt vooral voor rekening van het hoger beroeps onderwijs. Daar is het percentage studenten dat begint aan een technische studie de afgelopen twaalf jaar gedaald met zes procent, van 22 naar 16. In het wetenschappelijk onderwijs valt het nog mee. Daar bedraagt de daling slechts twee procent, van 23 naar 21.

Axis pleit al jaren voor een inhoudelijke aanpak om de belangstelling voor technische en exacte studies te vergroten. Financiële prikkels zoals het verlagen van collegelden, waar de Twentse hoogleraar Lagendijk dit weekeinde in de Volkskrant voor pleitte en waar ook minister Van der Hoeven op zou zitten te broeden, werken volgens Terwisga maar korte tijd. Hij ziet meer in een structurele inspanning vanaf het lager en voortgezet onderwijs. De Utrechtse rector Gispen probeerde dit voorjaar nog met een aantal aansprekende bèta-docenten, betiteld als de 'Rectors League', op een Utrechtse middelbare school belangstelling voor bèta-studies te wekken.

Axis houdt binnenkort overigens op te bestaan. Het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland, Jet-Net, moet de werkzaamheden voortzetten. Jet-Net is een samenwerkingsverband tussen multinationals, overheid en belangenorganisaties dat afgelopen najaar werd gesloten. De partners besloten voor vijf jaar 25 miljoen gulden op tafel te leggen. Captains of industry luidden bij de lancering de noodbel over de Nederlandse kenniseconomie.

De vraag is echter of de multinationals geen boter op hun hoofd hebben. De Algemene Onderwijsbond wijst er deze week op dat bèta-studies vanuit salarisperspectief niet aantrekkelijk zijn. Universitaire bèta's zouden het afleggen tegen medici en economen. Voor hbo'ers zijn zelfs de startsalarissen in de gezondheidszorg en onderwijs hoger.

Hoe de Nederlandse regering de problematiek te lijf wil gaan zal naar verwachting afhangen van de uitkomst van de lopende formatieonderhandelingen.

Bama: boffen of balen

Dit collegejaar was het bama voor en bama na. Wie heeft er geen verhaal over dit nieuwe systeem? De eerstejaars die geschrokken moest wennen aan de verplichte aanwezigheid. De docent die verheugd toezag hoeveel studenten deelnamen aan het tentamen. De student-assistent die bergen papers moest nakijken. Of de derdejaars, die zichzelf opeens in een bezemklasje zag zitten.

Het U-blad nodigt zijn lezers uit om hun ervaring met het thema 'bama: boffen of balen?' op papier te zetten. Het verhaal mag maximaal 600 woorden omvatten en moet uiterlijk 19 juni om 17 uur ter redactie zijn, bij voorkeur aangeleverd per e-mail (redactie@ublad.uu.nl - maar vergeet niet uw naam en adres te vermelden)

De meest treffende verhalen worden gepubliceerd in het U-blad van 3 juli. De auteurs daarvan worden beloond met een boekenbon.

Het college van bestuur gaat bemiddelen in de huisvestingsonderhandelingen tussen de studentenvereniging Stichting International Centre (SIC) en cultureel centrum Parnassos. De SIC klaagt al jaren dat hun huidige ruimte in Parnassos te klein is en wenst uitbreiding binnen het gebouw. Parnassosdirecteur J. Goedhart ziet niets in dat plan: "Re-shuffeling is het enige dat ik kan bieden."

"Het is frusterend dat ook dit voorstel weer op niets is uitgelopen", aldus Van Kordelaar. "Dit terwijl het college van bestuur en UCU zélf met dit plan naar ons toe zijn gekomen." De studente begrijpt niet waarom hun verhuizing opnieuw in de wacht is gezet. Ze vermoedt dat UCU het gebouw toch voor eigen gebruik wil houden. Volgens collegevoorlichter J. Kessels is dat niet de reden: "Het college vond het opnemen van de betrokken verenigingen op de langere termijn niet goed passen bij de plannen voor de inrichting van het UCU."

