Internationale studenten negeren ‘ongastvrije’ e-mail van de UU

“Het slaat gewoon nergens op”, zegt Leonardo, masterstudent Earth Sciences. “Ik was al toegelaten, had mijn collegegeld al betaald en al twee vakken gekozen voor september en dan pas sturen ze een e-mail waarin ze zeggen dat ik moet heroverwegen om aan mijn opleiding te beginnen als ik nog geen woning heb?” Leonardo zou dat alleen redelijk vinden als de UU alle vakken hybride aan zou bieden, zoals de universiteit tijdens corona deed. “Zoiets zeggen terwijl de lessen niet op afstand te volgen zijn, lost het probleem niet op. Wat heb je eraan?” Leonardo besloot de e-mail te negeren en toch naar Utrecht te komen. Hij verbleef z’n eerste week in Nederland in het studentenhuis in Delft waar zijn broer woont, wist daarna een kamer in onderhuur te vinden voor een maand, en vanuit daar zoekt hij nu naar een vastere verblijfplaats.

Alice, een Italiaanse student die een Master doet in Artificial Intelligence, negeerde de e-mail ook. Ze zegt dat studeren in het buitenland een wel overwegen beslissing is. “Om hier te studeren moet je eerst dure examens doen om je niveau van Engelse taalvaardigheid te bewijzen. Dan moet je maanden wachten op antwoord op je inschrijving. Mensen gaan echt niet zo makkelijk opgeven. Het is ook gewoon niet eerlijk. Mensen hebben hun hoop op de studie gevestigd en voor hen is het volgen van die opleiding echt belangrijk.”

Shamar James, een student uit Jamaica die een Master in Energy Science doet, bevestigt wat Alice zegt: “Toen de UU die e-mail stuurde, had ik mijn baan al opgezegd en de vliegtickets geboekt. Voor mijn gevoel was ik al verbonden aan de universiteit.”

Maar Shamar, die momenteel in een kamer in Amsterdam woont en nog op zoek is naar een plek in Utrecht, zegt dat hij zijn komst wel had heroverwogen als hij had geweten hoe erg de woningcrisis daadwerkelijk is. “Ik had wel gelezen over de huizenmarkt in Nederland, en ik schrok wel van de e-mail, maar ik verwachtte niet dat het zó erg zou zijn. Pas toen ik hier aankwam, begreep ik hoe de situatie in elkaar zat.” Toen Shamar bij een bezichtiging aankwam en maar liefst vijftig andere studenten aan de deur trof, maakte hij er zelfs een TikTokfilmpje over.

Verdrietig, boos, gemotiveerd
De Universiteit Utrecht schrijft in haar e-mail dat ze nieuwe studenten “een eerlijk en volledig beeld” wil geven van de steeds grotere vraag naar woningen, en de moeilijkheden die studenten kunnen tegenkomen bij het vinden van een kamer als ze in Utrecht aankomen zonder dat ze al een woonplek geregeld hebben. De universiteit benadrukte ook in haar e-mail dat veel buitenlandse studenten het moeilijk vinden om zich op hun studie te concentreren terwijl ze tegelijkertijd op zoek moeten naar een kamer. “We gunnen het onze studenten niet om dit te moeten meemaken”, staat in de e-mail. De UU eindigt de mail door te zeggen dat ze begrijpt dat het bericht “teleurstellend” kan zijn.

De studenten die de mail ontvingen, voelen meer dan alleen teleurstelling. Marc uit Barcelona, die begint met zijn master in Theoretical Physics, zegt dat hij “verdrietig en ontmoedigd” was toen hij de e-mail las. “Bekijk het vanuit mijn oogpunt: je bent enorm aan het worstelen om woonruimte te vinden. De dagen gaan voorbij en je hebt nog steeds niks gevonden. En dan krijg je zo’n e-mail. Dat helpt echt niet.” Ook hij negeerde het bericht. “Ik wilde echt heel graag naar Utrecht komen. Opgeven was gewoon geen optie voor me. Ik heb nooit overwogen om niet te komen, desnoods dacht ik, ga ik wel op een camping wonen.” Inmiddels heeft hij een kamer. Weliswaar in Doorn wat zo’n 45 minuten fietsen van het Utrecht Science Park vandaan is.

