Universiteit ga de wijken in!

Komende zomer gaat het Academiegebouw dicht. De verbouwing duurt minimaal twee jaar, en in die tijd zullen oraties, promoties, diploma-uitreikingen dus ergens anders moeten worden gehouden. Wat een geweldige kans voor public engagement!

Veel mensen op de universiteit zijn hard op zoek naar geschikte locaties voor de academische plechtigheden. Maar voordat we terugvallen op collegezalen in de binnenstad of (nog erger) het Utrecht Science Park, zou ik willen aansporen om voor die locaties eens in de wijken te zoeken.

Er zijn prachtige wijkcentra en -theaters in Utrecht: Zimihcs Theater Stefanus in Overvecht, Boks jongerencultuur in Kanaleneiland, Podium Hoge Woerd in Leidsche Rijn of De Musketon in Lunetten. Die laatste staat zelfs op de nominatie om een rijksmonument te worden, dus dat pand zou heel toepasselijk zijn als vervanging voor de iconische aula en senaatszaal. 

De meeste andere universiteiten hebben aula’s met minder uitstraling dan die Utrechtse wijkcentra en theaters.

En als we dan promoties en oraties in De Musketon of Zimihc Theater Stefanus houden, laten we dan zorgen dat ze ook echt toegankelijk zijn voor alle Utrechters. Met een radicaal open-deur beleid en uitgebreide uitleg wat er allemaal gebeurt en wat een promotie of oratie betekent. Laten we de academische tradities behouden, maar wel demystificeren. 

En – het allerbelangrijkst – laten we na afloop in gesprek gaan met de buurtbewoners, over hoe zij de wetenschap nou eigenlijk zien. Want echt goede wetenschapscommunicatie gebeurt in dialoog. Zo zouden we Even Over Morgen kunnen superboosten. In dat succesvolle project gingen jonge onderzoekers in wijkbibliotheken in gesprek met buurtbewoners over brede thema’s zoals gezondheid, geld en klimaat.

Academische plechtigheden naar de Utrechtse wijken brengen, past ook mooi bij de eerste voorzichtige experimenten met maatschappelijke promoties, zoals bijvoorbeeld Kayla Green onlangs deed. Zij liet zich niet alleen door wetenschappers bevragen tijdens haar officiële promotie over jongerenwelzijn aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, maar ook door praktijkdeskundigen op het Albeda College. En daar kwamen heel waardevolle inzichten uit, die haar verder onderzoek hebben verrijkt.

Ik heb op deze plek al eerder opgeroepen dat we als wetenschappers meer de samenleving in moeten gaan. Het gesloten Academiegebouw geeft ons de komende twee jaar een uitgelezen kans. Jammer dat ik mijn oratie al heb gegeven; want ik had het graag in de Musketon gedaan!