Enig minpuntje: ‘Er hadden meer studenten moeten spreken’

“Vinden jullie ook dat er te veel fascisten in Nederland zijn?” Benjamin Fro zette de toon aan het begin van zijn optreden. Hij was de eerste artiest tijdens de demonstratie tegen de bezuinigingen op onderwijs, die maandag om 13 uur op het Malieveld begon. De studenten van Vidius, die helemaal achteraan stonden, keken elkaar grijnzend aan bij deze woorden. Van voorgaande demonstraties waren ze nog wel heftiger uitspraken gewend.

Hermen, Lila, Chiara, Isabella en Marcus. Foto: Samuel de Weerd

Lila is verbaasd over het grote aantal oude mensen dat ze op het veld ziet staan. Ze is net gestopt met haar studie Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen en wil volgend jaar naar de HKU. Dit is het derde protest dat ze bijwoont en vindt dat het programma goed is opgezet. “Dit is duidelijk georganiseerd door docenten en professionals, niet door studenten."

Jong en oud strijden zij aan zij tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Foto: Samuel de Weerd

Lila was op 14 november ook bij het protest in Utrecht, dat officieel werd afgelast.”Daar waren vrijwel alleen studenten. Er was geen officieel programma en de sfeer was radicaler. Het werd georganiseerd door extremere linkse groepen en die kwamen voornamelijk aan het woord. De keer daarvoor was ik bij een protest in Den Haag dat door studenten was georganiseerd tegen de langstudeerboete. Toen waren we niet welkom en werd de hele weg geblokkeerd door de politie, waardoor we onze mars niet konden voortzetten. Hier verloopt alles heel soepel en netjes."

Politiepaarden op het Malieveld. Foto: Samuel de Weerd

Op het Malieveld was alles inderdaad goed opgezet en er hing een goede sfeer. Bij aankomst waren er poortjes die de verwachting schepten dat er gefouilleerd werd. Maar al snel werd duidelijk dat je daar nog snel even een protestbord met je eigen slogan kon maken. Er waren toiletten, je kon gratis drinken krijgen, en er werd zelfs gratis patat uitgedeeld, waar de studenten van Vidius gretig gebruik van maakten. ‘We misten alleen nog het bier!’ grapt Lila.

Hermen met het leukste protestbord. Foto: Samuel de Weerd

Hoop
Luuk Bruijnen, voorzitter van Vidius, was blij dat de studenten en docenten de handen ineen hadden geslagen om een groot protest als dit te organiseren. Toch had het volgens hem ook nadelen dat de docenten en professionals als de vakbonden en WoinActie zo’n duidelijke vinger in de pap hadden. “Er hadden meer studenten moeten spreken”, vindt Luuk. “De sprekers vertelden sterke verhalen maar de stem van de student had wel wat meer naar voren mogen komen. De enige studenten die in anderhalf uur op het podium verschenen, waren die van de Landelijke Studenten Vakbond.” 

Toch waren de studenten van Vidius over het algemeen goed te spreken over het programma. “Ik vond het fijn dat SP'er Sandra Beckerman, Rob Jetten van D66 en Frans Timmermans  van GroenLinks-PvdA ook nog even hun stem lieten horen”, zegt Isabella, student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen. “Zij krijgen veel media aandacht. Daardoor weet je dat deze boodschap echt gehoord wordt. En dat ze hier samen staan, laat zien dat de oppositie zich verenigt, wat heel belangrijk is in deze tijd. Het geeft me hoop dat we hiermee echt iets kunnen bereiken.”

Luuk en Lila schreeuwen samen mee met de leuzen. "Doe het niet!" Foto: Samuel de Weerd

'Natuurlijk kregen we vrij'
Voor Isabella is dit het eerste protest dat ze bijwoont. Haar colleges waren geschrapt zodat ze bij het protest in Den Haag aanwezig kon zijn. “Mijn studie loopt geen gevaar, want de bezuinigingen treffen vooral Geesteswetenschappen. Maar iedereen weet dat de faculteit Sociale Wetenschappen het volgende slachtoffer kan zijn.” 