Het alternatief voor het UCU-plan is uitbreiding binnen Parnassos, hoorde Van Kordelaar telefonisch van Kuijpers-Groensmit. Het college en het SSC willen bemiddelen, teneinde een overeenkomst te bereiken tussen Goedhart en de SIC. "Vreemd dat ze nu met dit voorstel komen", vindt Van Kordelaar. "Dit wilden we al jaren, maar was volgens het college van bestuur en Goedhart altijd onmogelijk. Ik hoop echt dat deze onderhandelingspoging gaat slagen."

Goedhart denkt van niet. "Het college kan gaan bemiddelen," zegt hij, "maar ik blijf erbij dat ik geen ruimtes kan missen." De directeur stelt een ruil voor: "Zij krijgen de grotere zolder en ik hun activiteitenruimte 010. Dat aanbod heb ik vorig jaar ook al gedaan." Van Kordelaar noemt dit voorstel niet acceptabel: "We kunnen 010 niet missen. En dat weet Goedhart best. Ik hoop dat hij tijdens de onderhandelingen met iets beters komt, want dit aanbod accepteren we niet."

Binnenstad

Hip

3000 euro

Gratis graveren

Zo'n 190 eerstejaars studenten rechten zijn na het eerste deeltentamen van Kernvak Privaatrecht uitgesloten van verdere deelname aan het vak. De grote groep studenten vindt dat onterecht. Zeven hebben officieel bezwaar gemaakt.

N. Meijers, hoofd afdeling onderwijs- en studentenzaken, erkent dat het om veel studenten gaat. Van de ongeveer 1300 eerstejaars zijn er bij het Kernvak Privaatrecht 190 studenten uitgesloten en bij het Kernvak Staat & Bestuursrecht twintig. Meijers heeft namens de faculteit alle betrokken studenten tekst en uitleg gegeven bij de 'selecterende werking' van de eerste toets. Het bestuur vindt dat studenten die bij het deeltentamen lager scoren dan een vier zo'n achterstand hebben opgelopen dat van verder volwaardig meedoen geen sprake kan zijn. Bovenal acht Meijers de kans uitermate klein dat deze studenten hun cijfer nog kunnen ophalen. De studenten zijn nu beter af, zegt Meijers. Want de studenten met een positief en twijfeladvies hebben vervangend onderwijs gekregen, waardoor ze in ieder geval nog 7,5 studiepunten kunnen halen, in plaats van de 15 punten die ze volgens Meijers toch nog niet meer konden halen. Voor de studenten met een negatief studieadvies is het confronterend, weet zij. Aan deze studenten is louter studieadvisering aangeboden.

Ze noemt de uitsluitmaatregel 'streng, maar rechtvaardig'. Al stond de maatregel niet in de studiegids, hij was wel bekend bij aanvang van het vak. Ook valt volgens Meijers de maatregel binnen de grenzen van het univerisitaire examenregelement.

Sebel laat zich in geen geval wegsturen. Zij volgt het vak nog steeds. Zo levert ze deze week gewoon haar opdracht in. Meijers weet van de verstekeling en licht toe dat Sebel dit tweede semester nooit een eindcijfer voor Kernvak Privaatrecht kan krijgen.

Lezersprijsvraag: Boffen of balen met bama

Dit jaar was het bama voor en bama na. Wie heeft er geen verhaal over dit nieuwe systeem? De eerstejaars die geschrokken moest wennen aan de verplichte aanwezigheid. De docent die verheugd toezag hoeveel studenten deelnamen aan het tentamen. De student-assistent die bergen papers moest nakijken. Of de derdejaars, die zichzelf opeens in een bezemklasje zag zitten.

Het U-blad nodigt zijn lezers uit om hun ervaring met het thema 'bama: boffen of balen?' op papier te zetten. Het verhaal mag maximaal 600 woorden omvatten en moet uiterlijk 19 juni om 17 uur op de redactie zijn, bij voorkeur aangeleverd per e-mail (redactie@ublad.uu.nl) - maar vergeet niet uw naam en adres te vermelden. De meest treffende verhalen worden gepubliceerd in het U-blad van 3 juli.De auteurs daarvan worden beloond met een boekenbon.

