Gemeente maakt woningdelen makkelijker voor studenten

Tot nu toe was het in Utrecht lastig om met drie vrienden een woning te delen. Daarvoor moest de huiseigenaar een omgevingsvergunning en een omzettingsvergunning aanvragen. Hiermee wilde de gemeente meer zicht hebben op het woningen die eerst een zelfstandige woonruimte zijn die dan worden omgezet in onzelfstandige woonruimten, bijvoorbeeld studentenkamers. In 2015 werden de regels hiervoor aangescherpt. Door die vergunning moest het aantal woningen voor starters en doorstromers gegarandeerd blijven. Er werden eisen gesteld aan de woning, bijvoorbeeld dat een kamer minstens 24 vierkante meter moest zijn (inclusief gemeenschappelijke ruimtes). Zo wilde de gemeente voorkomen dat huisbazen studenten in kleine kamers zouden stoppen. Maar ook werd gekeken of zo’n nieuw studentenhuis wel paste in de wijk. Sommige buurtbewoners klaagden dat er in hun straat teveel studentenhuizen kwamen.

Het gevolg was dat het moeilijker werd om een studentenhuis in een wijk te regelen. Je moest flink betalen en aan aardig wat voorwaarden voldoen. De kritiek op deze gemeentelijke wet is de afgelopen jaren blijven bestaan. Onder meer bij jongerenpartijen als de Jonge Democraten, Student & Starter, Dwars en de studentenunie Vidius. In 2019 schreven de partijen een stuk op DUB dat de gemeente studenten ziet als ‘enge figuren’. Ze vonden het gemeentebeleid veel te streng en studentonvriendelijk.  Aanleiding was ook een landelijke monitor studentenhuisvesting. Daaruit bleek dat de dure vergunningen Utrecht parten speelde in de beoordeling van studentenhuizen. 

Nieuwe tijden
Tijden veranderen en de studentenhuisvesting staat ook in Utrecht hoger op de agenda. In een nieuw voorstel maakt de gemeente het nu makkelijker om een woning te delen: drie studenten die samen willen wonen hebben daar vanaf de zomer geen speciale vergunning meer voor nodig. Voor meer dan drie personen moeten huisbazen wel nog steeds een omgevingsvergunning en een omzettingsvergunning aanvragen.

De nieuwe maatregel is onderdeel van het plan van de gemeente om bestaande woonruimte beter te benutten, naast het voornemen om nieuwe woningen bij te bouwen. De gemeente stuurt hierbij actief aan op huisvesting voor studenten.  Volgens de planning komen er 4500 studentenwoningen extra in de periode 2020-2025. Daaronder vallen bijvoorbeeld de studentenhuizen bij De Kwekerij, de verbouwing van het Oudenrijnziekenhuis, de studentenwoningen in het Utrecht Science Park en nieuwe woningen op de Livingstonelaan. Recent is bijvoorbeeld een start gemaakt met  de bouw van het nieuwe studentencomplex ‘High Five’ aan de Cambridgelaan.

Daarnaast heeft de gemeente het sinds vorig jaar makkelijker gemaakt voor bewoners van sociale huurhuizen om studenten in huis te nemen.

Meer dan blij
Annemarijn Oudejans, raadslid van Student & Starter in Utrecht, reageert enthousiast op het plan om de regelgeving rond de vergunning te versoepelen. ‘’We zijn hier meer dan blij mee. Al sinds 2015 zetten we ons hier voor in, en eindelijk is het er door.’’

Ook studentenunie Vidius, die de belangen behartigt van Utrechtse studenten in de gemeente, is positief. Vicevoorzitter Gijs Grimbergen: ‘’Met de maatregel komt er meer woonruimte vrij voor studenten. Zo zijn er voor huisbazen minder belemmeringen om meer kamers te creëren. Hoewel het niet dé oplossing is voor de woningnood, denken we dat alle beetjes helpen’’.

En de huisbaas dan?
Er is ook een nadeel verbonden aan het voorstel. Door de vergunning makkelijker te maken, zouden huisbazen makkelijker een extra huurder in huis kunnen plaatsen. Een van de randvoorwaarden was dat kamers een minimale grootte moesten hebben. Dat geldt nu niet wanneer er maximaal drie bewoners zijn. Op die manier zal hij extra inkomsten hebben en zitten de studenten dichter op elkaar.

Oudejans: ‘’Het is zeker niet de bedoeling dat verhuurders te veel mensen in één ruimte huisvesten. Maar nu wonen veel studenten illegaal door de huidige vergunningsverplichting. Terwijl het belangrijk is dat studenten ingeschreven staan bij de gemeente, zodat ze in hun stad hun post kunnen ontvangen en bijvoorbeeld naar de huisarts kunnen. Bovendien levert het de gemeente ook geld op wanneer deze studenten geregistreerd staan’’.

Ook wijst ze op de wet Goed verhuurderschap die onlangs in de Eerste Kamer werd aangenomen. Die wet heeft als doel om de rechten van huurders te beschermen, onder anderen door huisbazen te controleren. Gemeenten kunnen zo actief aansturen op goed verhuurderschap.

Grimbergen erkent het risico op huisjesmelkers, maar zegt dat het lastig in te schatten is. Hij hoopt dat de Wet goed verhuurderschap eventuele problemen kan oplossen. Daarnaast, zegt hij, is het ook heel belangrijk dat er woningen bij worden gebouwd om het hoofd te bieden aan het woningtekort.