Impuls om werkdruk te verlagen, valt in goede aarde bij U-raad

In de vergadering van de Universiteitsraad met het College van Bestuur (CvB) stond afgelopen maandag de begroting van 2022 op de agenda. Het document geeft inzicht in de verwachte inkomsten en uitgaven van de universiteit in het komende kalenderjaar.

De universiteit verwacht 996 miljoen euro te ontvangen. Dit bedrag is met name afkomstig van een bijdrage van het rijk en het collegegeld van studenten. De UU denkt voor het eerst in haar geschiedenis iets meer dan een miljard euro uit te geven. Dat betekent dus dat er bijna 21 miljoen meer uitgegeven wordt dan er binnenkomt.

Nieuwe inzichten
De begroting is onlangs nog aangepast. Zo lijkt er in 2021 - net als voorgaande jaren - weer minder geld uitgegeven te zijn dan begroot. Ook kreeg de universiteit 18 miljoen terug van te veel betaalde btw. In totaal denk de universiteit zo’n 50 miljoen minder uit te geven dan werd verwacht. Dat geld wil het CvB de komende zes jaar inzetten om de werkdruk tegen te gaan en meer universitair docenten in vaste dienst te nemen. Het komende jaar worden de eerste 5 miljoen verdeeld onder de faculteiten en University College Utrecht.

Een andere recente aanpassing is het gevolg van bijgestelde begrotingen van drie faculteiten. In de afgelopen jaren is gebleken dat veel faculteiten minder uitgeven dan ze van te voren hadden gedacht. Dat zorgde er in de voorbije jaren voor dat er aan het eind van het jaar geld overbleef en de facultaire reserves groeiden. Al jaren wordt hen op het hart gedrukt “scherper aan de wind te varen” en een realistische begroting in te dienen. Dit jaar heeft het college daar meer druk achter gezet waardoor drie faculteiten hun begroting aanpasten.

Ook denkt de universiteit dat er weer meevallers in het verschiet liggen en anticipeert daarop. Blijven die uit, dan is er geen man overboord omdat het bedrag van zo’n 10 miljoen uit de reserves betaald kan worden. “Onze ambitie is dat middelen worden uitgeput maar dat lukt de laatste jaren eenvoudigweg niet”, zei vicevoorzitter van het CvB Margot van der Starre als reactie op de aanpassingen.

Heft in eigen handen
De studenten juichen het toe dat de universiteit de komende zes jaar miljoenen uittrekt om de werkdruk te verlichten. “Mooi dat niet wordt gewacht tot het rijk de 1,1 miljard toezegt maar dat het bestuur zelf het heft in handen neemt.” Het extra aannemen van universitair docenten komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede, denken zij. Wel vragen ze zich af waarom de faculteitsraden geen instemmingsrecht krijgen over de tonnen die de faculteiten krijgen.

“Instemmen doen we hier”, zegt voorzitter Pijpers. “Over de uitvoering heeft de faculteitsraad adviesrecht.” Vicevoorzitter Van der Starre vult aan: “Faculteiten moeten een plan indienen en dat moet door ons worden goedgekeurd. Dan pas maken we het geld over. Het blijven centrale middelen.”

De faculteitsraad, zo zegt ze, heeft een grote rol op het kritisch volgen van “de uitputting van het geld”. En niet alleen het geld van de impuls, maar ook dat wat faculteiten in hun begroting voornemens zijn uit te geven, zodat er geen geld overblijft. Als de faculteit het geld van de impuls uitgeeft én haar eigen begrotingsdoelstelling haalt, zegt Van der Starre, dan draagt dat samen bij aan het vergroten van de onderwijskwaliteit.

Goed werkgeverschap
De personeelsgeleding heeft vragen over één van de instumenten die het CvB wil inzetten om te meten of de werkdruk afneemt. Dat is de medewerkersmonitor die wordt opgesteld na een enquête onder al het personeel. De raadsleden vragen zich af of dit een goed idee is, omdat deze maar eens in de twee jaar wordt afgenomen. Kan je wel zo lang wachten om eventueel bij te sturen?, is de vraag.

Het CvB zegt dat er meer instrumenten zijn. Zo wordt regelmatig gekeken hoe het staat met de toename van het aantal vaste contracten en de afname van het aantal tijdelijke contracten. Ook moeten faculteiten jaarlijks met het bestuur de stand van zaken evalueren. Van de Starre: “We gaan het intensief volgen, want de werkdruk moet omlaag.”

Het CvB gaat ook strenger monitoren of faculteiten hun reserves gaan aanspreken met investeringen in onderwijs en onderzoek om de werkdruk te verlagen. Faculteiten mogen maximaal12,5 procent van hun budget als spaargeld behouden, loopt dat percentage op dan moeten ze dat bedrag terugstorten in de universitaire pot. “Dat gebeurde niet consequent, maar daar gaan we scherper op letten”, zegt Van der Starre.

Goede werkgever
Katell Lavéant van UUinActie stemt de impuls tot tevredenheid en is het een teken van goed werkgeverschap. “Dit CvB is de eerste dat gehoor geeft aan WOinActie, 0.7 en Casual Academy om maatregelen te nemen tegen de werkdruk. Het geeft ook gehoor aan wat de overheid vraagt: dat universiteiten eerst hun eigen geld moeten investeren. 50 miljoen is een eerste stap.”

Gert Folkers van lijst Vlam vraagt zich af hoeveel geld nodig is om alle medewerkers met onderwijs en onderzoekstaken een fatsoenlijke aanstelling te geven. “Er ligt een vraag in Den Haag van 1,1 miljard, wat zou betekenen dat wij er ongeveer 10 miljoen bij zouden krijgen. De 50 miljoen is over van één jaar en dat investeren we in zes jaar. Vorig jaar was 20 miljoen over. Kunnen we niet afspreken om wat over is op de begroting altijd in te zetten voor dit doel?”

Die belofte wil Pijpers niet doen: “In beginsel moet de overheid nu leveren. Nu investeren we in personen, maar in de toekomst kunnen er andere prioriteiten zijn zoals IT of huisvesting. Mocht Den Haag echter niet leveren, dan moeten er keuzes worden gemaakt.”