De Tsinghua universiteit in Beijing en de Jiatong universiteit in Shanghai zijn de twee meest geschikte kandidaten in China om partneruniversiteit van Utrecht te worden. Dat concludeert het college van bestuur op basis van een bezoek in oktober 2002 aan zeven van de tien Chinese topuniversiteiten.

Ondanks deze minder positieve ervaringen is de algehele indruk echter zeer positief, aldus het college van bestuur. In de rapportage wordt dan ook geconcludeerd dat er, zeker met de twee genoemde universiteiten, een uitstekende basis bestaat voor meer structurele vormen van samenwerking. Die zou zich wat het college van bestuur betreft voor langere tijd en op een breed vlak moeten gaan afspelen en zou zowel de uitwisseling van onderzoekers als van masterstudenten moeten omvatten. Met name dat laatste aspect, het meer actief werven van buitenlandse studenten voor de Utrechtse masterprogramma's, vormt een nieuw accent in het buitenlandbeleid van de UU.

Een knelpunt voor studentenuitwisseling zou de vaak nog gebrekkige beheersing van het Engels door Chinese studenten kunnen zijn. Daarnaast werden de ingewikkelde procedure rond het verkrijgen van een Nederlandse verblijfsvergunning en de hoge kosten die daaraan zijn verbonden, door de Chinese gesprekspartners een probleem genoemd. Als het verkrijgen van een verblijfsvergunning ten opzichte van concurrerende Europese landen te lang duurt, dan is het volgens het college 'verloren moeite' voor Utrechtse onderzoekers om te proberen Chinese studenten en postdocs aan te trekken.

Derdejaars studente I. Versteegt heeft de faculteitsraad van Sociale Wetenschappen ingeschakeld omdat zij vindt dat haar klacht over de racistische collegestof van een docent psychologie niet serieus is genomen.

Aanvankelijk probeerde zij de docent in een discussie via e-mail op andere gedachten te brengen. Zij confronteerde hem met de bedenkelijke wetenschappelijke reputatie van Rushton en met het feit dat hij ervan verdacht wordt banden te hebben met de verboden racistische organisatie American Renaissance. Toen dat geen effect had, schakelde zij de facultaire klachtencoördinator in. Met het propageren van racistische theorieën was naar haar mening de kwaliteit van het onderwijs in het geding. Tot haar verbazing werd haar klacht door directeur Van Son van de opleiding psychologie ongegrond verklaard zonder dat zij gehoord was. Uit ergernis over deze gang van zaken tekende zij bij decaan Koops beroep aan. In weerwil van de in het opleidingsstatuut van psychologie beschreven procedure weigerde Koops volgens de studente echter om de zaak te heropenen, omdat de eerdere afhandeling van de klacht correct was verlopen.

Hoewel zij van mening blijft dat de docent fout zit, is Versteegt met name geschokt door de in haar ogen partijdige manier waarop door opleidings- en faculteitsbestuur met haar klacht is omgesprongen. Met name om die reden heeft zij de kwestie bij de faculteitsraad aanhangig gemaakt. Volgens decaan Koops is van partijdigheid echter geen sprake. In een reactie stelt hij dat de zaak door het opleidingsbestuur van psychologie terdege is onderzocht en dat niet is gebleken dat de docent er zelf racistische opvattingen op nahield. Dat een wetenschappelijke theorie wordt misbruikt door radicale groeperingen noemt hij geen reden om er geen aandacht aan te besteden. Op de vraag waarom hij het beroep van Versteegt niet in behandeling heeft genomen, antwoordt Koops dat er alleen sprake is geweest van een discussie tussen hem en de studente en dat zij naar zijn mening nooit formeel beroep heeft aangetekend. Hij zegt echter bereid te zijn de zaak, na raadpleging van een jurist, opnieuw in overweging te nemen, als Versteegt daarom zou vragen. Professor Van Son was wegens vakantie onbereikbaar voor commentaar.