Andere internationals waren simpelweg boos. Een eerstejaarsstudent aan de faculteit Geesteswetenschappen, die graag anoniem wil blijven, zegt tegen DUB dat ze “woedend” was. “Ik had hard gewerkt om toegelaten te worden tot deze studie. Ik vind het onacceptabel dat de universiteit er niet voor kiest om de studenten te helpen die ze al heeft toegelaten. In plaats daarvan legt de UU de verantwoordelijkheid bij ons en vraagt ons onze ambities opzij te schuiven en alle moeite die we hebben gedaan om toegelaten te worden maar te vergeten.” De student vindt het ook “belachelijk” dat de UU zegt dat ze besloot de mail te sturen uit zorg voor het mentale welzijn van haar studenten. “Waar is je interesse in mijn psychische gezondheid en algemene veiligheid als je geen woonruimte aanbiedt en mij er ook niet bij helpt?”

Maar er waren ook internationals die positief reageerden op de e-mail hoewel ook zij de waarschuwing in de mail negeerde. Zo zorgde de mail ervoor dat Kevin Boelhouer uit Canada juist “extra gemotiveerd” raakte om te blijven zoeken naar een kamer. Het werd een uitdaging voor hem. “Ik had al zoveel betaald aan collegegeld; ik wilde nu niet opgeven!” zegt de masterstudent Regenerative Medicine & Technology.

Internationale studenten zijn voor studentenstop
De internationale studenten die DUB sprak waren unaniem in hun oordeel dat de universiteit – in plaats van de mail te sturen – haar beleid moet veranderen: óf de UU moet woonruimte aanbieden aan haar studenten die uit het buitenland komen zoals andere universiteiten in Europa wel doen, óf ze moet een maximum stellen aan het aantal buitenlandse studenten dat mag komen studeren. “Iedereen negeerde de waarschuwing in die e-mail omdat iedereen wil studeren. Ik zou liever zien dat de UU kamers bouwt voor haar studenten, in plaats van ze zo de stuipen op het lijf te jagen”, zegt Sara Gallopa, een Italiaanse masterstudent International Management, die nog steeds een kamer zoekt. De Canadese Kevin voegt toe: “Als dit een bekend probleem is, en je weet dat de stad maar zoveel mensen aankan, dan moet je óf zorgen dat er meer studentenwoningen komen, óf minder studenten aannemen.” De student die graag anoniem wil blijven, denkt dat het “de verantwoordelijkheid van de universiteit” is om ervoor te zorgen dat haar studenten een dak boven hun hoofd hebben.

De UU mag haar geld alleen uitgeven aan onderwijs en onderzoek, maar mag zelf geen geld uitgeven aan studentenhuisvesting. Wel reserveert de UU kamers voor internationals via kameraanbieders zoals de SSH, maar ze kunnen niet voor elke internationale student iets reserveren. Daarvoor is er én te weinig én loopt de UU een financieel risico voor het geval de kamers leeg blijven staan, dan moet de UU de huur betalen. De woningmarkt in Nederland is overspannen. Volgens de meest recente Landelijke monitor studentenhuisvesting hebben de twintig grootste studentensteden in Nederland gezamenlijk nu zo’n 27.000 studentenhuizen te weinig. Door de groei van het aantal internationale studenten is de verwachting dat dit tekort tot 2030 zal oplopen tot 45.000. Vorige week kwam het kabinet met het plan om in de komende acht jaar 60.000 kamers te bouwen.

De toestroom van internationale studenten kan ook niet worden beperkt door universiteiten. Zij mogen volgens de wet niet discrimineren op basis van nationaliteit: wie zich aanmeldt en voldoet aan alle instroomeisen mag niet worden geweigerd. Wel vragen ze de overheid al jaren om mogelijkheden om de toestroom van studenten te reguleren, maar een wetsvoorstel hierover is pas nog in de ijskast gezet door de minister van Onderwijs, die zegt dat het onderwerp meer overweging verdient.

Enkele weken geleden besloot de Universiteit van Amsterdam het heft in eigen handen te nemen: de UvA vroeg de Nederlandse regering om toestemming voor een ‘experiment’ voor een numerus fixus op de Engelstalige studie Psychologie. Daarop heeft de minister nog geen antwoord gegeven.

Zoekstrategie om kamer te vinden
Vier van de studenten die geïnterviewd werden voor dit artikel (Leonardo, Alice, Marc en Kevin) vertelden DUB over hun ervaringen met het zoeken naar een kamer in Utrecht. Ze gaven ook tips over hoe je het aan kunt pakken: welke platforms en strategieën werken het beste, en welke zijn alleen maar tijdsverspilling?