Ook Chiara, die Intercultural Communication studeert, kreeg vrij. “Ik had vandaag eigenlijk colleges Duits en Italiaans. Met de huidige plannen worden die beide opleidingen geschrapt. Natuurlijk gaven ze ons vrij om hierheen te kunnen gaan.” Ze heeft een Nederlandse vriend en vindt het verschrikkelijk dat er in Nederland een tendens lijkt te zijn om het mengen van culturen tegen te gaan. “Internationale studenten en docenten worden steeds meer geweerd in Nederland. Talenstudies worden geschrapt omdat ze zogenaamd niet belangrijk meer zijn, terwijl ze juist onmisbaar zijn om verschillende culturen soepel met elkaar te integreren. Iets wat in de huidige tijd essentieel is. Het gaat namelijk niet alleen om de taal. Het gaat erom de hele cultuur van een land en een volk te begrijpen. En de regering geeft met deze bezuinigingen een duidelijke xenofobe boodschap af."

Welzijn verder in gevaar
Vera, die verpleegkunde studeert, werd niet direct door docenten aangemoedigd om te gaan protesteren. Gelukkig had ze toevallig geen colleges. “Ik denk niet dat mijn docenten hier vandaag zijn. Die zijn waarschijnlijk veel te druk. En de bezuinigingen gaan dat alleen maar erger maken. Het welzijn van studenten en docenten komt in gevaar. En daar is het momenteel al slecht mee gesteld.”

Ze heeft zelf al een jaar studievertraging opgelopen, voornamelijk door extracurriculaire activiteiten. Zo is ze bijvoorbeeld lid van de medezeggenschapsraad en was ze voorzitter van een commissie. Waarschijnlijk zal ze geen last krijgen van de langstudeerboete omdat die pas later ingaat. Maar ze kan zich wel goed voorstellen wat voor impact die boete kan gaan hebben. 

Oneindige stroom mensen op het Malieveld. Foto: Samuel de Weerd

”Alles moet steeds efficiënter en sneller. Maar als je bijvoorbeeld een bestuursjaar doet, dan kan je niet studeren, maar moet je wel ingeschreven staan bij de universiteit. Dan moet je daarna dus alles in één keer halen, anders heb je een boete te pakken. Je ziet nu al dat studenten moeite hebben om vrijwilligerswerk te doen. Studentencafés draaien vaak op vrijwilligers, om zo de prijzen laag te houden. Die cafés op de campus in Utrecht hebben steeds meer moeite om studenten te vinden die dat willen doen. Net als de organisatie van de Batavierenrace, het grootste studenten hardloopevenement van Nederland. Straks gebeurt er helemaal niets meer buiten het studeren om.”

Hermen, Lila en Vera lopen met in de mars naar de kantoortoren waar minister Bruins kantoor houdt. Foto: Samuel de Weerd

Schrappen op defensie
Over de vraag ‘Waar moet het geld dan vandaan komen?’ moeten de meeste Vidius studenten even nadenken. Er wordt onderling ook wat gediscussieerd, omdat ze het een moeilijke vraag vinden. Uiteindelijk komen ze tot een consensus. Defensie krijgt nu al veel te veel geld. En daar komt volgens de sprekers bij het protest nog eens 37 miljard bovenop. Ten opzichte van 1 miljard bezuiniging op hoger onderwijs.

“De arbeidsvoorwaarden bij defensie zijn echt extreem goed”, zegt Vera. “Veel beter dan bij andere werkgevers in Nederland. Ze doen dat natuurlijk omdat ze moeite hebben om mensen te vinden, maar er kan echt wel wat vanaf.” 

De kracht van leuzen
Luuk is erg blij dat de leuzen, die hij samen met het bestuur van Vidius heeft bedacht, blijven plakken. ‘Vecht, vecht, studeren is een recht’, is een van de favorieten. Net als ‘3000 euro boete? Op je muil!’ Als na het programma op het Malieveld de mars begint die de duizenden demonstranten  langs de torenflat brengt waar het ministerie van Onderwijs zit, worden deze leuzen van Vidius luid gescandeerd. 

Volgens Luuk is deze demonstratie pas het begin als de bezuinigingen niet van tafel gaan. ”Studenten moeten zich lokaal gaan organiseren, binnen hun verenigingen, hun opleidingen en hun faculteiten. Het begint klein maar samen kunnen ze een duidelijke vuist maken tegen het kabinet.” 

Lees ook hoe de 'oudere' UU-demonstrant protesteert op het Malieveld:  Zes UU'ers en hun protestbord